Doel en inhoud
Deze cursus beoogt dat de studenten inzicht verwerven in de volgende vier vraagstukken:
1. De plaats en de functie van diagnostiek en classroom assessment;
2. Het ontwikkelproces van diagnostische testen en classroom assessment instrumenten;
3. De kwaliteit van diagnostische testen en assesssment instrumenten;
4. Onderzoek van cognitieve factoren; van intelligentietesten, schoolvorderingstesten en
classroom assessment.
Zodra kinderen ter wereld komen wordt er ‘gemeten’. Meteen worden bijvoorbeeld de grootte en
het gewicht van het kind gemeten als eerste indicator van zijn ontwikkeling. In de daarna volgende
dagen en jaren wordt voortdurend gemeten en dit om zeer uiteenlopende redenen. Voorbeelden
zijn: het volgen van de motorische-, talige- en sociale ontwikkeling; het bepalen van deficiënties in
het leervermogen van kinderen; het meten van inzicht van leerlingen in de leerinhouden van een
bepaald vak; het meten van schoolvorderingen. Verschillende meetinstrumenten worden gebruikt
zoals screeningslijsten, intelligentietesten, schoolvorderingstesten, schoolexamens enz.
Meet (of onderzoeks-) instrumenten worden niet lukraak ingezet. Vooreerst wordt bepaald op
welke vraag (vragen) de meting(-en) een antwoord moet geven. In de context van een klas
(classroom assessment) wordt bepaald welke leerdoelen zullen worden gemeten en waarvoor de
resultaten zullen worden gebruikt (bijvoorbeeld: vorderingstoetsen die helpen beslissen over het al
dan niet doorstromen naar een volgende klas). Wanneer problemen of stoornissen worden
gesignaleerd wordt als eerste stap in de hulpverlening op systematische wijze de diagnostische
hulpvraag vastgesteld en geanalyseerd. Daarna wordt bepaald welke meet- of
onderzoeksinstrumenten zullen worden gehanteerd. De ontwikkeling van deze instrumenten
gebeurt op systematische wijze. Een belangrijk aspect bij de ontwikkeling en het gebruik van meetof
onderzoeksinstrumenten is de kwaliteit ervan. Deze bepaalt immers of de beslissingen die we
nemen op basis van de resultaten van de meting/het onderzoek terecht zijn.
Deze cursus laat zien welke verschillende vragen er beantwoord worden middels diagnostiek en
assessment, variërend van vragen met betrekking tot de normale ontwikkeling en stagnaties in die
ontwikkeling tot vragen met betrekking tot de leervorderingen en de problemen die bij het leren
kunnen ontstaan.
De cursus sluit aan bij het studieonderdeel Theoretische Orthopedagogiek en Leren op school en
is een voorbereiding op de cursus Methoden van klinische diagnostiek (bachelor differentiatie
Orthopedagogiek) en Leren, Assessment en Diversiteit (masterprogramma Onderwijskunde).
De volgende eindtermen van de Bacheloropleiding Pedagogische wetenschappen zijn van toepassing
op dit onderdeel: 1.1, 1.2, 2.3, 2.4, 3.1, 3.2, 3.3, 3.4.
Onderwijsvormen
De colleges bestaan uit een presentatie door de docent en werkgroepen. De presentatie door de
docent heeft tot doel de studenten te introduceren in een thema, te ondersteunen in het
schematiseren en overzicht te verwerven in de literatuur. Om studenten te helpen vaardig te
worden in het kunnen hanteren van kennis en inzichten bij het interpreteren, analyseren en
evalueren van praktijksituaties, maken de studenten aansluitend bij de presentatie kennis met de
praktijk. Dat gebeurt via opdrachten zoals observaties, casusanalyses en afname en verwerking
van vragenlijsten. Tijdens de colleges worden instructie en in werkgroepjes werken aan opdrachten
afgewisseld.
Literatuur
Twee verplichte boeken:
Robert J. Gregory (2007, 5de herziene druk). Psychological Testing: History, Principles, and Applications. Pearson Education
Dochy, F., Heylen, L., & Van de Mosselaer, H. (Eds.). (2002).Assessment in onderwijs. Nieuwe toetsvormen en examinering in studentgericht onderwijs en competentiegericht onderwijs. Utrecht:Lemma.
Een elektronische reader (beschikbaar via blackboard)
Toetsing
De studenten worden individueel, schriftelijk getoetst. De toets bestaat uit een combinatie van
inzichtvragen over de leerinhouden van deze cursus (MC-vragen) en van toepassingsvragen (korte
open vragen) op basis van voor de studenten nieuwe casuïstiek.
In deel 2 nemen de studenten een vragenlijst af. De verwerking en bespreking van de resultaten
worden gekoppeld aan de inhouden van de colleges en komen tijdens een college aan bod. Het
inleveren van de vragenlijst is verplicht.
Rooster
Rooster Diagnostiek en assessment
Inschrijving
Inschrijving via U-twist voor ALLE vakken en tentamens is verplicht.
Inschrijven voor een vak kan tot uiterlijk twee weken voor aanvang van het eerste college. Inschrijven
voor het tentamen kan tot uiterlijk één week voor het tentamen. Zonder inschrijving kan men niet
deelnemen aan het onderwijs of het tentamen.