Studiegids

nl en

Recente romans: Arnon Grunberg

Vak
2017-2018

Toegangseisen

Het handboek Literatuur in de wereld van Jan Rock e.a wordt bekend verondersteld, net als F.W. Korsten, Lessen in Literatuur.

Beschrijving

Als proza ‘een ziekte’ is, zoals Arnon Grunberg eens heeft geschreven, dan is hij een zwaar geval, waarschijnlijk ongeneeslijk. Hij blijft immers in hoog tempo romans publiceren. Vanaf zijn debuut Blauwe Maandagen, de satirische roman over 'Shoah, sex en pizzeriameisjes' schreef hij nog twaalf romans. Waarom eigenlijk? Wat heeft de roman hem te bieden wat de krantenstukken, blogs en columns die hij ook de wereld in stuurt, niet kunnen zeggen? Hoe komt het dat datzelfde proza dat hij een ziekte noemt, toch de waarheid kan vertellen? In Grunbergs woorden: 'waarheid, in de zin van zelfkennis, kennis van de anderen die als satellieten om dat zelf heen cirkelen en de wereld waarin dit alles zich afspeelt' (2008).
Die waarheid vertellen is niet altijd Grunbergs streven geweest. Tot ongeveer 2000 was hij een auteur die 'de troost van de slapstick' zocht, en die in de eerste plaats vond dat literatuur moest zien te vermaken. Hij hield afstand tot de wereld: ‘Ik vind het in de meeste gevallen al te veel gevraagd met de mensen te praten', schreef hij in die tijd bijvoorbeeld: 'laat staan dat ik me zou moeten engageren. (...) De enige met wie een schrijver zich moet engageren zijn de karakters in zijn boek' (VPRO Gids, 17 juli 1999).
Later ging Grunberg steeds nadrukkelijker 'onder de mensen' – reisde mee met militaire missies in Afghanistan en Irak, ging als 'verkenner', als undercover masseur of kamermeisje. Zijn engagement toont zich in de meest uiteenlopende vormen van schrijven en handelen, van de dagelijkse 'Voetnoot' tot het ondertekenen van petities.
Maar Grunberg zou zichzelf niet zijn als hij zijn eigen betrokkenheid niet zou ironiseren en bevragen. Hij is een kosmopoliet, met nadrukkelijk Duits-joodse wortels; een hartstochtelijk verdediger van Europa, die toch zijn Nederlanderschap maar niet kan afschudden; een intellectueel die vindt dat je de wereld niet moet trachten te verbeteren, maar die het druk heeft met het opvoeden van de burgers; een man met een afkeer van onverschilligheid, maar meer nog van moraalridders. Iemand, ten slotte, die zegt dat hij 'hartstochtelijk serieus wil worden genomen' maar die altijd omgeven is met een aura van ironie.
In dit college benaderen we dit oeuvre in het licht van de recente discussie over de relevantie van literatuur. Zowel de veranderende rol van de schrijver in een gemediatiseerde samenleving, als de veranderde status van de roman spelen een rol in dit college. Hoe bewerkstelligt en representeert Arnon Grunberg in zijn fictie en zijn non fictie de autoriteit van de auteur en van de literaire tekst? We gebruiken recente theorie over tweede generatie-literatuur, over de publieke intellectueel, en over de zelfrepresentatie, de posture van de auteur.

Leerdoelen

Studenten

  • oefenen met het uitvoeren van literaire tekstinterpretatie, en met het kritisch evalueren van interpretaties van anderen.

  • verwerven kennis van en inzicht in verschillende, op relevantie gerichte, benaderingswijzen van contemporaine literatuur, en leren die toepassen op het oeuvre van Arnon Grunberg.

  • verwerven kennis van het debat over relevantie van literatuur in de periode 2000-2016, in internationaal perspectief; kunnen uitleggen wat de plaats van het oeuvre van Grunberg hierin is.

  • begrijpen secundaire literatuur en bepaalde literatuurwetenschappelijke theorie; passen die inzichten toe in de interpretatie van primaire teksten.

  • verwerven kennis van en inzicht in het oeuvre van Arnon Grunberg en de stand van zaken in het onderzoek daarnaar.

  • kunnen deze kennis toepassen bij een nieuw onderzoek naar een aspect van Grunbergs werk.

