Toegangseisen
Studenten die zijn toegelaten tot de masteropleiding Journalistiek & Nieuwe Media hebben toegang tot dit vak.
Beschrijving
Een van de belangrijkste doelen van een academische journalistiek-opleiding is dat een journalist aan het eind ervan in staat is grote maatschappelijke kwesties deskundig te analyseren en te beoordelen. In deze masterwerkgroep staat de retorische benadering van de media en de journalistieke producten centraal. Studenten leren persuasieve tendensen en retorische en argumentatieve principes binnen journalistieke genres te herkennen en denken na over de technieken die journalisten en hun bronnen inzetten om te overtuigen in beeld, geluid en vooral (geschreven) tekst. Ook reflecteren zij op media-ethiek en de vakdiscussies over de grenzen van het journalistieke handelen.
Nadat een gezamenlijke basis is verkregen in klassieke en moderne retorica (van Aristoteles tot Braet) en argumentati, worden casussen behandeld van retorische analyse van journalistieke producties: overtuigingskracht op opiniepagina’s, in redactionele commentaren, nieuwsberichten en weblogs en de retoriek in toespraken, boeken of films. We gaan in op identificatie, analyse en beoordeling van argumentatie. Ook worden casussen geanalyseerd om tot reflectie op media-ethiek te komen en de grenzen van persuasie en misleiding te onderzoeken (drogredenen). Enige aandacht wordt besteed aan de visuele vormen van journalistiek en nieuws (beeldtaal en visuele retoriek van nieuwsfoto’s). De studenten bezoeken de Algemene Beschouwingen in de Tweede Kamer en maken een retorische analyse van de debatten van de volksvertegenwoordigers en van journalistieke artikelen over een actuele maatschappelijke kwestie.
Leerdoelen
Kennis en inzicht
Studenten hebben kennis van en inzicht in de belangrijkste theoretische inzichten op het gebied van retorica, voortbouwend op de leerstof zoals die in het bachelorprogramma geesteswetenschappen is aangeboden, inclusief vormen van argumentatie. Met name in de desbetreffende tutorials (zie aldaar) wordt de behandelde stof dusdanig uitgediept dat studenten in onderzoeksverband een bijdrage leveren aan het ontwikkelen en/of toepassen van theoretische inzichten uit de retorica.
Toepassen kennis en inzicht
Studenten zijn in staat om belangrijke concepten uit de retorica en argumentatie – zoals soorten argumentatie, drogredenen, stock issues, takenleer en delenleer, elocutio- en actioanalyse – toe te passen op teksten en producties uit verschillende media en van verschillende journalistieke genres en in het bijzonder op complexere maatschappelijke discussies in tekst en beeld.
Oordeelsvorming
Studenten kunnen op grond van ethische en logische criteria uit retorica en hun analyses een gefundeerd oordeel formuleren over de effectiviteit van afzonderlijke bijdragen aan deze maatschappelijke discussies.
Communicatie
Studenten zijn in staat om conclusies van hun onderzoek, alsmede de kennis en beweegredenen die hieraan ten grondslag liggen, duidelijk en ondubbelzinnig over te brengen op een publiek van specialisten of niet-specialisten door middel van een nota en een mondelinge presentatie van een retorische analyse voor een forum van politiek verslaggevers.
Leervaardigheden
Dankzij de opgedane analyse- en schrijfvaardigheden kunnen de studenten in het tutorial en de stage zelfstandig vervolgonderzoek verrichten.
Rooster
De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.
Onderwijsvorm
Werkcollege
Toetsing en weging
Toetsing
- Algemene Beschouwingen (retorische analyse 1) (duo): 20%
- Schriftelijk tentamen over de in de colleges behandelde literatuur (individueel): 50%
- Journalistieke betogen: (retorische analyse 2 (duo): 30%
Weging
Het vak is afgerond als het gewogen gemiddelde volgens de voornoemde verdeelsleutel 5,5 of hoger is (wordt een 6). Overige cijfers worden normaal afgerond op één decimaal.
Herkansing
Het tentamen moet minimaal een 5,5 zijn en kan eenmaal herkanst worden.
Bij herkansing geldt het hoogste cijfer. Als het totale eindcijfer na herkansing(en) nog onvoldoende is (5,4 of lager), moet het hele vak opnieuw gevolgd worden in het volgende jaar.
Inzage en nabespreking
Tijdens het college wordt het tentamen ter inzage gegeven en nabesproken; ook de evaluatie van de Retorische analyse-slotopdracht is ter inzage.
Literatuurlijst
Aanschaffen:
- Braet, A. Retorische kritiek. Den Haag: Sdu Uitgevers. 2007 of latere drukken (boek aanschaffen).
Een keuze uit (wordt tijdens college bekend gemaakt, evenals enige extra literatuur):
Andeweg, B. & De Jong, J. (2004): De eerste minuten, Attentum, benevolum en docilem parare in de inleidingen van toespraken. Den Haag: Sdu Uitgevers. 7-83, 229-231. www.deeersteminuten.nl
Broek, J. van den, W. Koetsenruijter, J. de Jong & L. Smit (2023) Beeldtaal. Perspectieven voor makers en gebruikers. 4e dr. Boom Uitgevers. Hieruit: Hoofdstuk 6 Visuele retorica, pp. 87-115;
Broersma, M. (2010) ‘Journalism as Performative Discourse: The Importance of Form and Style in Journalism’, in V. Rupar (ed.) Journalism and Meaning-Making: Reading the Newspaper. Cresskill, NJ: Hampton Press;
Enkele artikelen uit De Jong, J., Van Marion, O., & Rademaker, A. (red.) (2018) Vertrouw mij! Manipulaties van imago. Amsterdam: Amsterdam University Press;
Pander Maat, H. & De Jong, C. (2012). How newspaper journalists reframe product press release information.* Journalism*, 14(3), 348-371.
Inschrijven
Inschrijven via MyStudyMap is verplicht.
Informatie over het inschrijven voor vakken en tentamens kun je hier vinden.
Contact
Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).
Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Arsenaal.
Opmerkingen
Dit vak kent een aanwezigheidsplicht.