Toegangseisen
De propedeuse is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar.
Beschrijving
Statelijke machthebbers hebben in de loop van de geschiedenis een gekleurd palet aan instrumenten ontwikkeld waarmee zijn hun macht konden bestendigen en uitbreiden. In de late negentiende en vroege twintigste eeuw kwamen daar de inlichtingen- en veiligheidsdiensten bij – ooit het grote ‘terra incognita tussen krijgsmacht en politie’ genoemd. In sommige landen en perioden ontwikkelden deze diensten zich tot instrumenten van terreur, onderdrukking en vervolging; in andere landen bleven het tandeloze en brave knipseldiensten. Hoewel rondom deze diensten altijd een sluier van geheimzinnigheid hangt, is in veel Westerse landen na de Tweede Wereldoorlog in meer of mindere mate gediscussieerd over nut en noodzaak van hun bestaan.
Desondanks krijgen politiek en samenleving echter maar moeilijk greep op inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Dat leidt tot op de dag van vandaag tot controverse. Zijn de geheime diensten een noodzakelijk kwaad om gevaarlijke elementen in de samenleving op het spoor te komen? Of verlaat de staat zich op niet te legitimeren ‘geheim gewroet in het duister’, zoals een communistisch Kamerlid het eens uitdrukte?
Hoewel inlichtingen- en veiligheidsdiensten lange tijd ‘de ontbrekende dimensie’ van de geschiedschrijving zijn geweest, is de bestudering ervan sinds de jaren tachtig in opmars. Inlichtingenhistorici richten zich niet alleen op het zichtbaar maken van de rol die inlichtingen speelden in grote gebeurtenissen en de besluitvorming van machthebbers. Zij beschouwen deze diensten ook als het brandpunt van bredere politieke, culturele, maatschappelijke en ambtelijke opvattingen over veiligheid en onveiligheid, over legitiem gezag en de bedreigingen daarvan en over de grenzen van de rechtstaat.
In dit werkcollege zullen we verschillende inlichtingen- en veiligheidsdiensten met elkaar vergelijken. Op basis van uiteenlopende literatuur komen de werking en methodiek van inlichtingen- en veiligheidsdiensten aan bod, om daarna te verkennen hoe in onder meer Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, België en de Verenigde Staten inlichtingen- en veiligheidsdiensten van de grond kwamen. De aandacht ligt bij de wisselwerking tussen dit soort diensten en hun politieke en maatschappelijke omgeving. Kunnen deze diensten gelegitimeerd worden bestaan? Helpen ze staten daadwerkelijk om hun machtsbasis te versterken en dreigingen te neutraliseren? Hierbij gaat het niet louter om de verschillende structuren, bevoegdheden en organisaties, maar vooral om de discussies rondom de oprichting en institutionalisering van dit soort diensten, het type medewerkers en hun kijk op de wereld, het oogmerk dat verschillende machthebbers met de oprichting van deze diensten hadden, de debatten voor en achter de schermen over hun functionaliteit en bevoegdheden, de inbedding in het overheidsbestel en eventueel het toezicht en de controle erop – kortom, ‘inlichtingenculturen’ in comparatief perspectief.
Leerdoelen
Algemene leerdoelen
1) een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
c. een wetenschappelijk debat analyseren;
d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.2) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:
a. een realistische planning hanteren;
b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
d. feedback geven en ontvangen;
e. aanwijzingen van de docent verwerken.3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.
4) bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.
5) bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.
6) participeren in de discussies tijdens colleges.
Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting
7) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort, met speciale aandacht;
-bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de plaatsing van de Europese geschiedenis van na 1500 in een mondiaal perspectief; in het bijzonder de ontwikkeling en rol van politieke instituties; in het bijzonder bij de track Amerikaanse Geschiedenis: voor Amerikaans exceptionalisme; de VS als multiculturele samenleving en de uitwerking daarvan in de historiografie, de intellectuele wisselwerking tussen de VS en Europa; in het bijzonder bij de track Geschiedenis van de Europese Expansie en globalisering: voor het ontstaan van wereldomvattende netwerken die een steeds intensievere circulatie van mensen: dieren, gewassen, goederen en ideeën bewerkstelligen, en de centrale rol van de Europese expansie daarin vanaf circa 1500.8) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting
-bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de bestudering van primaire bronnen en de relativiteit van nationaal gedefinieerde geschiedenissen; in het bijzonder bij de track Amerikaanse Geschiedenis: voor exceptionalisme; analyseren van historiografische en intellectuele debatten; en in het bijzonder bij de track Geschiedenis van de Europese Expansie en globalisering: voor het combineren van historiografische debatten met empirisch onderzoek in primaire bronnen en/of het verbinden van gescheiden historiografische tradities door middel van innovatieve vraagstelling.
