Prospectus

nl en

Welk Nederlands spraken zij? Communicatie over zee in gekaapte brieven.

Course
2009-2010

Beschrijving

Hoe klonk het Nederlands van de gewone man en vrouw eeuwen terug? Hoe communiceerden zij over hun dagelijks lief en leed? Tot voor kort was dit een raadsel, maar nu kunnen deze vragen beantwoord worden door gebruik te maken van het unieke materiaal dat centraal staat in het Leidse Brieven als buit-project. Het zijn de zo geheten sailing letters, bijna 38.000 Nederlandse brieven in de National Archives (Kew, UK). Ze dateren uit woelige oorlogstijden en zijn afkomstig van schepen die tijdens hun tocht van en naar het Caraïbisch gebied en Oost-Indië werden buitgemaakt door Engelse kapers. Deze wonderbaarlijk bewaard gebleven brieven bestaan uit zowel zakelijke als particuliere correspondenties van Nederlanders in den vreemde en van zeevarenden. Ze werden gestuurd naar het thuisfront maar ook omgekeerd van de achterblijvers aan hun geliefden. Het zijn die particuliere brieven van personen uit verschillende lagen van de samenleving die zo bijzonder zijn: brieven van een kind aan haar vader met de vraag om speelgoed, van een zeeman over barre omstandigheden aan boord, van een echtgenote over ziekten thuis. Die brieven gunnen ons niet alleen een blik in de leefwereld van zeelieden en andere Nederlanders in verre oorden en hun achterblijvers, maar ze zijn bovenal door hun sociolinguïstische diversiteit van groot belang voor taalkundigen. Ze bieden een uitzonderlijke blik op het Nederlands van die tijd en maken het mogelijk om gesproken en rijk geschakeerd historisch taalgebruik te achterhalen en te analyseren.

Onderwijsvorm

Werkcollege, 2 uur per week

Toegangseisen

-

Leerdoelen

Studenten doen ervaring op met het analyseren en interpreteren van de sailing letters en met het samenstellen van een klein onderzoekscorpus. In dat brievencorpus onderzoeken zij taalkenmerken en mogelijke taalveranderingen tegen de achtergrond van secundaire literatuur en met gebruikmaking van het computerprogramma Wordsmith. Zij gaan ook in op de historische context en op de specifieke problemen die samenhangen met het brievenmateriaal uit de tweede helft van de 17de of de 18de eeuw.

Studielast

-

Literatuur

Wordt nader opgegeven.

Toetsing

Actieve deelname, mondelinge presentaties, schriftelijk eindwerkstuk.

Rooster

Zie het rooster van de opleiding Nederlandse taal en cultuur.

Informatie

Prof. dr. M.J. van der Wal, m.j.van.der.wal@hum.leidenuniv.nl.

Aanmelden

Via U-twist.

Blackboard

Ja; wordt nader bekend gemaakt. Zie voor het onderzoeksprogramma Brieven als buit: www.brievenalsbuit.nl.

Opmerkingen

Deze werkgroep is ook bedoeld voor studenten die de Researchmaster Linguistics volgen.