Archivistiek: zoeken, vinden en gebruiken van digitale en analoge archieven

Toegangseisen

Geen

Beschrijving

Archieven vormen een belangrijke bron voor historisch onderzoek. Archieven zijn echter nooit met dat doel gevormd. Voor de historicus die onderzoek wil doen in de archieven is kennis van vorming, beheer en ordening van oude en moderne archieven dan ook onontbeerlijk. Hoe meer de historicus begrijpt van de wijze waarop archieven tot stand zijn gekomen en vanuit welke principes ze (soms honderden jaren geleden) zijn geordend en toegankelijk gemaakt, hoe sneller hij/zij relevante documenten zal kunnen opsporen.

Het vak archivistiek geeft inzicht in de onderzoeksmogelijkheden van archieven. Tijdens het college maak je kennis met de verschillende archiefstelsels, het apparaat dat ter beschikking staat voor het doen van archiefonderzoek, de organisatie van het openbaar archiefwezen in Nederland en je oefent in het zoeken en vinden van relevant archiefmateriaal. Binnen de collegereeks worden archiefinstellingen bezocht en leer je je bekwamen in het gebruik van een paar veelvoorkomende archiefstelsels. In het college wordt ook uitgebreid aandacht geschonken aan de mogelijkheden van onderzoek in digitale en gedigitaliseerde bestanden en de nieuwe onderzoeksvormen die ontwikkeld worden om zulke bronnen te analyseren.

Het hulpvak is verbonden aan Vaderlandse Geschiedenis

Leerdoelen

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

• 1. De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting.
     Met speciale aandacht: bij de afstudeerrichting Vaderlandse Geschiedenis voor primaire bronnen en diachrone nationale geschiedenis, en in het bijzonder bij de track Zeegeschiedenis het gebruik van museale objecten voor historisch onderzoek.

Leerdoelen, specifiek voor dit hulpvak
De student:

• 2. Kan de technieken toepassen die nodig zijn voor het bestuderen van primair bronnenmateriaal;
• 3. Onderkent de relatie tussen de bruikbaarheid, materialiteit, ontstaans- en bewaargeschiedenis van primair bronnenmateriaal;
• 4. Is in staat het (analoge en digitale) apparaat te hanteren dat de archiefgebruiker ter beschikking staat;
• 5. Is in staat een onderzoeksvraag te vertalen in een aanpak om voor die onderzoeksvraag relevante archieven te vinden;
• 6. Heeft kennis van de mogelijkheden en beperkingen van onderzoek in digitale en gedigitaliseerde bestanden.

Rooster

Zie Rooster Geschiedenis

Onderwijsvorm

• Werkcollege 20% (ten behoeve van de werkcolleges zal de groep worden opgesplitst)

• Hoorcollege 70%

• Excursie 10%

Studielast

Totale studielast: 5 EC x 28 uur = 140 uur

• Bijwonen colleges: 2 uur per week x 13 = 26 uur

• Toetsing: 3 uur

• Bestuderen literatuur: 30 uur

• Voorbereiding college/opdrachten: 40 uur

• Schrijven werkstuk: 41 uur

Toetsing

• Schriftelijk tentamen met korte open (invul)vragen (60%)
  Getoetste leerdoelen: 1-3

• Werkstuk, paper e.d. (30%)
  Getoetste leerdoelen: 4-5

• Huiswerkopdrachten (10%)
  Getoetste leerdoelen: 5-6

Aan het schriftelijk tentamen kan worden deelgenomen als de huiswerkopdrachten en het werkstuk zijn gemaakt en ingeleverd.
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers.
Indien het eindcijfer voor de cursus onvoldoende is, bestaat de mogelijkheid tot herkansing. De herkansing bestaat uit een schriftelijk tentamen met open invulvragen en enkele essayvragen. Het werkstuk en de huiswerkopdrachten kunnen niet afzonderlijk worden herkanst.

Tentamendata
Voor de tentamendata, zie Rooster/aanmelding Geschiedenis

Blackboard

In het college wordt gebruik gemaakt van Blackboard. Cursusmateriaal wordt grotendeels via Blackboard beschikbaar gesteld, huiswerkopdrachten worden via de blogfunctie in Blackboard ingeleverd en van feedback voorzien.

Literatuur

Als handboek wordt gebruik gemaakt van Yvonne Bos-Rops, Marijke Bruggeman en Eric Ketelaar, Archiefwijzer: handleiding voor het gebruik van archieven in Nederland (Bussum 2005, 3e herz. druk)
Voor aanvang van het eerste college heb je de inleiding en hoofdstuk 1 van het boek Archiefwijzer gelezen.

Daarnaast wordt ter voorbereiding van de andere colleges een aantal artikelen bestudeerd. Tijdens het eerste college zal het leesschema worden toegelicht. De artikelen die tijdens de collegereeks aan bod komen zijn:

• Leen Dorsman, ‘De nieuwe eruditie. Het ontstaan van een historisch bedrijf’ in Jo Tollebeek e.a. (eds) De Palimpsest. Geschiedschrijving in de Nederlanden, 1500-2000 (Hilversum 2002) 159-176.

• Jo Tollebeek, “De panoptische utopie van de historicus’ in: Toegang. Ontwikkelingen in de ontsluiting van archieven. Jaarboek 2001 Stichting Archiefpublicaties (Bergen op Zoom 2001) p. 76-91

• Theo Thomassen, ‘Klassieke toegangen op archieven: een overzicht’ in Toegang. Ontwikkelingen in de ontsluiting van archieven. Jaarboek 2001 Stichting Archiefpublicaties (Bergen op Zoom 2001) p. 103-126

• K.J.P.F.M. Jeurgens, Een brug tussen twee werelden. Inaugurele rede (Leiden 2005) [22pp]

• Andreas Fickers, ‘Towards a new digital historicism? Doing history in the age of abundance’ in Journal of European History and Culture (2012)

• Toni Weller (ed.), History in the Digital Age (New York 2013) inleidend hoofdstuk

Aanmelden

Via uSis

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Aanmelden voor Studeren à la carte
Aanmelden voor Contractonderwijs

Contact

Docent : Prof. Dr. K.P.J.M. Jeurgens
Homepage prof. Jeurgens

Opmerkingen

Geen