Studiegids

nl en

Ad fontes. Bronnen voor de vroegmoderne geschiedenis

Vak
2015-2016

Toegangseisen

N.v.t.

Beschrijving

Let op!
Dit college bestaat uit wekelijks afwisselende hoor- en werkcolleges. Na een inleidend hoorcollege in week 1 volgen er steeds de ene week een gezamenlijk hoorcollege en de daaropvolgende week verschillende werkcollege groepen (op verschillende tijdstippen). Je hoeft je in uSis alleen aan te melden voor het hoorcollege; tijdens het eerste hoorcollege zal de indeling van de werkgroepen gemaakt worden.

Primaire bronnen vormen de bouwstenen van het historisch onderzoek. Sommige bronnen zijn overbekend en veelvuldig in druk uitgegeven, denk bijvoorbeeld aan de stellingen van Maarten Luther of de onafhankelijkheidsverklaring van de Verenigde Staten. Aan de andere kant van het spectrum staan de vele documenten die sinds de productie ervan ongelezen zijn gebleven, zoals dossiers bij juridische processen of onuitgegeven dagboeken. Al deze documenten vormen een toegangspoort naar het verleden, maar je hebt wel een sleutel nodig om die poort te openen. Je moet de tekst kunnen lezen (eventueel met behulp van paleografie en talenkennis) maar je moet ook begrijpen om wat voor bron het eigenlijk gaat. Iedere tekst wordt namelijk gekenmerkt door zijn vorm en inhoud en behoort zodoende tot een bepaald tekstgenre. Die genres staan centraal bij dit hulpvak en de colleges zullen gegeven worden door docenten die in hun eigen onderzoek veel met dergelijke genres te maken hebben gehad. In de hoorcolleges denken we na over de mogelijkheden en problemen van een bepaald genre en in de werkcolleges wordt er vervolgens in de praktijk mee gewerkt. Het hulpvak Ad Fontes bereid je voor op het zelfstandig werken met vroegmoderne bronnen.

Hoewel de grenzen tussen de historische tijdvakken natuurlijk geen radicale verandering in de bestaande bronnen met zich meebrengen, kunnen we wel zeggen dat de vroegmoderne periode zich kenmerkt door de verdere ontwikkeling van de boekdrukkunst en de bureaucratie, maar ook dat steedsmeer mensen teksten gaan lezen en produceren, en de internationale contacten intensiever worden. De hoeveelheid geschreven bronnen en het gebruik daarvan groeit enorm tussen ca. 1500 en ca. 1800. Het is de vraag of deze kwantitatieve groei ook gevolgen heeft voor de vorm en de inhoud van de teksten. Aan de andere kant kunnen we ons ook afvragen of de vroegmoderne mensen (en hun bronnen) verschillen van de moderne mens van de 19e en 20ste eeuw. De kerngedachte van het college blijft echter het idee dat je om de vroegmoderne wereld te begrijpen je moet beginnen om hun teksten te begrijpen. Er is maar één oplossing: naar de bronnen!

Deelnemers aan deze cursus moeten naast de beheersing van het Nederlands en het Engels in staat zijn om te werken met teksten in hetzij Frans, hetzij Duits (dus met teksten in één van deze talen).

Het hulpvak Ad fontes is verbonden aan de secties AG en VG.

Leerdoelen

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

    1. De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting. Met speciale aandacht bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis voor de bestudering van primaire bronnen en de relativiteit van nationaal gedefinieerde geschiedenissen. Bij de afstudeerrichting Vaderlandse Geschiedenis voor primaire bronnen en diachrone nationale geschiedenis.

Leerdoelen, specifiek voor dit hulpvak
De student:

    1. kan de technieken toepassen die nodig zijn voor het bestuderen van primair bronnenmateriaal.
    1. onderkent de relatie tussen de bruikbaarheid, materialiteit, ontstaans- en bewaarsgeschiedenis van primair bronnenmateriaal.
    1. leert werken met primaire bronnen uit de vroegmoderne tijd.

Rooster

Hoorcollege: vrijdag 11-13

Werkgroepen: vrijdag 9-11 of vrijdag 11-13 (inschrijven via Usis)

Zie Rooster Geschiedenis

Onderwijsvorm

Het hulpvak bestaat afwisselend uit hoorcolleges en werkcolleges. Voor de werkcolleges bestaat een maximum van 25 studenten per werkcollege. Het eerste college is een hoorcollege.

Studielast

Totale studielast 140 uur (5 ECTS)

  • Bijwonen colleges: 24 uur

  • Opdrachten bij de werkcolleges: 48 uur

  • Bestuderen literatuur bij de hoorcolleges: 24 uur

  • Tentamen en tentamenvoorbereiding: 36 uur

  • Bezoek aan archief/ bibliotheek: 8 uur

Toetsing De leerdoelen worden getoetst door middel van twee toetsinstrumenten

    1. Opdrachten bij de werkcolleges (60%)
      De studenten moeten voorafgaande aan ieder werkcollege een opdracht inleveren op basis van de literatuur voor het college en de bijbehorende bronteksten. Dit gebeurt via email en uiterlijk 24 uur voor aanvang van het desbetreffende werkcollege. Deze opdrachten zijn goed voor 60% van het eindcijfer. Alle hierboven genoemd leerdoelen worden via de opdrachten getoetst. Er moeten minimaal vijf opdrachten correct worden ingeleverd en als voldoende beoordeeld worden om een voldoende voor dit vak te halen. Een niet op tijd ingeleverde opdracht wordt beoordeeld met het cijfer 1.
    1. Tentamen (40%)
      Aan het einde van het semester vindt een tentamen plaats met essayvragen waarbij alle kennis van hoorcolleges, werkcolleges, opdrachten en opgegeven literatuur wordt getoetst.

Aanwezigheidsplicht
Alle colleges van Ad Fontes zijn verplicht (ook de hoorcolleges!) en de student dient de docent van het desbetreffende college zo snel mogelijk op de hoogte te stellen van zijn afwezigheid. Bij afwezigheid zonder geldige reden of onvoldoende aanwezigheid gedurende de cursus, wordt de student uitgesloten van verdere deelname en van het tentamen.

Weging
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van de cijfers voor de opdrachten en het tentamen met inachtneming van de bij de opdrachten geformuleerde voorwaarde.

Herkansing
Studenten die minimaal vijf opdrachten hebben ingeleverd en het tentamen hebben gemaakt, maar daarbij gemiddeld geen voldoende hebben behaald, kunnen het vak herkansen door middel van een hertentamen.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor het verspreiden van literatuur en bronnen, voor de presentaties van de hoorcolleges en voor verspreiding van alle verdere informatie over de cursus.

Literatuur

Via Blackboard

Aanmelden

Via uSis

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

N.v.t.

Contact

[dhr. Dr. R.P. Fagel](mailto:r.p.fagel@hum.leidenuniv.nl "coördinator")

Opmerkingen

Let op! Er zijn afwisselend hoor- en werkcolleges. Dit betekent dat tijd en plaats van de colleges ook afwisselen. Het eerste college is een hoorcollege.