Studiegids

nl en

Cultuurfilosofie (met tutorial)

Vak
2014-2015

Toegangseisen

Deze cursus is uitsluitend toegankelijk voor voltijd bachelorstudenten Wijsbegeerte die zijn ingeschreven in het BA Plus-traject.

Beschrijving

In deze cursus wordt de student aan de hand van Martin Heideggers voordracht Die Frage nach der Technik uit 1953 ingeleid in een traditie in de moderne filosofie die Michel Foucault heeft aangeduid als een ‘ontologie van het heden’. In het college wordt Die Frage nach der Technik stap voor stap, aan de hand van Heideggers eigen fenomenologische methode, uitgelegd.

Heideggers hermeneutische fenomenologie komt niet uit de lucht vallen. Hij is een leerling van Husserl, de grondlegger van de fenomenologie, en bouwt bovendien voort op de levensfilosofie (Dilthey, Nietzsche, Bergson). Beide stromingen vertegenwoordigen een radicaal nieuw begin in de filosofie, op basis van een kritiek van de traditionele metafysica. Deze aanloop wordt in de eerste colleges behandeld.

In het eerste gedeelte van zijn voordracht voltrekt Heidegger een destructie van de gangbare instrumentele opvatting van het wezen van de techniek. Centraal daarin staat een herbezinning op Aristoteles’ leer van de oorzakelijkheid. Die vormt de basis van het gehele betoog. In de tweede helft van de voordracht blijkt het wezen van de moderne techniek waar de herbezinning op Aristoteles het zicht op heeft geopend ingrijpende consequenties te hebben voor het traditionele begrip van fundamentele fenomenen als vrijheid en wezen (zijn).

Voorafgaand aan elk college dient de student thuis mede aan de hand van vragen of opdracht een tekstgedeelte te bestuderen, dat de docent in het daaropvolgende college inleidt en behandelt.

Leerdoelen

De student die de cursus succesvol heeft afgerond heeft:

  • kennis van de wijze waarop Heidegger in zijn voordracht ‘Die Frage nach der Technik’ de traditie in de moderne filosofie vertegenwoordigt die Michel Foucault heeft aangeduid als een ontologie van het heden;

  • enig inzicht in overeenkomst en onderscheid met de andere grote vertegenwoordiger van deze traditie: Nietzsche;

  • inzicht in Heideggers fenomenologische methode;

  • rudimentair inzicht in de grondmotieven van levensfilosofie en fenomenologie;

  • grondig begrip van Aristoteles’ leer van de oorzakelijkheid en Heideggers herbezinning daarop;

  • inzicht in de verschillende opvattingen van techniek en de plaats van Heideggers opvatting in deze indeling.

De student die de cursus succesvol heeft afgerond is in staat om:

  • Heideggers analyse aan de hand van concrete voorbeelden toe te lichten en te bediscussiëren;

  • een helder en samenhangend essay over de stof te schrijven.

Rooster

Zie Collegeroosters Wijsbegeerte 2014-2015, BA Wijsbegeerte (BA Plus-traject), eerste jaar.

Onderwijsvorm

  • Hoorcollege (2 uur)

  • Tutorial (2 uur)

Voor zowel het college als het tutorial geldt een aanwezigheidsplicht.

Studielast

Totale studielast (5 EC): 140 uur
Volgen van colleges (14 × 4 uur): 56 uur
Voorbereiden van colleges (14 × 3 uur): 42 uur
Schrijven paper: 42 uur

Toetsing

  • Paper

Voor de cursus wordt één herkansing aangeboden (paper). Een student die niet heeft deelgenomen aan de eerste tentamengelegenheid, heeft geen toegang tot de herkansing.

Blackboard

Voor deze cursus wordt geen gebruik gemaakt van Blackboard.

Literatuur

  • Martin Heidegger, Die Frage nach der Technik (Klett-Cotta).

  • Martin Heidegger, De vraag naar de techniek (Vantilt).

  • Gerard Visser, Heideggers vraag naar de techniek. Een commentaar. Vantilt, 2014.

  • Reader met teksten (verkrijgbaar via Readeronline )

Aanmelden

Aanmelden voor cursus, tutorial en tentamen via uSis is verplicht. Zie Inschrijven voor cursussen en tentamens

Studenten wordt geadviseerd de registratie in uSis te doen met behulp van het studieactiviteitsnummer. Dit nummer kan worden gevonden in het collegerooster onder de kolom “Act.nr”.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing.

Contact

Dr. G.T.M. Visser

Opmerkingen