Leerdoelen, specifiek voor dit college
De student:
9) Het verkennen van het vakgebied van de inlichtingenstudies en inlichtingengeschiedenis. De belangrijkste discussie- een aandachtspunten van deze de historiografie kunnen benoemen en eigen onderzoek daarbinnen positioneren.
10) Kennis en inzicht verwerven in de organisatie, inbedding en werkzaamheid van inlichtingen- en veiligheidsdiensten en het kunnen interpreteren van inlichtingen- en veiligheidsdiensten in hun historische, ambtelijke, politieke en maatschappelijke context.
11) Inlichtingenculturen en -structuren in verband kunnen brengen met de bredere politieke en historische ontwikkelingen van verschillende (Westerse) landen.
12) Kennisniveau van de oprichting en ontwikkeling van enkele specifieke inlichtingen- en veiligheidsdiensten versterken.
13) Creatief nadenken over de beschikbaarheid van bronnen, hun beschikbaarheid en hun zeggingskracht.
14) Aan de hand van enkele theoretische en historiografische inzichten een eigen onderzoeksopzet kunnen formuleren. Het doen van onderzoek naar enkele specifieke diensten of aspecten van de inlichtingenpraktijk in verschillende landen. Het vinden van de belangrijkste literatuur en beschikbare bronnen op dit thema.
15) Het kunnen vergelijken van verschillende diensten op hun relatieve positie in het staatsbestel, de invloed van politieke culturen en maatschappelijke ontwikkelingen en verschillende inlichtingenculturen- en structuren. Kritisch kunnen reflecteren op literatuur- en bronnenmateriaal.
Rooster
Onderwijsvorm
- Werkcollege met aanwezigheidsplicht
Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien een student toch verhinderd is dient hij dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien de student niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, wordt deze uitgesloten van deelname.
Studielast
Totale studielast bedraagt 10 EC x 28 uur = 280 uur.
Bijwonen college: 26
Voorbereiden college: 78
Maken opdracht(en): 26
Voorbereiding voor toetsing: 6
Toetsing: 6
Schrijven werkstuk (inclusief bestuderen Literatuur): 138
Toetsing
Bij wijze van instaptoets moet de student een essay schrijven waarin het begrip ‘inlichtingencultuur’ wordt besproken. Aan de hand van de onderstaande literatuur dient in ongeveer 1500 woorden de vraag beantwoord te worden wat onder een nationale inlichtingencultuur verstaan moet worden.
Literatuur:
P. Davies, ‘Ideas of intelligence: divergent national concepts and institutions, Harvard International Review, 24, 3, fall 2002, 62-66
P.H.J. Davies, ‘Intelligence Culture and Intelligence Failure in Britain and the United States’, Cambridge Review of International Affairs, 17.3 (2004) 495-520
P. Davies, Intelligence and government in Britain and the United States. A comparative perspective.
Volume 1: evolution of the U.S. intelligence community (Oxford 2012) 1-12B. de Graaff and J.M. Nyce, ‘Introduction‘, in: idem, The handbook of European intelligence cultures (Lanham 2016), I-XLVI, XXXIII
K.M. O’Connell, ‘Thinking about intelligence comparatively’, Brown Journal of World
affairs XI, 1 (2004) 189-199M.Warner, ‘Building a theory of intelligence systems’, in: G.F. Treverton en W. Agrell (eds.), National intelligence systems. Current research and future prospects (New York 2009) 11-37,
Toetsing
Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)
getoetste leerdoelen: 1-5, 9-15Entreetoets
getoetste leerdoelen: 7-8, 9Mondelinge presentatie
getoetste leerdoelen: 3-5, 9-12Participatie
getoetste leerdoelen: 6, 7-8
Weging
Werkstuk: 70%
Entreetoets: 10%
Presentatie: 10%
Participatie 10%
Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn
Deadlines
Voor het inleveren van opdrachten en werkstukken gelden de deadlines zoals aangegeven in het desbetreffende collegeschema op Blackboard.
Herkansing
Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoasls aangegeven het desbetreffende collegeschema op Blackboard.
Nabespreking werkstuk
Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het werkstuk plaatsvindt.
Blackboard
Blackboard wordt gebruikt voor:
collegeschema
deadlines opdrachten en werkstuk
Literatuur
Literatuur voor de colleges volgt.
Aanmelden
Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website.
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
Niet van toepassing
Contact
Opmerkingen
Geen