Doel van het vak
De rechtspsychologie houdt zich bezig met een breed scala aan fundamentele vragen over de grondslagen van het recht; van de verschillende soorten logisch redeneren die worden uitgelokt door door de diverse rechtssystemen, tot uiterst praktische vragen over de juiste procedures bij het verhoor van getuigen en verdachten, toerekenbaarheid, de diagnostische waarde van bewijs en de effectiviteit van straffen. Het doel is de student een inleiding te geven in een aantal hoofdonderwerpen van dit vakgebied, en dat studenten kennis verkrijgen over de menselijke beperkingen bij waarnemen, herkennen en herinneren en andere vaardigheden die in juridische context heel relevant kunnen zijn.
Korte omschrijving van het vak
Dit inleidende vak in de Rechtspsychologie zal bestaan uit vijf hoorcolleges en vijf werkcolleges. Tijdens de hoorcolleges wordt inzicht verschaft in het belang en de reikwijdte van dit vakgebied en tevens in het belang en de beperking van de rol van de rechtspsycholoog als deskundige in een strafproces. Tijdens de werkcolleges worden strafrechtelijke problemen en oplossingen vanuit rechtspsychologisch perspectief besproken en bediscussieerd aan de hand van een casus. Indien mogelijk voeren studenten in groepsverband een rechtspsychologisch relevant experiment uit en rapporteren zij daarover in de werkcolleges.
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:
Studenten hebben:
kennis en inzicht van het belang en de reikwijdte van de rechtspsychologie;
enige kennis over werking en beperkingen van het menselijk geheugen en inzicht in de gevolgen hiervan voor het vermogen tot herinneren en het verschijnsel van de hervonden herinnering;
enige kennis over vermogen tot waarnemen en inzicht in de gevolgen hiervan voor het vermogen tot herkenning, en daaraan gekoppeld de vorm en het belang van een correctie uitvoering van experimentele opzet gericht op herkenning (line-up);
enige kennis en inzicht in problemen met bewijs en in het belang en berekening van diagnotische waarde daarvan;
kennis en inzicht in het belang en de beperking van de rechtspscholoog als deskundige in een strafproces.
Coördinator
Naam: Mw. dr. A.G. Donker
Werkadres: Steenschuur 25, kamer C1.17
Bereikbaarheid: Op afspraak via het secretariaat
Telefoon: 071 – 527 8827
E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl
Departement/afdeling
Departement: Strafrecht & Criminologie
Afdeling: Criminologie
Kamernummer secretariaat: C1.02
Openingstijden: Dinsdag t/m vrijdag van 9.00 – 12.30 uur
Telefoon secretariaat: 071 – 527 7462
E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl
Onderwijsvormen
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 5
Namen docenten: Mw. A.G. Donker en nog nader te bepalen (gast)docenten
Vereiste voorbereiding door studenten: Studenten dienen voor de hoorcolleges de betreffende literatuur gelezen te hebben. De hoorcolleges zijn een aanvulling en geen vervanging van intensieve zelfstudie. Via een rooster op Blackboard kunnen studenten nagaan om welke literatuur het gaat.
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 5
Namen docenten: Mw. A.G. Donker en nog nader te bepalen docenten
Vereiste voorbereiding door studenten: Tijdens het eerste werkcollege zal de (nog te bepalen) opzet en de benodigde voorbereiding worden toegelicht. Aan de hand van een casus zal een groot aantal rechtspsychologisch relevante thema’s doorgesproken en bediscussieerd worden. Indien mogelijk zullen studenten in groepjes een klein rechtspsychologisch relevant experiment uitvoeren en de resultaten daarvan presenteren aan hun medestudenten.
Andere onderwijsvorm(en)
- Geen
Studiemateriaal
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
P.J. van Koppen, D.J. Hessing, H.L.G.J. Merckelbach en H.F.M. Crombag (red.) (2002), Het Recht van Binnen. Psychologie van het recht. Deventer: Kluwer [Let op: niet alle hoofdstukken zijn verplicht, zie onder Rooster op Blackboard]
Wagenaar, W.A. (2006). Vincent plast op de grond. Nachtmerries in het Nederlands recht_, Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker.
Werkboek:
- Werkboek (en misschien kleine reader geïntegreerd) via Blackboard
Reader:
- Nog nader te bepalen. Misschien kleine reader of alleen aanvulling via kosteloos te downloaden wetenschappelijke artikelen.
Aanbevolen studiemateriaal
Van Koppen, P.J. (2003). De Schiedammer Parkmoord. Een rechtspsychologische reconstructie. Nijmegen: Ars Aequi Libri.
Israels, H. 2006). Moord in Wamel. Bewijs met liegende getuigen. Den Haag: Boom Juridische uitgevers.
Crombag, H.F.M. & Hartog, M. den (2007). Kindermisbruik: Het probleem van escalerende beschuldigingen. Den Haag: Boom Juridische Uitgevers.
Toetsing
Toetsvorm(en)
Het tentamen zal waarschijnlijk bestaan uit een combinatie van essayvragen en multiple choice vragen.
Het eindcijfer wordt bepaald door het tentamencijfer (driekwart) en een werkcollege-cijfer gebaseerd op de beoordeling van opzet, uitvoering en presentatie van het experiment en algemene participatie tijdens de werkcolleges (een kwart).
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege, werkgroep en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.
Eis voor deelname aan tentamens
Voor propedeuse voltijdstudenten die met ingang van 1 september 2008 de opleiding volgen, geldt als ingangseis voor het tentamen dat 80% van de werkgroepbijeenkomsten moet zijn voorbereid en bijgewoond. Deelname aan het hertentamen is slechts mogelijk wanneer voor het eerste tentamen minimaal het cijfer vier is behaald.
Voor alle propedeuse deeltijdstudenten én voor voltijdstudenten die vóór 1 september 2008 zijn begonnen, geldt geen aanwezigheidsplicht voor de werkgroepen. Deelname aan het hertentamen is mogelijk zonder het eerste tentamen te maken. Echter, studenten die het eerste tentamen maken moeten minimaal het cijfer 4 halen, om deel te mogen nemen aan de herkansing. Deze studenten dienen zichzelf aan te melden voor werkgroeponderwijs en tentamens via U-twist.
Rooster
Via de facultaire website: www.law.leidenuniv.nl
Inschrijving
Via U-twist
Digitale leeromgeving
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.