Hoe vind ik mijn weg in de archieven? De meeste archieven zijn niet gevormd met het doel als historische bron te dienen. Ze zijn aangelegd in het verlengde van de activiteiten van een persoon of organisatie met de bedoeling op een ander moment de vastgelegde informatie te kunnen raadplegen. Dit ter ondersteuning van de bedrijfsvoering, om verantwoording af te kunnen leggen of om als bewijs te dienen. Het toegankelijk houden van de informatie voor de eigen organisatie was vooral bij de van oudsher grote informatieproducerende instellingen – zoals de overheid – een voortdurende bron van zorg en leidde tot verschillende archiefstelsels. Voor de historicus die onderzoek wil doen in de archieven is kennis van vorming, bewaring en ordening van oude en moderne archieven onontbeerlijk. Tijdens het college maakt de student kennis met de verschillende archiefstelsels, het apparaat dat hem ter beschikking staat voor het doen van archiefonderzoek, de ontwikkeling van de organisatie van het openbaar archiefwezen en oefent hij in de methodiek van het archiefonderzoek. Tijdens het college wordt ook een bezoek gebracht aan een archiefbewaarplaats.
Rooster
Semester II, zie rooster.
Onderwijsvorm
Hoor- / werkcollege
Leerdoelen
Leerdoelen: kennis van vorming, bewaring en ordening van oude en moderne archieven, zelfstandig kunnen werken in veel voorkomende archiefstelsels, het zelfstandig kunnen hanteren van het apparaat dat de archiefgebruiker ter beschikking staat.
Literatuur
Te bestuderen literatuur:
-J.A.M.Y Bos-Rops, M. Bruggeman, F.C.J. Ketelaar, Archiefwijzer: handleiding voor het gebruik van archieven in Nederland (Bussum 1994, 2e herz. druk). Indien de in voorbereiding zijnde 3e herziene druk beschikbaar is, wordt deze gebruikt.
-Leen Dorsman, ‘De nieuwe eruditie. Het ontstaan van een historisch bedrijf’ in Jo Tollebeek e.a. (eds), De Palimpsest. Geschiedschrijving in de Nederlanden, 1500-2000 (Hilversum 2002) 159-176.
-Jo Tollebeek, “De panoptische utopie van de historicus’ in: Toegang. Ontwikkelingen in de ontsluiting van archieven. Jaarboek 2001 Stichting Archiefpublicaties (Bergen op Zoom 2001) 76-91.
-Theo Thomassen, ‘Klassieke toegangen op archieven: een overzicht’ in Toegang. Ontwikkelingen in de ontsluiting van archieven. Jaarboek 2001 Stichting Archiefpublicaties (Bergen op Zoom 2001) p. 103-126.
Toetsing
- Schriftelijk tentamen met gesloten vragen en enkele korte open vragen. – Onderzoeksopdracht
Informatie
Bij de docent: K.J.P.F.M.Jeurgens@let.leidenuniv.nl
Homepage: http://www.geschiedenis.leidenuniv.nl/jeurgens
Blackboard/webpagina
Oefenmateriaal zal via het blackboard ter beschikking worden gesteld.
Overzicht
College 1 Inleiding op de archivistiek
College 2 Ontstaan van de archivistiek als een eigen discipline
College 3 Archiefvorming
College 4 Ontwikkeling van het archiefwezen in Nederland
College 5 Onderzoek doen in archieven
College 6 Begrippen en definities
Colleges 7 en 8 Werken met toegangen
College 9 Onderzoek in digitale/gedigitaliseerde archieven
College 10 Archiefwetgeving
College 11 Selectie en vernietiging
College 12 Onderzoekers vanuit hun praktijk
College 13 Excursie
College 14 proeftentamen en uiterste termijn inleveren onderzoeksopdracht
Opmerkingen
Dit college wordt ook aangeboden voor het doctoraal-programma als Hulpvak.
Aanmeldingen Cursussen, Werkgroepen en Tentamens
Via U-twist: