Studiegids

nl en

De taal van de tekst. Ideeën over literatuur in het Nederlands van 1300-1800

Vak
2014-2015

Toegangseisen

Bachelordiploma in een van de geesteswetenschappelijke opleidingen. Het college is toegankelijk voor MA-studenten Neerlandistiek en voor studenten uit andere opleidingen (als Duits, Engels, Frans, Italiaans, Geschiedenis, Kunstgeschiedenis, Religieuze Wetenschappen en Wijsbegeerte).

Beschrijving

Van de Middeleeuwen tot en met de Gouden Eeuw sprak het lang niet altijd vanzelf dat Nederlandse auteurs hun eigen taal kozen voor hun teksten. Het Latijn was de taal van de Kerk en de wetenschap; het Frans was de taal van de hogere klassen. Literatuur in het Nederlands had een eigen kring van lezers, een gemeenschap met eigen vragen, behoeften, interesses en gaandeweg ook eigen thema’s.
In dit college onderzoeken we niet alleen de ideeën over middeleeuwse en vroegmoderne literatuur in de volkstaal maar ook de praktijk. Wat moest er gebeuren voordat de Nederlandse literatuur zo zelfstandig was dat er over alles geschreven kon worden? Wie hebben hieraan bijgedragen en wie hebben erom gevraagd? Welke genres hebben zich het snelst ontwikkeld en waarom? Waarom werd het steeds belangrijker om teksten in de eigen taal te hebben? Welke theorieën lagen ten grondslag aan literatuur in het Nederlands? Wat is de rol van vertalingen?
We bestuderen de opkomst en ontwikkeling van een literaire cultuur in het Nederlands aan de hand van teksten die zich expliciet verhouden tot internationale ontwikkelingen of waarin zich het zelfbewustzijn van een eigen literatuurgemeenschap manifesteert: van Jacob van Maerlant die al in de veertiende eeuw “de vader van alle Nederlandse dichters” genoemd wordt en de Rederijkers die in dichtgenootschappen de retorica in het Nederlands beoefenden tot aan Vondel die in de zeventiende eeuw een handleiding voor de ‘Nederlandse dichtkunst’ ontwierp.

Leerdoelen

  • Kennis: Studenten vergroten hun kennis van thema’s en genres in de Nederlandse literatuur van 1300-1800, door het bestuderen van uiteenlopende teksten en aan de hand van nationale en internationale secundaire literatuur.

  • Inzicht: Studenten verwerven inzicht in concepten uit de literatuur- en cultuurwetenschap en de toepasbaarheid daarvan op de Nederlandse literatuur tot aan de Romantiek. Ze vormen zich een idee van de veranderende opvattingen over Nederlandstalige literatuur van ca. 1300-1800.

  • Vaardigheden: Deelnemers leren teksten uit diverse genres te analyseren aan de hand van diverse benaderingswijzen en aan de hand van recente ideeën over literatuur en media. Zij verrichten individueel onderzoek en presenteren hun resultaten in wekelijkse leesverslagen, een voordracht en een werkstuk.

Rooster

Het rooster is vanaf 1 juni beschikbaar via de website

Onderwijsvorm

  • Werkcollege (2 uur per week)

Studielast

Totale studielast voor de cursus: 280 uur

  • uren die aan het volgen van college worden besteed: 26 uur

  • tijd voor het bestuderen van de verplichte literatuur en leesverslagen: 100 uur

  • materiaal verzamelen en schrijven van een werkstuk: 120 uur

  • voorbereiden presentatie en prepaper op basis van materiaal voor werkstuk: 34 uur

Toetsing

  • leesverslagen, deelname aan de discussie, algehele inzet (15%)

  • presentatie en prepaper (15%)

  • werkstuk (70%)

Als het eindcijfer onvoldoende (lager dan een 5,5) is moet het eindwerkstuk herkanst worden.

Blackboard

In de cursus wordt gebruik gemaakt van Blackboard voor het ter beschikking stellen van en verwijzen naar literatuur, voor een overzicht van week tot week (inclusief wat moet worden voorbereid) en studiemateriaal, en voor de communicatie tussen de docent en de student(en) en tussen studenten onderling.

Literatuur

Studenten lezen voorafgaand aan de cursus: Peter Burke, Languages and Communities in Early Modern Europe. Cambridge, 2004. Op het eerste college wordt de inhoud van deze studie bekend verondersteld.
Tijdens college gebruiken we o.a. Joop van der Horst, Het einde van de standaardtaal. Een wisseling van Europese taalcultuur. Amsterdam, 2008. De definitieve literatuurlijst staat een maand voor aanvang van de colleges op Blackboard.

Aanmelden

Aanmelden via uSis

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Aanmelden voor Contractonderwijs

Contact

Voor inhoudelijke vragen omtrent deze cursus kun je contact opnemen met Geert Warnar, Nederlandse Taal en Cultuur, P.N. van Eyckhof 1 (WSD-complex, gebouw 1167, kamer 104b) – g.warnar@hum.leidenuniv.nl – 071-5272158.
Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur/Neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 101A. Tel. 071-5272 2604. Het e-mail adres is ndd@hum.leidenuniv.nl.