Studiegids

nl en

Staatsrecht

Vak
2019-2020

Toegangseisen

Beginselen van de democratische rechtsstaat.

Beschrijving

We leven in een vrij land. En dat betekent dat we alleen onder strikte voorwaarden door de overheid gedwongen kunnen worden ons anders te gedragen dan we graag zouden willen. In een democratische rechtsstaat bepaalt het recht die voorwaarden, en wordt dat recht gevormd door democratisch gekozen instanties. Het staatsrecht bepaalt welke instanties dat zijn, en onder welke voorwaarden zij hun bevoegdheden mogen uitoefenen. Ons staatsrecht is echter allang niet meer zuiver nationaal van aard. Internationale verdragen, Europees Unierecht en Europese mensenrechten beïnvloeden ons recht op vrijwel elke centimeter. Dit vak, dat voortbouwt op het eerstejaarsvak Beginselen van de Democratische Rechtsstaat, geeft een overzicht van de belangrijkste aandachtsgebieden van het staatsrecht.

Ten opzichte van het eerstejaars vak vindt een thematische verdieping plaats in de wijze waarop de beginselen van de democratische rechtsstaat en de binding aan internationale en Europese normen een rol spelen bij de vormgeving van het Nederlandse staatsrecht. Rode draad daarbij is de grote verwevenheid tussen het Nederlandse, het internationale en het Europese recht. Deze verwevenheid is van grote invloed op de inrichting van en onderlinge verhouding tussen de diverse nationale staatsorganen en staatsmachten (wetgever, bestuur en rechter) en ook op de verhouding tussen de overheid en de burger. Zij heeft bijvoorbeeld consequenties voor de mogelijkheden die de burger heeft om wetgeving en bestuursbeslissingen te beïnvloeden (democratische legitimatie), voor de normering van bestuursoptreden en voor de rechtsbescherming van de burger tegen overheidsbeslissingen.

Het basisonderwijs wordt aangeboden in de vorm van hoorcolleges en werkgroepen of casuscolleges. Intensieve werkgroepen kunnen alleen worden gevolgd door wie vooraf schriftelijk zijn of haar werk via Blackboard heeft ingeleverd. De werkgroepen zijn bedoeld voor extra uitleg en verdieping. Wie gewoon ‘de antwoorden’ wil horen, kan op het casuscollege terecht, aangevuld met spreekuren van docenten om individueel vragen te kunnen stellen.

Leerdoelen

Doel van het vak: Verdieping van de in het vak Beginselen van de Democratische Rechtsstaat verworven kennis met betrekking tot de belangrijkste elementen van het Nederlandse staatsrecht: de basisbegrippen, het institutionele (politieke) staatsrecht, de legaliteit van overheidshandelen, de doorwerking van internationaal recht, de rechtsbescherming tegen de overheid en de werking van grondrechten. Daarbij wordt de leerstof in dit tweedejaars vak geplaatst tegen de achtergrond van een minimale rechtsvergelijking met het staatsrecht van andere landen, de politieke context waarin het staatsrecht functioneert, de actualiteit, de invloed van het Europese recht op de staatsrechtelijke verhoudingen en de normatieve uitgangspunten waarop het staatsrecht berust.

Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:

  1. U kunt de beginselen die ten grondslag liggen aan het Nederlandse staatsrecht benoemen en toelichten
  2. U kunt op gedetailleerde wijze de structuur en geschiedenis van het Nederlandse staatsrecht reproduceren
  3. U kunt gemiddeld complexe staatsrechtelijke casus uit de praktijk oplossen
  4. U kunt het staatsrecht gebruiken bij het oplossen van problemen in andere rechtsgebieden
  5. U kunt, vanuit de normatieve beginselen of een minimale rechtsvergelijking, kritisch reflecteren op actuele ontwikkelingen in het staatsrecht, al dan niet in een politieke context
  6. Als meerdere oplossingen van een concrete casus mogelijk zijn, kunt u deze onderling beoordelen op hun juridische kwaliteit
  7. U kunt uw kennis, oplossing van een casus of een (kritische) reflectie op een heldere en overtuigende wijze overbrengen aan een geïnformeerd publiek van medestudenten of professionals: u kunt positie innemen in het juridische debat

