IBP students, see Stress, Health and Disease IBP
Toegangseisen
We raden studenten sterk aan eerst de propedeusecursussen ‘Inleiding in de Psychologie’ en ‘Persoonlijkheids, Klinische en Gezondheidspsychologie’ te volgen.
Beschrijving
De afgelopen 40 jaar laten een grote toename zien van het onderzoek naar psychologische stress. Bovendien vormt psychologische stress, kortweg stress genoemd, een van de belangrijkste problemen van de moderne samenleving. Stress is daarmee een van de centrale onderwerpen geworden in de gezondheidspsychologie.
Stressoren zijn externe gebeurtenissen of situaties die de persoon beïnvloeden en tot een breed scala aan lichamelijke, emotionele en cognitieve problemen kunnen leiden. Tussen personen bestaan verschillen in de wijze van reageren op een bepaalde stressor. Met name de cognitieve interpretatie van een stressor bepaalt de relatie tussen een potentiële stressor en de gevolgen ervan voor de gezondheid. De effecten van stressoren kunnen variëren van kleine effecten op emoties en cognitieve prestaties tot klinische ziektebeelden, zowel lichamelijke als geestelijke.
Tijdens de colleges zal aandacht besteed worden aan psychologische en biologische stressmodellen, met nadruk op stress als oorzaak en onderhoudende factor van somatische ziekten en klachten. Belangrijke onderwerpen zijn de evolutionaire oorsprong van de stressrespons, en de betekenis daarvan in de huidige menselijke samenleving, en de effecten van emoties op het menselijk lichaam, waaronder het afweersysteem (immuunsysteem). Aan bod komen diverse soorten stressoren, waaronder ingrijpende levensgebeurtenissen, werkstress, dagelijkse problemen, de fenomenen piekeren en onbewuste stress, en het risico op somatische ziekte van angst en depressie.
Stress is verder een sterk interdisciplinair onderwerp, waar zowel binnen de psychologie als daarbuiten, o.a. in de biomedische wetenschappen, veel verschillende ideeën, definities en formuleringen voor bestaan. Stress vormt daardoor bij uitstek een geschikt onderwerp om de academische vaardigheid systematisch literatuurzoeken verder te ontwikkelen.
Leerdoelen
Kennis en begrijpen van de belangrijkste psychologische en biologische modellen van stress en stressmanagement, vooral de evolutionaire oorsprong en lichamelijke effecten van de stressrespons, en de invloed ervan op ziekte, medisch onverklaarde lichamelijke klachten.
Een onderzoeksvraag uit de maatschappij kunnen beantwoorden over de invloed van stress op ziekte en lichamelijke klachten, door middel van het systematisch zoeken in wetenschappelijke literatuur en het samenstellen van een review van de empirische vondsten.
Samenstellen en houden van een mondelinge presentatie over deze review en discussie en debat voeren over de conclusies.
Rooster
Voor de roosters van je hoorcolleges, werkgroepen en tentamens kijk je in je studieprogramma.
Roosters Psychologie
Inschrijven
Cursus
Studenten moeten zich inschrijven voor hoorcolleges en werkgroepen.
Tentamen
Inschrijving voor een tentamen gaat niet automatisch. Studenten kunnen zich vanaf 100 tot 10 kalenderdagen voor een tentamen inschrijven in uSis. Wie zich niet inschrijft, kan niet meedoen aan het tentamen.
Onderwijsvorm
Er zijn 8 hoorcolleges van ieder 2 uur. Er zijn 6 verplichte werkgroepbijeenkomsten waarbij o.a. een vraag vanuit de ‘praktijk’ op wetenschappelijke wijze beantwoord wordt, dat wil zeggen met behulp van ‘state of the art’-literatuur. Daarbij wordt toegewerkt naar een mondeling referaat. Tussen de bijeenkomsten zal veel werk verricht worden onder andere in subgroepen.
Toetsing
Een schriftelijk meerkeuzetentamen en een referaat in de werkgroep. Aanwezigheid bij de werkgroepbijeenkomsten is verplicht. De tentamenstof bestaat uit de literatuur en de collegestof. Het tentamen en de werkgroepen staan los van elkaar: wanneer de een niet gehaald is, hoeft de ander niet over. Het uiteindelijke cijfer van de cursus is het gemiddelde van het cijfer voor het tentamen (60%) en het cijfer voor de werkgroepen (40%).
De Faculteit der Sociale Wetenschappen heeft besloten dat docenten software gebruiken om werkstukken van studenten systematisch op plagiaat te controleren. Bij het constateren van fraude worden disciplinaire maatregelen genomen. Zie ook fraude .
Literatuur
Robert Sapolsky. (2004). “Why zebras don’t get ulcers” An Updated Guide to Stress, Stress-Related Diseases., and Coping. W H Freeman & Co updated.
Jos F. Brosschot (2014) Reader Course ‘Psychology of Stress, Health and Disease’ incl. enkele vak-artikelen (t.z.t. op Blackboard).
Contact information
Dr. Jos F. Brosschot
brosschot@fsw.leidenuniv.nl