Studiegids

nl en

Insolventierecht

Vak
2019-2020

Toegangseisen

Bachelor Rechtsgeleerdheid (OER)

Beschrijving

De schuldenaar is met zijn gehele vermogen aansprakelijk voor zijn schulden, aldus het beginsel van het verhaalsrecht ex art. 3:276 BW. Maar wat nu als de schuldenaar betalingsproblemen voorziet of reeds in betalingsonmacht verkeert? Het insolventierecht treedt hierin regelend op met verschillende procedures, zijnde de surseance van betaling, het faillissement en de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen. In het vak ligt de nadruk op het faillissement. Verschillende aspecten komen aan de orde zoals het doel van het faillissement, de positie van de schuldenaar alsmede de taken en bevoegdheden van andere betrokken partijen, onder andere de curator en de rechter-commissaris. De gevolgen, het verloop en de afwikkeling van het faillissement komen diepgaand aan bod. Leerstukken als de pauliana, de positie van de schuldeisers, eventuele aansprakelijkheid van actoren en de rangorde van faillissements- en boedelschuldeisers en de gevolgen van het faillissement op bestaande overeenkomsten staan daarbij centraal. Een en ander beperkt zich vaak niet tot het Nederlandse rechtsgebied en daarom wordt ook stilgestaan bij Europese en internationale instrumenten en regelingen. De laatste jaren is het insolventierecht in binnen- en buitenland in een stroomversnelling geraakt. Hoewel de Faillissementswet van 1893 de afgelopen decennia nog verrassend flexibel is gebleken, streeft de wetgever in het wetgevingsprogramma Herijking faillissementsrecht het Nederlandse insolventierecht (meer) toekomst zeker te maken. Ook internationale, met name Europese ontwikkelingen zullen in grote lijnen worden behandeld. Gelet op de vele rechtsgebieden die samenkomen, kan het insolventierecht als de lakmoesproef voor de jurist in de praktijk worden gezien.

Leerdoelen

Doel van het vak:
Het vak insolventierecht beoogt inzicht te geven in de theorie en praktijk van de verschillende insolventieprocedures, in het bijzonder het faillissement. Studenten maken kennis met de conflicterende belangen van betrokken partijen en welke op basis van wet, rechtspraak en praktijk het sterkst staan, dit zowel in een nationale als ook internationale context. Na afloop van het vak zijn studenten in staat mee te denken met een juridisch adviseur dan wel een curator door (voor)genomen stappen te beoordelen in de afzonderlijke stadia van het insolventieproces.

Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:

  • U kunt de systematiek en grondslagen van het faillissementswet, in het bijzonder met betrekking tot een faillissement, verwoorden en toelichten en in een internationale context plaatsen;

  • U kunt regelgeving en rechtspraak op het gebied van het faillissementsrecht analyseren en toepassen, in het bijzonder met betrekking tot de positie van curator, rechter, rechter-commissaris, verschillende categorieën schuldeisers, schuldenaar en leerstukken betreffende de reconstructie van de boedel, de gevolgen voor wederkerige overeenkomsten en de rangorde van boedel- resp. faillissementsschuldeisers;

  • U kunt casusposities op het gebied van het insolventierecht – en in het bijzonder het faillissementsrecht – op basis van literatuur, wetgeving en jurisprudentie uitleggen en beoordelen;

  • U kunt de financieel-economische positie van de schuldenaar op hoofdlijnen toelichten aan de hand van een (eenvoudige) balans en de ratio’s solvabiliteit, liquiditeit en rentabiliteit. U kunt toetsen of de schuldenaar kan worden failliet verklaard en of enig rechtsmiddel kan worden ingesteld. U kunt het boedelactie op basis van het fixatiebeginsel indelen;

  • U kunt de positie van de curator en rechter-commissaris waarderen, de verschillende categorieën schuldeisers demonstreren, hun onderlinge verhoudingen analyseren en de gevolgen voor alle bij een faillissement betrokkenen vergelijken;

  • U kunt de verschillende manieren waarop de boedel kan worden gereconstrueerd – in het bijzonder de faillissementspauliana, de Peeters/Gatzenvordering en de bestuurdersaansprakelijkheid – onderscheiden en toepassen;

  • U kunt de gevolgen van een faillissement voor wederkerige contracten verduidelijken en beargumenteren. U kunt de positie van de verschillende schuldeisers schetsen en een rangorde van zowel boedelschuldeisers als faillissementsschuldeisers opstellen en hun onderlinge positie vaststellen en de gevolgen daarvan beoordelen;

  • U kunt het faillissementsrecht in een internationale context toepassen en internationale rechtsmacht bepalen.

Rooster

Beschikbaar via de website.

Onderwijsvorm

Seminars

  • Aantal à 2 uur: 10

  • Namen docenten: Prof.mr. R.D. Vriesendorp

  • Vereiste voorbereiding door studenten: bestudering van de te behandelen stof en uitwerking van casusposities voorafgaand aan de bijeenkomsten.

Toetsing

Toetsvorm(en)

  • Schriftelijk tentamen (open vragen). Het kan voorkomen dat het hertentamen mondeling wordt afgenomen.

Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8.1 e.v. OER) voor zover dit vak onderdeel uitmaakt van het verplicht curriculum van de opleiding (d.w.z. geen vrije keuzevak). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke (eind)tentamen opnieuw afleggen. Raadpleeg hiervoor het OIC of kijk op de studentensite onder 'Inschrijven vakken en tentamens'.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens alle bijeenkomsten van het vak en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.

Blackboard

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.

Literatuur

Verplicht studiemateriaal
Literatuur:

  • R.D. Vriesendorp, Insolventierecht, Deventer: Kluwer (laatste druk).
    Zie ook Blackboard en het werkboek voor aanvullende verplichte literatuur.

Werkboek:
Wordt gepubliceerd op Blackboard.

Reader:
Geen.

Aanmelden

De aanmelding verloopt via uSis.

Contact

  • Vakcoördinator: mr. drs. J.M.G.J. Boon

  • Werkadres: Steenschuur 25, 2311 ES Leiden

  • Bereikbaarheid: telefonisch en per e-mail

  • Telefoon: 071 – 527 7235

  • E-mail: insolventierecht@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Privaatrecht

  • Afdeling: Ondernemingsrecht

  • Kamernummer secretariaat: B2.43

  • Openingstijden: balie kamer B2.43, maandag t/m vrijdag 9.00-13.30 uur

  • Telefoon secretariaat: 071 527 7235

  • E-mail: ondernemingsrecht@law.leidenuniv.nl