Studiegids

nl en

Omgevingsrecht

Vak
2015-2016

Toegangseisen

Bachelor Rechtsgeleerdheid (zie ook OER).

Beschrijving

Het omgevingsrecht heeft betrekking op de fysieke leefomgeving. Het is het recht dat ziet op de bodem, het water, de lucht, de flora en fauna en de gebouwde constructies. Het omgevingsrecht reguleert een veelheid aan activiteiten in de Nederlandse samenleving. Kan een vuilstortplaats geschikt worden gemaakt tot recreatiepark? In hoeverre is woningbouw langs de randen van Schiphol mogelijk? En hoe om te gaan met de wens om honderden windmolens te plaatsen op Urk op nog geen 800 meter afstand van diverse woningen?

Het omgevingsrecht is een voor de praktijk uiterst relevant vakgebied. Dit laat zich illustreren met het grote aantal uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State dat op omgevingsrechtelijke zaken betrekking heeft (zie www.raadvanstate.nl). Dat het omgevingsrecht voor de praktijk relevant is, blijkt ook uit de aandacht die de media aan omgevingsrechtelijke casus besteden. Het omgevingsrecht is ook een buitengewoon interessant vakgebied. En het is een invloedrijk en dynamisch vakgebied. Veel ontwikkelingen in het algemene bestuursrecht vinden hun bron in het omgevingsrecht. Het omgevingsrecht zelf is vrijwel voortdurend aan veranderingen onderhevig, niet in de laatste plaats als gevolg van de vragen waar het in de praktijk toe leidt. Hoewel de wetgever bezig is met een integratieslag, zijn nog altijd afzonderlijke wetten van toepassing op de bodem, het water, de lucht, de flora en fauna en de gebouwde constructies. De samenhang tussen de verschillende wetten is vaak lastig te vinden. In de afgelopen 10 jaar is sterk het besef gegroeid dat de verschillende delen van het recht die van toepassing zijn op de fysieke leefomgeving meer integraal moeten worden benaderd, om zo een einde te maken aan het fragmentarische en complexe karakter van het omgevingsrecht en om de besluitvorming op dit terrein sneller te laten verlopen. De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en de Waterwet zijn hier een uitvloeisel van en inmiddels wordt in de Tweede Kamer een wetsvoorstel voor een algemene en overkoepelende Omgevingswet behandeld.

Met het vak Omgevingsrecht wordt inhoud gegeven aan de juridische kennis op dit voor de praktijk zeer relevante terrein. Na een overzicht van het grote aantal omgevingsrechtelijke regelingen dat er is, zullen wij ons samen concentreren op twee uiterst belangrijke deelterreinen van het omgevingsrecht, te weten het ruimtelijkeordeningsrecht en het (algemene deel van het) milieurecht. Centraal in dit vak staan de toestemmingen voor het ondernemen van activiteiten die gevolgen (kunnen) hebben voor de fysieke leefomgeving, de samenhang en coördinatie tussen die verschillende toestemmingen en de juridisch (complexe) vraagstukken die daarbij spelen. Daarbij zullen wij gebruik maken van recente jurisprudentie en van (actuele) voorbeelden uit de praktijk. De complexiteit van het omgevingsrecht en de al dan niet aanwezige samenhang of spanning tussen de verschillende onderdelen ervan zullen tijdens de cursus duidelijk worden. Door middel van praktijkgerichte opdrachten willen wij u leren uw weg te vinden in het omgevingsrecht.

Leerdoelen

Doel van het vak:
Het vak Omgevingsrecht wil u kennis laten maken met het omgevingsrecht en u vertrouwd maken met twee belangrijke onderdelen daarvan. Ook wil het u in staat stellen om de relevante wettelijke regelingen en jurisprudentie te vinden en toe te passen, zodat u aan de praktijk ontleende casus kunt oplossen.

Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak heeft u de volgende kwalificaties verworven:

  • U kunt de hoofdlijnen van het omgevingsrecht schetsen.

  • U kunt de wettelijke instrumenten van het ruimtelijkeordenings- en het milieurecht en hun juridische betekenis beschrijven.

  • U kunt beschrijven wat er vereist is in het kader van de voorbereiding van een bestemmingsplan.

  • U kunt de verschillende onderdelen van een bestemmingsplan benoemen en bepalen welke soorten bestemmingen het plan bevat.

  • U kunt beoordelen welk grondgebruik op basis van een bestemmingsplan toelaatbaar is.

  • U kunt beschrijven wat er aan de uitvoerbaarheid van een bestemmingsplan in de weg kan staan.

  • U kunt bepalen of voor grondgebruik een omgevingsvergunning bouwen of een omgevingsvergunning aanleggen is vereist.

