Coördinator
Naam: prof.mr. C.P.M. Cleiren
Werkadres: Steenschuur 25, kamer C 1.21
Bereikbaarheid: Tijdens spreekuur; zie Blackboard
Telefoon: 071 – 527 7528
E-mail: c.p.m.cleiren@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Strafrecht & Criminologie
Afdeling: Strafrecht en Strafprocesrecht
Kamernummer secretariaat: C 1.01
Openingstijden: Maandag/dinsdag/donderdag/vrijdag: van 9.00 tot 17.00 uur
Telefoon secretariaat: 071 – 527 7518
Omschrijving
Doel van het vak
Het doel van deze cursus is om met behulp van de ideeëngeschiedenis van het strafrecht de student een instrumentarium mee te geven voor een kritische beschouwing van de criminele politiek van vandaag en in de toekomst en de studenten vertrouwd te maken met een hedendaagse ‘vertaling’ van de daarin ontwikkelde opvattingen, posities, waarden en normen. Die vertaling zal plaats vinden door actuele crimineel-politieke ontwikkelingen te plaatsen in het licht van de relevante strafrechtelijke ideeëngeschiedenis.
Besloten in deze doelstelling ligt de verwerving van voldoende historische en rechtstheoretische kennis van het strafrecht om het juridisch discours binnen het vakgebied in zijn historische en huidige maatschappelijke context te kunnen plaatsen.
Korte omschrijving van het vak
Strafrecht wordt zowel in zijn theoretische basis als in zijn toepassing gekenmerkt door een inherente spanning tussen belangen van de gemeenschap als geheel en de individuele burger. De positie van de overheid en de legitimatie van het publiekrechtelijk karakter van onze strafrechtscultuur brengt met zich mee dat dit spanningsveld in de loop van de tijd niet minder is geworden, maar wel voortdurend van kleur verandert. In de loop van de geschiedenis is deze problematiek vooral aan de orde gesteld en bestudeerd vanuit het perspectief van de straf- en strafrechtstheorie. Deze benadering heeft onder meer bijgedragen aan een tamelijk rijk geschakeerd veld van straf(rechts)theorieën, waarin de rechtsstaatgedachte, de democratische beginselen en grondslagen van strafrecht en strafvordering, alsmede fundamenten voor al dan niet gedetermineerde persoonlijke en sociale verantwoordelijkheden centraal staan. In de huidige strafrechtspleging is noch de bedoelde spanning, noch de noodzaak van bestudering en discussie verdwenen. In de huidige tijd komt dit spanningsveld met name naar voren in reacties en kritiek op de ‘criminele politiek’, de wijze waarop de overheid, met het wettelijk kader van het formele en materiële strafrecht als basisinstrument keuzes maakt om beleid te realiseren en eventueel in wetgeving neer te leggen. Discussies over de legitimiteit van die keuzes vinden hun fundament in dezelfde waarden en normen die (destijds) vorm kregen in de straf(rechts)theorieën.
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Uiteindelijk moet de verkregen basiskennis de student voldoende diepgang bieden voor het zich verplaatsen in de rol van de te onderscheiden actoren in het hedendaagse strafrecht en voldoende analytische vaardigheid om zorgvuldige beargumenteerde keuzes te maken ten aanzien van actuele strafrechtelijke en crimineel-politieke vraagstukken. De te verwerven kennis vormt een noodzakelijke voorwaarde voor een wetenschappelijke bestudering van, respectievelijk attitude ten aanzien van het strafrecht. Er wordt in de hoorcolleges zo veel mogelijk gewerkt met de socratische methode.
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:
kennis van strafrechtelijke ‘traditie’
academische attitude
vaardigheid om academische attitude te benutten t.a.v. concrete en actuele strafrechtelijke vraagstukken
Onderwijsvormen
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 5
Naam docent: Prof. mr. C.P.M. Cleiren
Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering van de per week voorgeschreven literatuur. Zie reader.
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 5
Naam docent: prof, mr. C.P.M. Cleiren.
Vereiste voorbereiding door studenten: tijdens de werkgroepen worden door groepjes studenten presentaties gehouden. De inhoud zal nog nader worden uitgewerkt en worden weergegeven op Blackboard.
Andere onderwijsvorm(en)
- Omschrijving: zelfstudie
Studiemateriaal
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
- Reader
De ‘Stamliteratuur’ van de Masterspecialisatie Strafrecht, te weten:
G.J.M. Corstens, Het Nederlands Strafprocesrecht, Deventer: Kluwer, laatste druk;
J. de Hullu, Materieel Strafrecht, Deventer: Kluwer, laatste druk;
C.P.M. Cleiren, Th.A. de Roos, M.A.H. van der Woude (red.), Jurisprudentie Strafrecht Select, Den Haag: SDU uitgevers, 2008
Werkboek: Handleiding op Blackboard
Aanbevolen studiemateriaal
Geen
Toetsing
Toetsvorm(en)
Schriftelijk tentamen; open vragen/essayvragen.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en hetgeen behandeld is tijdens de hoorcolleges en werkgroepen.
Ingangseis
Bachelor Rechtsgeleerdheid (zie ook OER).
Rooster
Voor vakken van de master.
Inschrijving
Via U-twist
Digitale leeromgeving
Inzet Blackboard : Vooral gericht op het verschaffen van informatieve mededelingen.
Bijzonderheden
Het vak gaat uit van zelfstudie, reflectie en het ontwikkelen van het op een academisch verantwoorde wijze kunnen innemen van positie.
Contractonderwijs
Belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), vinden hier meer informatie over kosten, inschrijving, voorwaarden, etc.