Prospectus

nl en

Journalistieke beeldtaal

Course
2021-2022

Toegangseisen

Studenten die zijn toegelaten tot de masteropleiding Journalistiek & Nieuwe Media, hebben toegang tot dit vak.

Beschrijving

Een journalist moet kunnen schrijven. Maar dat is al lang niet meer genoeg. Steeds vaker worden journalisten ingezet op nieuwsmedia die een combinatie van tekst en beeld zijn of die hoofdzakelijk uit beeld bestaan. In alle vakken van de Leidse opleiding Journalistiek en Nieuwe Media komt beeld aan bod, maar in dit vak besteden we specifiek aandacht aan de theorie achter het analyseren en evalueren van journalistieke mediabeelden.

Tijdens de colleges kiezen we een specifiek perspectief voor de analyse: de GSR-analyse (Van den Broek, De Jong, Koetsenruijter & Smit, 2019). In die analyse staat een combinatie van drie bekende theorieën over beeld centraal: Gestalttheorie, Semiotiek en Retorica. Om vertrouwd te raken met onderzoek op het gebied van beeldtaal, wordt de stof uit het boek verdiept met actuele (d.w.z. jaarlijks wisselende) artikelen uit de wetenschappelijke journals, zoals Design Issues, Argumentation, Information Visualisation, Journal of Visual Culture, Visual Studies, Visual Anthropology, Visual Communication Quarterly en Visual Communication.

In de colleges wordt de theorie in verband gebracht met de volgende thema’s. Per thema wordt naast het boek verdiepende literatuur in de vorm van een verzameling wisselende artikelen behandeld:

  • Datavisualisatie

  • Infographics

  • Journalistieke fotografie / foto’s in hun context

  • Argument mapping

  • Onderzoeksmethoden voor visuele data (image based methodologies)

  • Typografie en design

  • Normen en regels (o.a. in de journalistieke stijlboeken) voor beeld (zodat een goede discussie over wat nog verantwoord bewerken is gekoppeld kan worden aan de journalistieke praktijk).

Leerdoelen

Aan het eind van de cursus is de student in staat beeldgebruik in nieuwsmedia op een theoretisch en methodologisch onderbouwde manier te analyseren en te evalueren. Daarnaast worden er enkele beeldproducties gemaakt.

Kennis en inzicht
De cursus levert kennis en inzicht op het gebied van beeldtaal. In scriptietutorials (zie aldaar) kan de behandelde stof dusdanig worden uitgediept dat studenten in onderzoeksverband in een eindscriptie een bijdrage leveren aan het ontwikkelen en/of toepassen van theoretische inzichten uit de beeldcommunicatie.

Toepassen kennis en inzicht
In staat om belangrijke concepten uit de beeldtheorie – dat wil hier zeggen Gestalt, Semiotiek en Retorica – toe te passen op producties in verschillende media en van verschillende journalistieke genres.

Oordeelsvorming
Op grond van analyse en criteria uit de GSR-analyse een gefundeerd oordeel kunnen formuleren over de kwaliteit en effectiviteit van beeldmateriaal uit journalistieke producties.

Communicatie
In staat zijn om conclusies, alsmede de kennis en beweegredenen die hieraan ten grondslag liggen, duidelijk en ondubbelzinnig over te brengen op een publiek van specialisten of niet-specialisten.

Leervaardigheden
De opgedane analyse- en beeldvaardigheden stellen de studenten in staat om later in het scriptietutorial en de stage en de masterthesis een zelfstandige vervolgstudie te verrichten.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege

Toetsing en weging

Toetsing

  • In de loop van de cursus maken studenten vier kleine tussentijdse opdrachten (een fotoserie, een infographic, een argumentenkaart, een ontwerp voor een samengestelde productie) die tijdens de colleges worden besproken en worden gewaardeerd met een voldoende of een onvoldoende.

  • Halverwege de cursus is er een schriftelijk tentamen over de stof uit de theoriehoofdstukken van het boek en een deel van de bestudeerde artikelen met 5 kennisvragen en 5 toepassingsvragen.

  • Als afsluiting herontwerpen studenten een visuele productie waarbij ze kiezen tussen een foto(serie), een infographic, een argumentenkaart of een samengestelde productie. De productie is een remake van een bestaand product uit een nieuwsmedium dat van commentaar wordt voorzien. Over het herontwerpproces wordt tevens een reflectie geschreven volgens een tevoren gedefinieerd format. Uitgangsproduct, commentaar, herontwerp en reflectie vormen samen de vier onderdelen van de eindopdracht. De behandelde theorie/literatuur krijgt een prominente plek in commentaar en reflectie. Eisen aan de eindopdracht zijn apart geformuleerd in een beoordelingsformulier.

Weging

  • Het schriftelijk tentamen telt voor 50%; de eindopdracht voor 50% in het eindcijfer. Vier voldoendes voor de tussentijdse opdrachten is een voorwaarde om de eindopdracht beoordeeld te krijgen.

  • Het vak is afgerond als het gemiddelde volgens de voornoemde verdeelsleutel 5,5 of hoger is. Cijfers tussen 5,5 en 5,9 worden afgerond op 6,0. Overige cijfers worden normaal afgerond op één decimaal.

  • Eindcijfers worden uiterlijk 2 weken na afloop van het laatste college opgeleverd.

  • Als het totale eindcijfer na herkansing(en) nog onvoldoende is (5,4 of lager), moet het hele vak opnieuw gevolgd worden in het volgende jaar.
    Deelname aan alle bijeenkomsten van deze cursus is verplicht; bij zwaarwegende redenen is het mogelijk, na voorafgaand overleg met en na toestemming van de docent, één bijeenkomst te missen. Wie twee keer afwezig is, krijgt een aanvullende opdracht over de gemiste lesstof. Drie keer afwezig zijn betekent uitsluiting van de cursus.

Herkansing

  • Het tentamen kan een week na het laatste college eenmaal herkanst worden.

  • Een herkansing van het eindwerkstuk als verbetering kan maximaal een 6,0 opleveren. Om een hoger cijfer te halen moet een herkansing van het eindwerkstuk bestaan uit een geheel nieuwe opdracht in een ander genre dan de eerst ingeleverde opdracht.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

Aanschaffen:
Broek, J. van den, Koetsenruijter, W., de Jong, J.C. en Smit, L (2019). Beeldtaal. Perspectieven voor makers en gebruikers. 3e druk. Amsterdam: Boom.

Overige literatuur is digitaal beschikbaar via de UB.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht. Algemene informatie over Usis vind je op de website. Bij problemen met inschrijven voor vakken kan men het secretariaat raadplegen; mail naar: osz-oa-arsenaal@hum.leidenuniv.nl.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Arsenaal