De opkomst van het nationalisme

Toegangseisen

Beide BA-werkcolleges behaald, waarvan één in dezelfde afstudeerrichting als het BA-seminar.

Beschrijving

Tegenwoordig is de wereld verdeeld in natiestaten en dit wordt gezien als volstrekt logisch. Niettemin leefde zo’n 60 jaar geleden nog meer de dan helft van de wereldbevolking in grote multi-etnische rijken, terwijl de natiestaat zelf niet veel ouder is dan 200 jaar. Het idee dat elke natie zijn eigen staat dient te hebben is dus van recente datum, maar de doorvoering van nationalistische idealen ging erg snel. Dit gebeurde het eerst in West-Europa en Noord- en Zuid-Amerika. In de loop van de negentiende eeuw werden Duitsland en Italië verenigd, terwijl op de Balkan de eerste natiestaten zich losmaakten van het Ottomaanse Rijk. Na de Eerste Wereldoorlog loste het Habsburgse Rijk op in een handvol nieuwe natiestaten, terwijl Ierland onafhankelijk werd van Groot-Britannië. In de decennia na de Tweede Wereldoorlog zouden de meeste Aziatische en Afrikaanse landen volgen en het laatste rijk dat in de jaren negentig ineenstortte was de Sovjet-Unie.
In dit college zullen we eerst aan de hand van het meer theoretische boek van Gellner zien waarom het nationalisme pas kon ontstaan na de overgang naar de moderniteit. Vervolgens bestuderen we een aantal hoofdstukken uit Breuilly’s The history of nationalism waarin een overzicht gegeven wordt van het ontstaan van nationalisme in de verschillende delen van de wereld. De nadruk in het college zal dus liggen op een internationaal vergelijkend perspectief. In het tweede deel van het college presenteren de studenten de (voorlopige) resultaten van hun onderzoek, dat gebaseerd is op bronnenonderzoek en een concrete casus.

Leerdoelen

De student kan:

• 1. een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
     a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
     b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
     c. een wetenschappelijk debat analyseren;
     d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.
• 2. een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van syllabus Themacolleges, en daarbij:
     a. een realistische planning hanteren;
     b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
     c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
     d. feedback geven en ontvangen;
     e. aanwijzingen van de docent verwerken.
• 3. reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.
• 4. bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.
• 5. bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.
• 6. participeren in de discussies tijdens colleges.

De student heeft:

• 7. kennis van een hoofdonderdeel, meer specifiek van de plaatsing van de Europese geschiedenis van na 1500 in een mondiaal perspectief; in het bijzonder de ontwikkeling en rol van politieke instituties.
• 8. kennis van en inzicht in kernbegrippen, onderzoeksmethoden en –technieken van een hoofdonderdeel, meer specifiek van het hoofdonderdeel Algemene Geschiedenis: de bestudering van primaire bronnen en de relativiteit van nationaal gedefinieerde geschiedenissen.
• 9. kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de methodiek en de methodologie van de geschiedwetenschap.
• 10. inzicht verworven in het ontstaan van het nationalisme in de verschillende delen van de wereld tussen ongeveer 1780 en 2000.
• 11. inzicht verworven in de consequenties en gevolgen van de opkomst van het nationalisme in een vergelijkend perspectief.
• 12. kennis opgedaan over de verschillende (modernistische) verklaringen voor dit fenomeen, zowel op een heel algemeen als op een zeer specifiek niveau.
• 13. kennis verworven van een (in overleg) zelf te kiezen case study.

Rooster

Zie Rooster Geschiedenis

Onderwijsvorm

• Werkcollege

Studielast

In totaal 280 uur:

• College (28 uur).

• Voorbereiding instaptoets (14 uur).

• Literatuur en korte opdrachten (72 uur).

• Bronnenonderzoek (incl. het schrijven van een paper en het houden van een referaat; 168 uur).

Toetsing

• Instaptoets (take-hometentamen over het boek van Gellner (zie Blackboard voor opgave), in te leveren tijdens het eerste college!)
  Getoetste leerdoelen 7, 10, 11

• Werkstuk (7200 woorden incl. noten en bibliografie, gebaseerd op primair bronnenonderzoek)
  Getoetste leerdoelen: 1-5, 9-13

• Opdrachten en participatie
  Getoetste leerdoelen: 2a-b, 2d, 4, 6, 7-12

• Mondelinge presentatie
  Getoetste leerdoelen: 1, 2a-d

Weging
Instaptoets: 10%
Werkstuk: 70%
Opdrachten en participatie: 10%
Mondelinge presentatie: 10%

Wat betreft de weging verder het volgende:
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers in combinatie met de aanvullende eis dat het werkstuk altijd voldoende moet zijn.

Herkansing
Tussentijdse opdrachten en referaten kunnen alleen in uitzonderlijke omstandigheden herkanst worden. Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de aangegeven deadline.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor communicatie, het verspreiden van studiemateriaal en voor onderlinge discussies.

Literatuur

Aanschaffen (aangeraden):

• Ernest Gellner, Nations and Nationalism (Ithaca 1983; of latere druk).
  Uit bibliotheek (beschikbaar op zaal in UB):

• John Breuilly ed., The Oxford Handbook of the History of Nationalism (Oxford 2013), meerdere hoofdstukken.

Aanmelden

via uSis.

Contact

dhr. Dr. H.J. Storm

Opmerkingen

Voor het eerste college dient de student een take home tentamen (zie blackboard voor opgave) in te leveren dat gaat over het boek van Gellner!