Studiegids

nl en

College gastschrijver: Tom Lanoye: Herwerken en verwerken

Vak
2015-2016

Toegangseisen

Propedeuse.

Het maximaal aantal deelnemers is 40. Toelating vindt plaats in volgorde van aanmelding die sluit op 1 augustus.

Beschrijving

Tom Lanoye komt! In 2015 slaat de auteur zijn kamp op in Leiden om met studenten van hier en van elders te spreken over schrijven, over toneel en over zijn herwerkingen van theaterteksten, zoals Ten Oorlog of Medea.
Wie Lanoye ooit heeft horen spreken, weet dat het een sprankelende cursus gaat worden, waarin we alle hoeken van de toneelzaal te zien krijgen. Tom Lanoye (Sint-Niklaas, 1958) is een bijzonder productief schrijver van romans, columns, poëzie en toneelwerk. Hij debuteerde in 1985 met het autobiografische Een slagerszoon met een brilletje, waarna nog een achttal romans volgde. Zijn twaalf uur lange Shakespearebewerking Ten Oorlog! uit 1987 vestigde zijn naam als toneelschrijver. In 2012 schreef hij het Boekenweekgeschenk Heldere hemel. Mede als waardering voor zijn optreden in het publieke debat werd hem in 2007 de Gouden Ganzenveer toegekend. In 2013 volgde de Constantijn Huygensprijs voor een oeuvre waarin, volgens de jury, ‘de taal kolkt en stroomt en de wereld geen moment rust wordt gegund.’ Gelukkige slaven werd het afgelopen jaar genomineerd voor zowel de AKO- als de Libris Literatuurprijs. Lanoye woont en werkt in Antwerpen en Kaapstad.

Toneel

Lanoye gaat aan de Leidse universiteit een cursus geven onder de titel ‘Herwerken en Verwerken’, over de manier waarop hij het werk van klassieke auteurs naar zijn hand zet: hij maakt klassieke tragedies actueel zonder dat ze hun universele kracht verliezen. Met de deelnemers aan de cursus zal hij bespreken hoe theaterteksten worden geschreven in de 21ste eeuw. En vooral: hoe heeft hij dat zelf gedaan en waarom zo? Waarom koos hij bijvoorbeeld voor de herwerking van beroemde toneelstukken van Euripides en Shakespeare?
Zie hier voor een overzichtsstuk in Vrij Nederland over met name toneelbewerkingen:

Leerdoelen

  • theatertekst leren lezen, analyseren en schrijven.

  • de basisprincipes en – theorie van adaptatie van literaire teksten leren.

  • kennis verwerven van de klassieke tragedie en de culturele betekenis daarvan en daar mondeling en schriftelijk op reflecteren.

Rooster

2 september: Workshop en Gelukkige slaven

Workshop Theatertekst lezen
Tijd: 10.00-12.00 uur
Locatie: P.N. van Eyckhof 4/004
Docent: Dr. Astrid van Weyenberg

Bespreking Gelukkige slaven voor eerstejaarsstudenten
-Op woensdag 2 september 12-13.30 uur bespreken studenten Geesteswetenschappen in groepjes de roman Gelukkige slaven en bereiden ze vragen voor om aan de auteur te stellen. De studenten die deelnemen aan de werkgroep van de Gastschrijver sluiten zich bij deze groepjes aan: we verzamelen bij het ontmoetingspunt voor de UB om 11.50 uur
Voorbereiding: lees Gelukkige slaven van Tom Lanoye (Amsterdam: Prometheus, 2013)

-2 september 14.00-16.00 uur: Tom Lanoye geeft een lezing en interview over zijn roman Gelukkige slaven met eerstejaarsstudenten Geesteswetenschappen.
Locatie: Lokhorstkerk, Pieterskerkstraat 1, Leiden

9 september (eerste cursusdag) Ten oorlog en Hamlet
Na een college over adaptatie door Yra van Dijk en een inleiding van Shakespeare-deskundige Lieke Stelling, buigen de studenten zich over Hamlet en over Lanoyes adaptatie van Shakespeare. De studenten hebben de stukken en de theorie vooraf bestudeerd.
Van 16.00-18.00 uur volgt er een openbaar college over Hamlet door Lanoye. Hij leest voor, beantwoordt de vragen die de studenten gedurende de dag hebben voorbereid, waarbij ook publiek van buiten aanwezig mag zijn.

Werkgroep
Voorbereiding: lees Linda Hutcheon, A theory of adaptation. 2nd ed. New York: Routledge, pp. 141-153; Martha Nussbaum, the fragility of goodness. Luck and ethics in Greek tragedy and philosophy. Cambridge: Cambridge University Press, 1986, pp. 1-23 (volgt per e-mail); Shakespeare, Hamlet (bij voorkeur in deze uitgaven: Arden Shakespeare, Cambridge Shakespeare, Oxford Shakespeare en Penguin Shakespeare); Tom Lanoye, Hamlet versus Hamlet (via Blackboard).
Tijd: 12.00-16.00 uur
Locatie: Universiteitsbibliotheek, Witte Singel 27, Vossiuszaal
Docenten: Dr. Lieke Stelling, prof. dr. Yra van Dijk

Openbaar college
Tijd:16.00-18.00 uur
Locatie: Universiteitsbibliotheek, Witte Singel 27, Vossiuszaal
Docent: Tom Lanoye

16 september (tweede cursusdag) Mamma Medea
Na een deskundige inleiding op de tragedie Medea van Euripides door classica prof. Ineke Sluiter, spreekt dr. Maria Boletsi meer specifiek met de studenten over het concept barbarisme en Medea. Ten slotte, onder leiding van Tom Lanoye, bespreken de studenten van 16.00-18.00 uur het effect en de betekenis van zijn Mamma Medea.

