Studiegids

nl en

TRANS OCEANUM. Aan de overkant van het grote water: de Romeinse provincie Britannia

Vak
2018-2019

Toegangseisen

Geen.
Kennisname van F.G. Naerebout & H.W. Singor, De Oudheid, Amsterdam 2008 of later (11de druk en verder), wordt aanbevolen.

Beschrijving

In dit hoorcollege staat het noordwesten van het Romeinse rijk centraal, in het bijzonder de overzeese provincie Britannia, bestaande uit Engeland, Wales en een stukje Schotland. Britannia spreekt tot de verbeelding: de expedities van Caesar, de verovering onder keizer Claudius, de opstand van Boadicea (of Boudicca), de Muur van Hadrianus, de invasies door Picten, Ieren, Schotten, Angelen en Saksen, koning Arthur… Maar Britannia is behalve een bron van aansprekende verhalen ook een van de best bestudeerde provincies van het Romeinse rijk: de archeologie is uiterst rijk, de inscripties zijn voorbeeldig uitgegeven, de publicaties zijn niet meer te tellen. Kortom: Britannia is een prachtige case study die helpt de geschiedenis van het Romeinse rijk met het zo interessante samenspel tussen het rijksniveau en het locale niveau beter te begrijpen. In dit hoorcollege gaan we de geschiedenis van Britannia langs aan de hand van een aantal thema’s: het leger, de bestuurlijke organisatie, de nederzettingen en infrastructuur, de economie, het religieuze leven. Af en toe slaan we een blik op andere provincies zoals Germanië en Gallië, ter vergelijking. Zo groeit een compleet beeld van een provincie.

Het college is ook een zwerftocht langs velerlei soorten bronnenmateriaal, van literaire verslagen als Tacitus’ biografie van zijn schoonvader Agricola, via inscripties en de unieke resten van het archief van een Romeinse legerplaats, tot en met archeologisch materiaal zoals het goedbewaarde Romeinse wegennet of de altaren voor de godin Nehalennia (nu in het RMO te Leiden), die schippers aan haar wijdden uit dank voor een behouden vaart tussen de Scheldemondingen de Britse eilanden.

Na enige diplomatieke contacten en twee kleine invallen door Caesar in 55 en 54 v.C. werd de verovering van de Britse eilanden serieus aangepakt vanaf 43 n.C. Er volgde een moeizame strijd die meer dan veertig jaar vergde, en toen bleef Schotland uiteindelijk toch nog grotendeels buiten het rijk, en de noordgrens een permanent probleem. Engeland en Wales waren echter geheel gepacificeerd en behoorden ruim drie eeuwen tot de Romeinse wereld, delen dan ook in de ontwikkelingen zoals die zich in het rijk voltrekken, maar hebben ook een eigen gezicht. Momenteel woedt een debat over die eigenheid en over de impact van de Romeinse aanwezigheid op de Britse eilanden. Wat was bepalend voor de Britse geschiedenis wanneer we de vroege Middeleeuwen binnengaan? De Keltische IJzertijd-cultuur van vóór de komst van de Romeinen, de Romeinse overheersing of de volgende golf van veroveraars, de Angelsaksen? De Brexit, met zijn tegenstelling tussen ‘Europeanen’ en insulaire, niet zelden xenofobe nationalisten, geeft elk debat over Britannia een heftigheid die ver uitstijgt boven een normale academische uitwisseling van denkbeelden. Gepiekerd over de Britse identiteit en de plaats van een Romeinse erfenis daarin wordt er al heel lang, maar oud-historici die in de sociale media met de dood bedreigd worden vanwege een of andere uitspraak over een samenleving van meer dan anderhalf millennium geleden, dat is nieuw. Kortom, hoe relevant wil je de oudheid hebben?

Leerdoelen

Algemene Leerdoelen

  • 1) De student kan relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken.

  • 2) De student kan kritisch reflecteren op kennis en inzichten neergelegd in vakwetenschappelijke literatuur.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 3) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Hoorcollege behoort;

  • bij de afstudeerrichting Oude Geschiedenis: van de Griekse-Romeinse oudheid, met nadruk op de periode 400 v.C. - 400 n.C.; sociaaleconomische structuren, de antieke stad, mentaliteitsgeschiedenis, antieke religie, cultuurcontact.

Leerdoelen, specifiek voor dit BA-Hoorcollege

De student:

  • 4) Doet kennis op over een onderdeel van het Romeinse rijk, i.c. een specifieke provincie, en kan die kennis extrapoleren naar het rijk in zijn algemeenheid.

  • 5) Verwerft een goed beeld van de manier waarop verschillende typen bronnenmateriaal en theorievorming bijdragen aan de interpretatie van een periode/regio in de geschiedenis van de Oudheid..

Rooster

Zie Rooster BA Geschiedenis

Onderwijsvorm

  • Hoorcollege

  • Zelfstandige literatuurstudie

Studielast

Totale studielast 5 EC x 28 uur = 140 uur

  • Colleges: 26 uur

  • Toetsing: 4 uur

  • Bestuderen van de literatuur: 110 uur

Toetsing

Toetsing

Alle leerdoelen van het BA-Hoorcollege worden getoetst door middel van twee deeltoetsen:

  • Deeltoets 1: schriftelijk tentamen, met een aantal essayvragen

  • Deeltoets 2: schriftelijk tentamen, met een aantal essayvragen

Weging

  • Deeltoets 1: 50 %

  • Deeltoets 2: 50 %

Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers.

Herkansing

Beide deeltoetsen kunnen worden herkanst.
De herkansing vindt plaats op één tentamenmoment, waarop beide deeltoetsen worden aangeboden. Voor het hertentamen is drie uur gereserveerd zodat, indien nodig, beide toetsen kunnen worden afgelegd.

De facultaire regels met betrekking tot deelname aan herkansingen zijn opgenomen in artikel 4.1 van de facultaire Onderwijs- en examenregeling (OER)

Nabespreking tentamen

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor:

  • alle aankondigingen

Literatuur

  • David Mattingly, An imperial possession : Britain in the Roman Empire, 54 BC - AD 409, London 2007 Penguin (The Penguin History of Britain 1) ISBN: 978-0140148220 (640 pp)

Aanmelden

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

F.G. Naerebout

Opmerkingen

geen