Studiegids

nl en

Rechtstheorie en het publiekrecht

Vak
2019-2020

Toegangseisen

Bachelor rechtsgeleerdheid (zie ook OER).

Beschrijving

Het vak rechtstheorie en publiekrecht heeft tot doel u inzicht te geven in de centrale begrippen van het publiekecht, hun filosofische grondslagen en hun feitelijk functioneren in de politieke praktijk. In dat kader wordt aandacht besteed aan: de geschiedenis van de ontwikkeling van de (idee van de) democratische rechtsstaat; de sociaal-contractdenkers (Hobbes, Locke en Rousseau) en hun criticasters (Hume, Held); de beginselen van vrijheid en gelijkheid als de fundamentele grondslagen van de moderne democratische rechtsstaat (Rousseau, Hume, Mill, Berlin, Sandel, Rawls en Gaus); enkele theorieën van rechtvaardigheid aan de hand van teksten van Hume, Mill en Rawls. Daarnaast wordt nader in gegaan op de theorie van de democratie en het vraagstuk van de weerbare democratie (Guttman & Thompson, Brennan,). De verhouding tussen mensenrechten en de democratie wordt afzonderlijk aan de orde gesteld. In dat licht wordt aandacht besteed aan de meer theoretische kwestie van de universaliteit van mensenrechten enerzijds en de meer praktisch kwestie van de immigratie- en vluchtelingenproblematiek, alsmede de morele betekenis van grenzen anderzijds. Dit geschiedt aan de hand van teksten van Arendt, Nickel, Huemer en Miller.

Leerdoelen

Doel van het vak: Doel van het vak is: u inzicht te geven in de fundamentele grondslagen en begrippen van de democratische rechtsstaat en u kritisch te laten reflecteren op deze grondslagen en basisbegrippen, tot uiting komend in een presentatie van een paper tijdens een van de colleges en een eind-essay of eindpaper naar aanleiding van een van de onderwerpen die tijdens het vak aan bod zijn gekomen.

Na afronding van het vak heeft u de volgende kwalificaties verworven:

  • U kunt de theorieën van de filosofen van het sociaal contract over de grondslagen van de moderne staat toelichten, weergeven, verdedigen en kritisch evalueren;

  • U kunt de fundamentele uitgangspunten van de democratische rechtsstaat toelichten, weergeven, verdedigen en kritisch evalueren;

  • U kunt de verschillende rechtsfilosofische en politiek-filosofische aspecten van het vrijheidsbegrip en het gelijkheidsbegrip als grondbeginselen van de moderne rechtsstaat toelichten, weergeven, verdedigen en kritisch evalueren;

  • U kunt enkele theorieën van rechtvaardigheid toelichten, weergeven, verdedigen en kritisch evalueren;

  • U kunt verschillende democratietheorieën, alsmede het vraagstuk van de weerbare democratie toelichten, weergeven, verdedigen en kritisch evalueren;

  • U kunt de kwestie van de immigratie- en vluchtelingenproblematiek toelichten, weergeven, verdedigen en kritisch evalueren aan de hand van de (vermeende) universaliteit van mensenrechten enerzijds en de (vermeende) morele betekenis van grenzen anderzijds;

  • U kunt een mondelinge presentatie houden waarin u een tevoren gegeven vraag op genuanceerde wijze, aan de hand van aan de voorgeschreven tekst ontleende argumenten beantwoordt;

  • U kunt een gestructureerd betoog schrijven met een inleiding (met probleemstelling) middendeel en conclusie waarin u aan de hand van een navolgbare argumentatie op grond van de voorgeschreven teksten uw probleemstelling beantwoordt.

Rooster

Zie de opleidingspagina van de website.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges Geen.

Werkgroepen

  • Aantal: 5 à 4 uur

  • Naam docent: Mr. dr. G. Molier

  • Vereiste voorbereiding door studenten: de per week voorgeschreven stof bestuderen, alsmede het houden van een mondelinge presentatie aan de hand van een kleine paper over een tevoren opgegeven vraag aan de hand van een voor die week bestudeerde tekst. Actieve deelname aan de discussies over de stof, alsmede naar aanleiding van de gepresenteerde papers vormt een vereiste.

Toetsing

Toetsvorm(en)

  • Studenten dienen naar keuze 1 keer voorafgaande aan een van de vijf bijeenkomsten een korte paper in te leveren van 1000 woorden naar aanleiding van een tevoren opgestelde vraag over een specifieke tekst over de stof van het betreffende college. Deze paper dienen zij tijdens het college aan de groep te presenteren. Van de overige studenten wordt een actieve houding gevraagd en verwacht dat zij met de student in kwestie in discussie gaan over de inhoud van de paper. Na afloop van het vak dienen de studenten een eindpaper van 3000 woorden te schrijven over een van de onderwerpen die tijdens de colleges aan bod zijn gekomen en die op Blackboard nader zullen worden uiteengezet. Bij het te bepalen cijfer voor het eindpaper wordt de tussenpaper, alsmede de mondelinge presentatie daarvan meegewogen bij de afronding van het eindcijfer naar boven, respectievelijk naar beneden. Procedure: studenten dienen hun eindpaper via blackboard op een tevoren vastgesteld tijdstip in te leveren.

  • Herkansing. Voor degenen die hun eindpaper niet op deze datum inleveren, dan wel een onvoldoende hiervoor behalen, bestaat een herkansingsmogelijkheid. In het eerste geval wordt met de docent een afspraak gemaakt en een inlevertermijn bepaald om over een van de vastgestelde onderwerpen de eindpaper te schrijven. In het tweede geval dient de student zijn of haar eindpaper te herschrijven en het door de docent aangebrachte commentaar te verwerken waarbij de herziene versie binnen twee weken na teruggave van de oorspronkelijke paper dient te worden ingeleverd.

Examenstof Tot de examenstof behoren de verplichte literatuur en hetgeen behandeld is tijdens de werkgroepen

Blackboard

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.

Literatuur

Verplicht studiemateriaal

Literatuur:

  • M. Zwolinski (ed), Arguing About Political Philosophy. Second Ediction, New York and London: Routledge 2014;

  • De per week op Blackboard aangeboden teksten

Aanmelden

De aanmelding verloopt via uSis.

Contact

  • Vakcoördinator: mr. dr. G. Molier

  • Werkadres: KOG, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden, kamer A3.30

  • Telefoon: 071 - 527 75 92

  • E-mail: g.molier@LAW.Leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Metajuridica

  • Afdeling: Encyclopedie en Filosofie van het recht

  • Kamernummer secretariaat: KOG, kamer A3.19

  • Openingstijden: maandag t/m donderdag 09.00 - 16.30 uur en vrijdag 08.30 - 12.00 uur

  • Telefoon secretariaat: 071 - 527 75 48

  • E-mail: encyclopedie@law.leidenuniv.nl