  • U kunt bepalen of voor een activiteit een omgevingsvergunning milieu is vereist.

  • U kunt bepalen of voor een activiteit een milieueffectrapport moet worden opgesteld.

  • U kunt juridisch advies geven omtrent de bestaande rechtsmiddelen om tegen een bestemmingsplan of een omgevingsvergunning op te komen.

  • U kunt uitleggen welke rol het milieurecht speelt op het terrein van het ruimtelijkeordeningsrecht en welke invloed het ruimtelijke ordeningsrecht heeft op het milieurecht.

  • U kunt aan de praktijk ontleende casus op het gebied van het ruimtelijkeordenings- en het milieurecht oplossen.

  • U kunt een niet tijdens het onderwijs behandelde wettelijke regeling toepassen in een aan de praktijk ontleend geval.

Rooster

Kies voor propedeuse of bachelor en master.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges

  • Aantal à 2 uur: 5

Werkgroepen

  • Aantal à 2 uur: 5

  • Namen docenten:
    Mr. H.C. (Karien) Lagrouw en Mr. dr. J. (Jan) Robbe

  • Vereiste voorbereiding door studenten: Grondige bestudering van de opgegeven literatuur en jurisprudentie. Tevens moet u de weekopdrachten schriftelijk hebben voorbereid. De werkgroepen hebben de status van praktische oefeningen.

Tijdens de cursus moet u ook twee werkstukken schrijven waarin u aan de praktijk ontleende casus oplost (status: praktische oefeningen). Elk werkstuk wordt beoordeeld met een V (voldoende) of een O (onvoldoende). De werkstukken moeten worden ingeleverd via Turnitin. Via Turnitin krijgt u ook individuele feedback op uw werk. Tevens vindt langs deze weg een plagiaat controle plaats. De werkstukken worden ook (kort) plenair nabesproken, tijdens het onderwijs.

Toetsing
Eindtoets: 3 uur
Nabespreking: 2 uur

Toetsing

Toetsvorm(en)
De eindtoets is een openboektentamen. Indien aan de technische voorwaarden daarvoor kan worden voldaan, zal de eindtoets worden afgenomen in een gecontroleerde omgeving waarin u gebruik kunt en moet maken van een computer. U krijgt hier te zijner tijd meer informatie over.

Het cijfer voor de eindtoets is ook uw eindcijfer. Er wordt geen cijfer voor de eindtoets vastgesteld als
1) u niet heeft deelgenomen aan de werkgroepen (deelnemen impliceert ook dat u de weekopdrachten heeft voorbereid) en
2) u voor één of voor beide werkstukken een onvoldoende hebt gehaald.
De herkansing zal in beginsel mondeling zijn en staat alleen open als er een cijfer is vastgesteld voor de eindtoets.

Inleverprocedures
Voor zover nodig, zal nadere informatie worden verstrekt via Blackboard.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en jurisprudentie en hetgeen behandeld is tijdens de hoorcolleges en de werkgroepen.

Blackboard

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.

Literatuur

Verplicht studiemateriaal

Literatuur:

  • P.J.J. van Buuren, A.A.J. de Gier, A.G.A. Nijmeijer, J. Robbe, Hoofdlijnen ruimtelijk bestuursrecht, Deventer: Kluwer 2014.

  • B.A. Beijen (red.), Hoofdlijnen milieubestuursrecht, 3e druk, Den Haag: Boom Juridische uitgevers (verschijnt naar verwachting in september 2015).

Reader:

  • Omgevingsrecht: literatuur en jurisprudentie 2015-2016

  • Omgevingsrecht: Reader aanvullende wet- en regelgeving Omgevingsrecht 2014-2015

Werkboek:

  • Omgevingsrecht: opdrachten

Aanmelden

De aanmelding verloopt via uSis.

Contact

  • Vakcoördinatoren: Karien Lagrouw en Jan Robbe

  • Werkadres:Steenschuur 25, resp. kamer B1.11 en kamer B4.28

  • Bereikbaarheid: beide coördinatoren zijn zowel telefonisch als per e-mail bereikbaar

  • Telefoon: 071-527 8543 resp. 071-527 6291

  • E-mail: h.c.lagrouw@law.leidenuniv.nl en/of j.robbe@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Publiekrecht

  • Afdeling: Staats- en Bestuursrecht

  • Kamernummer secretariaat: B1.21

  • Openingstijden: 9.00 – 16.45 uur

  • Telefoon secretariaat: 071 – 527 7760

  • E-mail: staatsenbestuursrecht@law.leidenuniv.nl

Contractonderwijs

Belangstellenden die deze cursus in het kader van contractonderwijs willen volgen (met tentamen), kunnen meer informatie vinden over kosten, inschrijving, voorwaarden, etc. op de website van Juridisch PAO.