Rooster

Zie de opleidingspagina van de website.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges

  • Aantal à 2 uur: 6

  • Namen docenten: prof. dr. W.J.M. Voermans en mr. dr. H.M.T.D. ten Napel

  • Vereiste voorbereiding door studenten: zie Blackboard en werkboek

Casuscolleges of werkgroepen

  • Aantal à 2 uur: 6

  • Namen docenten: mr. dr. H.M.T.D. ten Napel, prof. dr. W.J.M. Voermans en anderen

  • Vereiste voorbereiding door studenten: zie Blackboard en werkboek

Andere onderwijsvorm(en)

  • Omschrijving: spreekuur

  • Aantal à 2 uur: 7

  • Namen docenten : wordt nader bekendgemaakt.

  • Vereiste voorbereiding door studenten: geen, het betreft een mogelijkheid om vragen voor te leggen aan een docent over stof die nog niet goed wordt begrepen.

Andere onderwijsvorm(en)

  • Omschrijving: Tentamentraining

  • Aantal à 2 uur: 1

  • Naam docent: wordt nader bekend gemaakt

  • Vereiste voorbereiding door studenten: grondig bestuderen van alle studiestof

Toetsing

  • Tentamen: 3 uur

  • Nabespreking: 2 uur

Toetsing

Toetsvorm(en)

  • Het tentamen Staatsrecht wordt schriftelijk afgenomen en bestaat uit mc-vragen (40%) en een open vraag (30%). Het telt mee voor 70% van het eindcijfer.

  • Tussentijds essay van maximaal 750 woorden. Het essay telt mee voor 30% van het eindcijfer.

  • Tussentijdse digitale presentatie. Hiermee kan 0,5 bonuspunt worden behaald.

  • Het hertentamen staat alleen open voor wie voor het tentamen en het tussentijds essay gemiddeld een onvoldoende heeft behaald. Het wordt schriftelijk afgenomen en bestaat uit mc-vragen (40%), een essayvraag en een open vraag (60%).

  • Voldoende deelresultaten verliezen hun geldigheid na het eerstekanstentamen van het lopende collegejaar.

Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8.1 e.v. OER) voor zover dit vak onderdeel uitmaakt van het verplicht curriculum van de opleiding (d.w.z. geen vrije keuzevak). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke (eind)tentamen opnieuw afleggen. Raadpleeg hiervoor het OIC of kijk op de studentensite onder 'Inschrijven vakken en tentamens'.

Inleverprocedures
Via Blackboard.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege.

Blackboard

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.

Literatuur

Verplicht studiemateriaal Literatuur:

  • A.W. Heringa e.a., Staatsrecht, Deventer: Kluwer twaalfde of dertiende druk, aangevuld met verdiepende stukken in de reader

  • W. Voermans, Het verhaal van de grondwet; Zoeken naar wij. Amsterdam: Prometheus 2019.

  • A.M.M.M. Bots e.a. (red.) Vijfde herziene editie van de Ars Aequi Jurisprudentiebundel Staats- en bestuursrecht, Nijmegen: Ars Aequi Libri

  • Actuele wetteneditie: Kluwer Collegebundel 2018-2019 of Sdu Wettenbundel 2018-2019

Werkboek:

  • Werkboek/reader Staatsrecht 2017-2018

Aanmelden

De aanmelding verloopt via uSis.

Contact

  • Vakcoördinator: dhr. mr. dr. H.M.Th.D. ten Napel

  • Werkadres: Steenschuur, 25 kamer C1.11

  • Bereikbaarheid: op afspraak via het secretariaat

  • Telefoon: 071 527 8917

  • E-mail: h.m.t.d.tennapel@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Publiekrecht

  • Afdeling: Staats- en bestuursrecht

  • Kamernummer secretariaat: B1.11

  • Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 9.00 - 16.30 uur

  • Telefoon secretariaat: 071-527 8917

  • E-mail: staatsenbestuursrecht@law.leidenuniv.nl

Opmerkingen