Omschrijving
In deze cursus zal diepgaand worden ingegaan op de gevolgen van de vergrijzing en op het wetenschappelijk en maatschappelijk debat over hervorming van de pensioenen. Bij de AOW en de aanvullende pensioenen zijn ingrijpende veranderingen doorgevoerd, waaronder verhoging van de pensioenleeftijd en koppeling aan de levensverwachting. Maar er is meer nodig om het stelsel toekomstbestendig te maken.
Belangrijke vragen die in deze cursus aan de orde komen zijn onder meer:
Wat zijn de gevolgen van de vergrijzing voor de arbeidsmarkt, de economie en de financiering van collectieve voorzieningen? Zo zal de vergrijzing leiden tot een afname van het arbeidsaanbod en mogelijk een lagere economische groei. De kosten van zorg en pensioenen lopen bij ongewijzigd beleid snel op.
Staat de solidariteit tussen jong en oud onder druk? Jongeren dragen in diverse regelingen inkomen over aan ouderen. Maar de vraag is of jongeren te zijner tijd nog in dezelfde mate profiteren van deze voorzieningen. Verder is relevant dat de financiële positie van ouderen de laatste decennia aanzienlijk is verbeterd.
Op welke punten zal het pensioenstelsel (verder) worden gemoderniseerd? De vraag is onder meer of er een ontwikkeling zal komen naar meer individuele pensioenregelingen met meer keuzevrijheid. De financiële geletterdheid van mensen is daarbij van belang.
Wat zijn de belangrijkste determinanten van de uittredingsbeslissing? Er zijn diverse factoren die van invloed zijn op de vraag hoe lang mensen kunnen en willen doorwerken. Naar verwachting zal de pensioenleeftijd voor de huidige jongeren boven de 70 komen te liggen. Dat heeft flinke consequenties voor de arbeidsmarkt en het arbeidsmarktbeleid.
Wat zijn de relaties tussen pensioenen, wonen en zorg? Tot nu toe wordt voornamelijk partieel naar pensioenen gekeken. Maar de eigen woning heeft ook een grote invloed op de financiële positie van gepensioneerden. En gepensioneerden hebben veel hogere zorgbehoeften. Vandaar de gedachte om deze domeinen in de toekomst meer met elkaar in verbinding te brengen.
De cursus zal bestaan uit een combinatie van hoorcollege en werkgroeponderwijs, waarbij actieve participatie van studenten wordt verwacht.
Leerdoelen
De student verkrijgt diepgaand inzicht in het wetenschappelijk en maatschappelijk debat over vergrijzing en pensioenen.
De student leert zelfstandig te analyseren op het terrein van vergrijzing en pensioenen.
De student zal in staat zijn om zijn analyses te presenteren en daarover in debat te gaan.
Rooster
Het rooster voor 2014-2015 vindt u op
Rooster
Controleert u regelmatig voor updates.
Onderwijsvorm
Presentatie (verplicht)
Zelfstudie
Interactieve seminars (verplicht):
Per bijeenkomst wordt een tevoren aangegeven gedeelte van de verplichte literatuur behandeld. Over een aantal thema’s vindt discussie plaats met actieve inbreng van de studenten (zo mogelijk referaten).
h3. Studielasst
Totale studielast: 140 waarvan
Contacturen: 26
Zelfstudie: 114
Toetsing
Schriftelijk tentamen met open/essay vragen (75% van het eindcijfer) en referaten/participatie (25% van het eindcijfer)
Herkansing: schriftelijk hertentamen met open/essay vragen. De deeltoets kan niet worden herkanst.
Blackboard
Een maand voor de start van de cursus beschikbaar
Leermiddelen/Literatuur
- Literatuur en reader volgen nog
Aanmelden
Studenten dienen zich voor elk vak en elk tentamen (‘studieactiviteit’) apart in te schrijven in uSIS. De inschrijfperiode start vier weken voor de activiteit en sluit 10 dagen (tentamen) of 3 dagen (vak) voordat de activiteit start. Het is noodzakelijk dat u zich inschrijft voor alle studieactiviteiten anders kan deelname niet gegarandeerd worden. Inschrijven voor een vak kan vanaf vier weken tot drie dagen voor de start van het vak. Inschrijven voor een tentamen kan vanaf vier weken tot tien dagen voor de start van het tentamen.
Contact
Afspraken met de docenten kunnen worden gemaakt via het secretariaat Economie. Stuur een mail naar: economie@law.leidenuniv.nl
Tel. 071-527 7756.