Beschrijving
In zowel onderzoek als de klinische praktijk is de gestandaardiseerde observatie van ouder-kind interacties van groot belang. Kennis van verschillende observatietechnieken is nodig voor een goed begrip van de interactiepatronen tussen gezinsleden en voor het adequaat in kaart brengen van dergelijke patronen.
In dit vak maken studenten kennis met de basiskennis en –vaardigheden voor de gestandaardiseerde observatie van gezinsinteracties. Tijdens de colleges worden centrale constructen, observatiemethoden, meetinstrumenten en theorieën met betrekking tot de observatie van ouder-kind interacties besproken. Daarnaast wordt geoefend met het kritisch beschouwen, interpreteren, en beoordelen van onderzoeksresultaten van studies die gebruikmaken van observatiemethoden. In zowel onderzoek als de (klinische) praktijk is het namelijk van belang om kritisch naar onderzoeksresultaten te kunnen kijken, en om voor- en nadelen van observatiemethoden als gebruikt in onderzoek te kunnen evalueren.
Binnen dit vak worden video’s van ouders en kinderen in verschillende settings (thuis en laboratorium) en in verschillende situaties (o.a. vrij spel, maaltijd, gestructureerde taken, frustratietaken) bekeken en gecodeerd. Oudergedragingen zoals sensitiviteit en disciplineren en kindgedragingen zoals agressie en gehoorzaamheid kunnen aan bod komen. Codeersystemen voor verschillende ontwikkelingsfasen van het kind worden besproken. Zowel macro- als micro-codeersystemen worden gepresenteerd, alsmede de voor- en nadelen van verschillende typen codeersystemen (zoals schalen en gedragsfrequenties).
De focus zal liggen op (onderzoek betreffende) observaties en coderingen van gedrag in het kader van kwantitatief onderzoek, maar ook meer kwalitatieve observatiemethodes komen aan bod. Tenslotte wordt aandacht besteed aan de vertaalslag naar het observeren van gezinsinteracties in de hulpverleningspraktijk.
Leerdoelen
Aan het einde van de cursus kan de student:
voor- en nadelen en het nut van observatie als onderzoeksinstrument beschrijven;
centrale constructen en theorieën m.b.t. de observatie van gezinsinteracties herkennen en benoemen;
op basaal niveau gezinsinteracties observeren en coderen aan de hand van specifieke meetinstrumenten;
empirische resultaten van observatieonderzoek kritisch beschouwen, interpreteren en de waarde van de conclusies beoordelen.
Rooster
Het rooster van dit vak vind je in MyTimetable.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges en werkgroepen (waarvoor voorbereidingsopdrachten worden gegeven).
Voor de werkgroepbijeenkomsten van dit vak geldt geen aanwezigheidsplicht. Wel wordt benadrukt dat oefenen met coderen van videomateriaal, en hiermee de oefening voor het praktisch tentamen, alleen mogelijk is tijdens de werkgroepbijeenkomsten. Studenten worden om die reden wel aangemoedigd om de werkgroepbijeenkomsten bij te wonen.
Toetsing
Schriftelijk tentamen (50% van het eindcijfer)
Praktisch tentamen: toetsing observatievaardigheden (50% van het eindcijfer)
Beide onderdelen moeten met een voldoende (ten minste een 5,5) worden afgesloten. Voldoende deelcijfers behouden hun geldigheid in het volgende academisch jaar. Voldoende deelcijfers mogen niet herkanst worden.
Brightspace
Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van Brightspace.
Literatuur
Full-text papers en observatie- en codeerinstrumenten die via Brightspace bekend worden gemaakt.
Inschrijven voor vakken
Onderwijs
Studenten moeten zichzelf inschrijven voor alle onderwijseenheden (hoorcolleges, werkcolleges en practica) die zij willen volgen. Inschrijven kan tot uiterlijk 5 dagen voorafgaand aan de start van de cursus via Mystudymap.
Tentamens
Daarnaast is het voor alle studenten verplicht om zich voor elk tentamen in te schrijven én de inschrijving voor elk tentamen in My Studymap te bevestigen. Dit kan tot en met uiterlijk 10 kalenderdagen voorafgaand aan het tentamen. **Zonder geldige voorinschrijving én bevestiging in My Studymap kun je niet deelnemen aan het tentamen. **
Lees zorgvuldig alle informatie over de procedures en deadlines voor het inschrijven voor vakken en tentamens.
Contact
Coördinatoren van het vak zijn dr. Merel van Vliet en Dr. M.J. Woudstra.