Toelatingseisen
In deze cursus wordt gebouwd op de kennis en vaardigheden die studenten in de volgende Bachelorvakken hebben opgedaan: Inleiding Pedagogische en Onderwijswetenschappen 1A, Inleiding Pedagogische en Onderwijswetenschappen 1B, Practicum gesprekstechnieken, Neurobiologische Achtergronden van Opvoeding en Ontwikkeling, Adoptie en pleegzorg in pedagogisch perspectief en Gezinspedagogiek.
Vakbeschrijving
Deze cursus gaat over de rol van gezinsproblematiek in het ontstaan van psychopathologie en de diagnostiek van kind- en gezinsproblemen. Aan bod komen de vraagstukken die ontstaan zodra gezinnen in aanraking (dreigen te) komen met de wet vanuit het civiele recht (bijvoorbeeld bij uithuisplaatsing na kindermishandeling) of strafrecht (bijvoorbeeld bij jeugddelinquentie). Er wordt ingegaan op verschillende vormen van gezinsproblematiek, zoals kindermishandeling en verwaarlozing, en ouderfactoren, zoals verslaving en psychiatrische problematiek. Ook wordt ingegaan op etiologie en diagnostiek van internaliserende en externaliserende problematiek bij kinderen en adolescenten en ouder-kind relatie problematiek, waarbij de diagnostische cyclus centraal staat. Verschillende soorten diagnostische instrumenten komen aan bod, waarbij de wetenschappelijke onderbouwing en klinische bruikbaarheid worden besproken van onder andere risicotaxatie-instrumenten, vragenlijsten, observaties en gezinsgesprekken. Er wordt specifiek aandacht besteed aan ontwikkelingspsychopathologie en diagnostiek bij het jonge kind (nul tot vier jaar) en bij mensen met een verstandelijke beperking. Er wordt apart ingegaan op cultuurspecifieke kenmerken van diagnostiek en op de (wetenschappelijke) onderbouwing van beslissingen met betrekking tot uithuisplaatsingen. Er is speciaal aandacht voor oplossingsgericht werken bij multiproblemgezinnen vanuit de methode Signs of Safety, waarbij samenwerken en veiligheidsplanning centraal staan.
Leerdoelen
Kennis verwerven over ontwikkelingspsychopathologie van kinderen en adolescenten in de forensische gezinscontext;
Kennis verwerven over mechanismen die ten grondslag liggen aan gezinsproblematiek;
Kennis verwerven over de juridische verhoudingen en zorgfuncties tussen samenwerkingspartners in de forensische (gezins)zorg;
Kennis verwerven over het gebruik van verschillende (forensische) diagnostische instrumenten voor verschillende doeleinden, zoals het adviseren t.b.v. juridische zaken, forensisch-psychiatrische rapportage, forensische behandeling;
Kennismaken met verschillende diagnostische instrumenten zoals risicotaxatiemethoden, klinische interviews, gezinsobservaties en vragenlijsten; kritisch reflecteren op de psychometrische kenmerken;
Het verwerven van praktische vaardigheden (door middel van rollenspellen en casusbesprekingen) die nodig zijn in de forensisch-pedagogische praktijk, waarbij de diagnostische cyclus (De Bruijn et al., 2009) centraal staat.
Rooster
Onderwijsvorm
Hoorcolleges en werkgroepen.
Toetsingsvorm
Actieve houding in de werkgroep
Individuele eindopdracht
Schriftelijk tentamen
• Het eindcijfer is opgebouwd uit het tentamencijfer (70%) en het cijfer voor de eindopdracht (30%). Beide onderdelen moeten voldoende zijn (≥ 5,5) en alleen onvoldoende deelcijfers mogen herkanst worden.
Blackboard
Bij deze cursus wordt Blackboard gebruikt.
Literatuur
De Bruyn, E.E.J., Ruyssenaars, A.J.J.M., Pameijer, N.K., & Van Aarle, E.J.M. (2009). De diagnostische cyclus. Een praktijkleer. Leuven, België: Acco.
Artikelen worden nader bekend gemaakt.
Aanmelden
Voor ALLE hoorcolleges, werkgroepen, tentamens en herkansingen is aparte inschrijving via uSis verplicht. Zonder geldige inschrijving in uSis kan men niet deelnemen aan onderwijs en tentamens.
Onderwijs
Het is verplicht om je voor ALLE hoorcolleges en werkgroepen apart in te schrijven via uSis. Zonder geldige inschrijving in uSis kan men niet deelnemen aan onderwijs. Op de website over vakinschrijving vind je de inschrijfperiodes en verdere informatie over de procedure.
Tentamens
Het is verplicht om je voor ieder tentamen in uSis apart aan te melden. Dat geldt ook voor deeltentamens van een vak. Dit kan tot uiterlijk 10 kalenderdagen voorafgaand aan het tentamen. Zonder geldige inschrijving in uSis kan men niet deelnemen aan het tentamen. Meer informatie vind je in de Tentamenregeling FSW.
Contact information
Coördinatoren: Claudia Werner en Lenneke Alink
Bij vragen kan per email een afspraak gemaakt worden.