Rooster

Zie Rooster BA Nederlands

Onderwijsvorm

  • Werkcollege

  • Zelfstandige literatuurstudie

Studielast

Totaal: 140 uur

  • Colleges (26 uur)

  • Opdrachten maken en een portfolio (34 uur)

  • Het opzetten en uitvoeren van een zelfstandig onderzoek en daarover schriftelijk rapporteren (40 uur)

  • Zelfstandige literatuurstudie (40 uur)

Toetsing

Toetsting

  • Twee schriftelijke opdrachten en een portfolio met leesverslagen (30%)

  • Onderzoeksopzet en presentatie daarvan (20%)

  • Een schriftelijk werkstuk (50%)

Weging

Zie hierboven.

Herkansing

Alleen het werkstuk kan worden herkanst. Voor alle onderdelen dient minstens een 5.5 behaald te worden.

Nabespreking tentamen

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het werkstuk plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor:

  • studiehandleiding

  • voor mededelingen

  • voor het inleveren van opdrachten en werkstukken

Literatuur

  • Yra van Dijk, Afgrond zonder vangnet. Liefde en geweld in het oeuvre van Arnon Grunberg. Te verschijnen, 2017. PDF wordt verstrekt bij aanvang van het college.

  • Odile Heynders, Writers as Public Intellectuals
. Literature, Celebrity, Democracy. Palgrave. 2016. Geselecteerde hoofdstukken. Open Access via UB.

  • Liesbeth Korthals Altes, Ethos and Narrative Interpretation. The negotiation of values in fiction. University of Nebraska Press. 2015. Geselecteerde hoofdstukken. Wordt beschikbaar gesteld in UB.

  • Ham, L., Door Prometheus geboeid. De autonomie en autoriteit van de moderne Nederlandse auteur. Hilversum: Uitgeverij Verloren, 2015. Wordt beschikbaar gesteld in UB.

  • Thomas Vaessens, De revanche van de roman. Literatuur, autoriteit en engagement. Vantilt, 2009.

  • Grunberg, Arnon. 1992. ‘Drie mensen op zoek naar een gaskamer’. (In: Aan Nederlagen geen gebrek, 2016. )

  • Grunberg, Arnon. 1994. Blauwe maandagen. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar.

  • Grunberg, Arnon. 2000. Fantoompijn. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar.

  • Grunberg, Arnon. 2003. De asielzoeker. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar.

  • Grunberg, Arnon. 2004. De Joodse messias. Amsterdam: Vassallucci.

  • Grunberg, Arnon. 2006. Tirza. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar.

  • Grunberg, Arnon, 2007. 'Over Joodse en andere paranoia'. Kellendonk-lezing 2007, Radbouduniversiteit Nijmegen.


  • Grunberg, Arnon. 2009b. ‘Oorlog en waarheid’. Albert Verwey-lezing. In:Het verraad van de tekst. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar, pp. 21-49.

  • Grunberg, Arnon. 2010a. Huid en haar. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar.

  • Grunberg, Arnon. 2012. De man zonder ziekte. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar.

  • Grunberg, Arnon. 2013, ‘Blonde Aap’. In: Arnon Grunberg, Apocalyps. Amsterdam: Nijgh en Van Ditmar.

  • Grunberg, Arnon 2015. Nawoord bij: Grunberg-Klein, Hannelore. 2015. Zolang er nog tranen zijn. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar, 2015.

  • Jagt, Marek van der. 2002. Gstaad 95-98. Breda: De Geus.

Aanmelden

Eerstejaars studenten worden aan het begin van het jaar in werkgroepen ingedeeld.

Voor reguliere hogerejaars bachelor- en masterstudenten geldt dat zij verplicht zijn zich tijdig in te schrijven via uSis voor de hoorcolleges en de werkgroepen.
Algemene informatie over uSis is te vinden op Nederlands en English

Voor alle andere studenten geldt dat de inschrijving verloopt via de studiecoördinator

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

Voor inhoudelijk vragen omtrent deze cursus kun je contact opnemen met: Yra van Dijk

Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur/neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 101A. Tel. 071-527 2604. Mail: osz-oa-eyckhof@hum.leidenuniv.nl.