Beschrijving
De toediening van een farmacon heeft als doel een therapeutisch effect te bewerkstelligen. Hiervoor moet de werkzame stof, in voldoende hoge concentratie, op de plaats van werking terecht komen. Farmacokinetiek is de wetenschap waarin de lotgevallen van een farmacon in het lichaam wiskundig beschreven en voorspeld kunnen worden. De basis hiervoor wordt gelegd door de primaire farmacokinetische parameters: klaring en distributievolume. Farmacodynamiek is de wiskundige beschrijving en voorspelling van wat de werkzame stof vervolgens met het lichaam doet. Hiertoe moet de werkzame stof een interactie aangaan met een aangrijpingspunt. Het aangrijpingspunt verandert hierdoor en geeft daarmee aanleiding tot het veranderen van lichaamsprocessen; het uiteindelijke effect van de werkzame stof.
Leerdoelen
Begrip van de lotgevallen van een farmacon in het lichaam
Begrip van de concepten van absorptie, distributie en eliminatie
Begrip van de primaire farmacokinetische parameters klaring en distributievolume die volstrekt onafhankelijk van elkaar zijn, maar samen de halfwaardetijd van een farmacon bepalen.
Kennis van het begrip biobeschikbaarheid en beïnvloeding daarvan.
Kennis van biotransformatie en de gevolgen daarvan voor werkzaamheid en toxiciteit van een middel.
Kennis van de relatie tussen de dosis en de dosisfrequentie bij het handhaven van therapeutische plasmaspiegels
Kennis van het begrip flip-flop kinetiek (trage eliminatie door trage absorptie) als basis voor verbeterd handhaven van therapeutische plasma spiegels van een farmacon.
Inzicht in de fundamentele werkingsmechanismen van farmaca in termen van receptoren, signaaltransductie, diverse typen antagonismen etc.
Inzicht in de relatie tussen farmacokinetiek, farmacodynamiek en toxicokinetiek (incl. concentratie-werkingsrelaties) van farmaca in vivo.Kennis van overwegingen bij het vaststellen van een efficacy/ safety balans van een farmacon.
Begrip van fysiologische processen die tussen mens en dier, en tussen personen kunnen variëren en die onderlinge verschillen in farmacokinetiek en farmacodynamiek tussen personen kunnen veroorzaken.
Begrip van het feit dat variaties in lichaamsprocessen niet voor alle geneesmiddelen dezelfde invloed hebben op hun farmacokinetiek en farmacodynamiek.
Coordinator
Mw. Prof. Dr. E.C.M. de Lange;
Contactpersonen: Mw dr L. Holtman en Mevr. M. Tjong (secretaresse)
Doelgroep
BFW1
Onderwijsvorm
Hoorcollege, werkcollege en computerpractica.
Toetsing
Schriftelijk tentamen (100%).
Literatuur
Verplicht:
S.E. Rosenbaum. Basic pharmacokinetics and pharmacodynamics: An Integrated Textbook and Computer Simulations. Wiley- 2nd Edition; ISBN 9781119143154
Ingangseisen
Voor het vak gelden geen formele ingangseisen, van de studenten wordt basiskennis van de anatomie van het lichaam en adequate kennis van fysiologie en wiskunde verwacht.