Beschrijving
Eind negentiende eeuw breekt in de filosofie voor het eerst de ervaring door dat haar begrippen het leven geen recht doen. Filosofen als Dilthey, Bergson en Husserl ontdekken dat onze wijsgerige en wetenschappelijke taal, die teruggaat op de Grieken, primair georiënteerd is op een ding dat je tegenover je hebt en dat ten onrechte ook het eigen zelf in die termen is begrepen. Maar hoe staat het met het begrip van het ding, als juist ook dit mogelijk onvoldoende vanuit zijn intrinsieke samenhang met het historische leven van de mens is begrepen? Wat is een ding? Doen de aloude bepalingen, zoals substantie met eigenschappen of gevormde stof, het ding zelf wel recht? Dit is een vraag die Martin Heidegger in zijn denken is nagegaan.
In de eerste helft van het college zullen enkele van zijn teksten worden behandeld. De tweede helft van het college zal gewijd zijn aan de poëzie van Francis Ponge, die de kant van de dingen kiest, getuige de titel van zijn fameuze eerste bundel Le parti pris des choses uit 1942. Gedichten van Ponge zullen mede worden gelezen aan de hand van vertalingen in het Nederlands of het Duits. Leidraad van het college is het vermoeden dat in zowel Heideggers wijsgerige als Ponges poëtische bezinning het paradigma van substantie, in ons begrip van zowel ding als taal, plaats maakt voor dat van resonantie.
Onderwijsvorm
Werkcollege
Toegangseisen
-
Leerdoelen
Doelstellingen en eindtermen worden bij aanvang van de cursus op Blackboard geplaatst.
Literatuur
Martin Heidegger, Der Ursprung des Kunstwerkes, Reclam.
Martin Heidegger, `Verschiedene Weisen nach dem Ding zu fragen’, in: Die Frage nach dem Ding. Zu Kants Lehre von den transzendentalen Grundsätzen. Tübingen (Niemeyer).
Martin Heidegger. `Das Ding’, in: Vorträge und Aufsätze. Pfullingen (Neske).
Reader met gedichten en teksten van Francis Ponge.
Toetsing
Opdrachten
Tussentijds meeneemtentamen.
Afsluitend paper en mondeling tentamen
Rooster
Zie Collegeroosters wijsbegeerte
Informatie
Dr. G.T.M. Visser ( g.t.m.visser@phil.leidenuniv.nl )
Aanmelden
Inschrijving via U-twist, zie aanmeldingsprocedure
Blackboard
– ### Opmerkingen
Specialisatie: Praktische wijsbegeerte / Geschiedenis van de wijsbegeerte