Wat geloofden gewone gelovigen in middeleeuws West-Europa? Tal van onderzoekers hebben zich de laatste decennia deze vraag gesteld en op grond van hun studies is inmiddels een genuanceerd antwoord mogelijk. Dat antwoord doet meer recht aan de werkelijkheid dan de voorstelling van het middeleeuws volksgeloof als een in christelijke termen verpakt ‘heidendom’, maar het neemt ook afstand van het 19e-eeuwse beeld van een naïef maar trouwhartig katholicisme. In het college zal de dagelijkse geloofspraktijk van gewone mensen worden behandeld aan de hand van recente literatuur. Aan de orde komen vragen als: Hoe wezenlijk was het verschil tussen volkscultuur en elitecultuur? Welke betekenis speelden heiligen en relieken, geesten en magie? In hoeverre drong de kerkelijke boodschap werkelijk tot ongeletterde leken door? Welke rol speelde de (dorps)gemeenschap in de geloofsbeleving? Waren er ook ‘ongelovigen’ in de Middeleeuwen? De nadruk zal liggen op de late Middeleeuwen, maar er wordt geen statisch beeld gepresenteerd. Steeds zal worden gewezen op de dynamiek van verschijnselen, tussen kerstening en Reformatie.
Timetable
Semester II, zie rooster.
Method of Instruction
Hoorcollege.
A la carte and contract teaching
Belangstellenden die deze cursus in het kader van A la carte onderwijs willen volgen (zonder tentamen), vinden hier meer informatie over kosten, inschrijving, voorwaarden etc.
Belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), vinden hier meer informatie over kosten, inschrijving, voorwaarden etc.
Course objectives
De student heeft kennis van de hoofdlijnen van de middeleeuwse lekenvroomheid en van het debat over volks- en elitecultuur. Hij heeft inzicht in de problematiek van de reconstructie van geloofsvoorstellingen op basis van eenzijdige (kerkelijke) bronnen.
Required reading
5 ECTS:
John H. Arnold, Belief and unbelief in medieval Europe (Londen 2005). ISBN 0340807865 / 9780340807866;
Richard Kieckhefer, Magic in the Middle Ages (Cambridge 2000). ISBN 0521785766.
nog nader aan te kondigen literatuur
Examination
Schriftelijk tentamen.
Information
Bij de docent: a.janse@hum.leidenuniv.nl.
Overview
Na een theoretische inleiding zal achtereenvolgens aandacht worden geschonken aan acculturatie, heiligheid en magie, gemeenschap en rituelen, levensstijl, zondebesef en spiritualiteit van leken en aan afwijkingen van de voorgeschreven orde.
Application Courses, Seminars and Exams
Aanmelden via U-TWIST, zie aanmeldingsprocedure.