Werkgroep
Voorbereiding: lees Euripides, Medea; Tom Lanoye, Mamma Medea. (te vinden op de website van de auteur in PDF)
Tijd: 12.00-16.00 uur
Locatie: Universiteitsbibliotheek, Witte Singel 27, Vossiuszaal
Docenten: Prof. dr. Ineke Sluiter en dr. Maria Boletsi

Openbaar college
Tijd:16.00-18.00 uur
Locatie: Universiteitsbibliotheek, Witte Singel 27, Vossiuszaal
Docent: Tom Lanoye

23 september (derde cursusdag) Fort Europa
In de werkgroep bereiden studenten zich onder leiding van dr. Bram Ieven voor op vorm en betekenis van dit stuk. Ze vergelijken het met andere teksten en romans over Fort Europa. Het gaat dan onder andere over de politieke interteksten van de klaagzangen (toespraken van Rumsfeld en Bush bijvoorbeeld). De studenten hebben thuis voorwerk gedaan door de stukken te lezen en de theorie te bestuderen.
Van 16.00-18.00 uur volgt een openbaar college over Fort Europa door Lanoye Hij leest voor en praat met de studenten, waarbij publiek aanwezig mag zijn.

Werkgroep
Voorbereiding: lees secundaire literatuur die via Blackboard bekend wordt gemaakt; Tom Lanoye, Fort Europa. Hooglied van de versplintering. (te vinden op de website van de auteur in PDF)

Tijd: 12.00-16.00 uur
Locatie: Universiteitsbibliotheek, Witte Singel 27, Vossiuszaal
Docent: Dr. Bram Ieven

Openbaar college
Tijd:16.00-18.00 uur
Locatie: Universiteitsbibliotheek, Witte Singel 27, Vossiuszaal
Docent: Tom Lanoye

8 oktober 2015 (vierde cursusdag): Creatief schrijven, Albert Verweylezing en theatervoorstelling
Na een bespreking met Tom Lanoye van de creatieve schrijfopdrachten bezoeken studenten de Albert Verweylezing in de stadsschouwburg. Deze lezing geeft Lanoye niet in een kerk of universiteitsgebouw, zoals de vorige gastschrijvers, maar in het theater, want zo zegt de schrijver ‘dat is mijn biotoop’. Zijn lezing zal zijn getiteld ‘Literatuur &Tarantino’. Daarna speelt hij de voorstelling Niemands Land/Overkant, gebaseerd op zijn spraakmakende bewerking van diverse oorlogsgedichten uit WO I. Een gratis bezoek aan lezing en voorstelling maakt deel uit van de cursus.

Creatief schrijven (bespreking schrijfopdrachten)
Tijd: 14.00-16.00 uur
Locatie: Regentenkamer, Oude Vest 159a, Leiden
19.30 uur: Albert Verweylezing in de Leidse Schouwburg, Oude Vest 43, Leiden
Albert Verweylezing en theatervoorstelling
Tijd: vanaf 19.30 uur
Locatie: Leidse Schouwburg, Oude Vest 43, Leiden

Onderwijsvorm

Hoor- en werkcolleges

Studielast

Totale studielast van de cursus: 140 uur.

  • Bijwonen colleges en voorstellingen: 40 uur

  • Bestuderen literatuur: 50 uur

  • Colleges voorbereiden en opdrachten maken: 50 uur

Toetsing

De uitslag van deze cursus is geen cijfer, maar een voldoende of een onvoldoende. Een voldoende cijfer is gebaseerd op mondelinge participatie op vier college-dagen, drie schriftelijke opdrachten en drie creatieve schrijfopdrachten.

Blackboard

Opdrachten worden geplaatst op Blackboard

Literatuur

Zie onder Rooster.

Aanmelden

Vanaf 1 juli kan men zich inschrijven via uSis

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Aanmelden voor Studeren à la carte: niet van toepassing
Aanmelden voor Contractonderwijs

Studenten van buiten de universiteit kunnen zich tot 1 september melden bij mevr. Korevaart. Na toelating – het maximaal aantal deelnemers is 40 – dienen zij die toegelaten zijn het formulier Verzoek tot inschrijving als gastsstudent in te vullen en op te sturen naar Faculteit Geesteswetenschappen, Opleiding Nederlandse taal en cultuur, t.a.v. dr. B.P.M. Dongelmans, Postbus 9515, 2300 RA Leiden.

Contact

mw. dr. K.J.J. (Korrie) Korevaart (secretaris Commissie Gastschrijver)
Tel. 071 527 3084
E-mail: kjj.korevaart@hum.leidenuniv.nl of gastschrijver@hum.leidenuniv.nl

Opmerkingen

N.B. Studenten Nederlands kunnen deze 5 ects alleen laten meetellen in hun bijvak- c.q. minorruimte of als extracurriculair vak. Het college vervangt niet een van de werkgroepen of andere onderwijseenheden uit het verplichte programma!!