Collegereeks over politieke leiders aan de hand van zes biografieën. Nationale politieke ontwikkelingen worden niet alleen bepaald door politieke instituties, maar ook door individuele actoren. Belangrijke politieke gebeurtenissen of stromingen zijn dan ook vaak sterk verbonden aan prominente staatslieden. Zo ook in de moderne Nederlandse geschiedenis.
In november en december 2010 organiseert het Montesquieu Instituut in samenwerking met het Departement Bestuurskunde van de Universiteit Leiden en de Campus Den Haag een serie van zeven colleges over Nederlandse parlementaire geschiedenis en politiek leiderschap. Tijdens deze collegereeks wordt, naast een inleidend college over de veranderingen in de politieke cultuur in deze periode, aan de hand van zes politieke biografieën een zestal Nederlandse oud-premiers behandeld. Met een reikwijdte van Thorbecke tot Cals komen de personen van Nederlandse oud-premiers als ook hun invloed op de Nederlandse politiek aan bod. Verschillende docenten uit de wetenschappelijke wereld zullen niet alleen het politieke handelen, maar ook de persoonlijke ontwikkeling van de staatslieden onder de loep nemen.
De collegedata van ‘Parlementaire Geschiedenis – Nederlandse politieke leiders sinds 1848’ zijn:
2 november: Inleidend college
9 november: College 1 – Thorbecke
10 november: College 2 – Kuyper
17 november: College 3 – Cort van der Linden
24 november: College 4 – Colijn
1 december: College 5 – Beel
7 december: College 6 – Cals
15 december: Conferentie over Politieke Biografieën
2 November 2010: College één – Inleiding
Dit college wordt verzorgd door Prof. Dr. Henk te Velde hoogleraar Geschiedenis aan de Faculteit der Geesteswetenschappen, Universiteit Leiden.
Inleidend college over Nederlandse politici en leiderschap. Aan de hand van zijn boek “Stijlen van leiderschap” geeft Henk te Velde een college over de verschillen in stijl van regeren.
9 november 2010: College twee – Thorbecke: Een filosoof in de politiek.
Thorbecke wordt gezien als de grote ontwerper van de Nederlandse democratie beginnend met de grondwet van 1848. De auteur ziet deze als een belangrijke cesuur die een coherent liberaal beleid mogelijk maakte en de sociaal-economische eenwording van Nederland bevorderde. Thorbecke had aan het einde van zijn politieke loopbaan de rechtsstaat systematisch in het staatsbestel verankerd en een niet-revolutionaire parlementaire politieke cultuur gevestigd.
Dit college wordt verzorgd door de auteur van de biografie Dr. Jan Drentje, docent Theoretische Geschiedenis, Rijks Universiteit Groningen.
10 november 2010:College drie – Abraham Kuyper: Een biografie.
Abraham de Geweldige”, zoals hij in cartoons werd afgebeeld is van groot belang geweest voor de emancipatie van het protestantse volksdeel eind 19e en begin 20e eeuw.
Dit college wordt verzorgd door de auteur van de biografie Dr. Jeroen Koch docent aan de Universiteit Utrecht.
17 november 2010: College vier – Cort van der Linden, minister-president in oorlogstijd: Een politieke biografie.
Van der Linden is de leider van het oorlogskabinet 1914-1918 geweest en onder zijn bewind werd het algemeen kiesrecht in gevoerd en vrouwenkiesrecht mogelijk gemaakt. De auteur van de biografie vermeldt dat Van der Linden een consensusdenker was en wellicht als de grondlegger van het poldermodel gezien kan worden. Daarnaast opereerde Van der Linden als niet-gebonden liberaal op een zelfstandige wijze ten opzichte van het parlement. Dit college wordt verzorgd door de auteur van de biografie Johan den Hertog.
24 november 2010:College vijf – Hendrikus Colijn: Dit leven van krachtig handelen en Schipper naast God.
De inmiddels wellicht geruststellende en legendarisch woorden dat het volk maar rustig moet slapen want de regering waakt, worden te pas en te onpas gebruikt. De auteur van de biografie brengt deze uitspraak onder in een rij mythen die rondom de persoon Colijn bestaan. Voorts wordt door de auteur van de biografie aangegeven dat krachtig handelen, eerste in praktijk gebracht in Indië, later in Colijn’s politieke leven een wezenskenmerk was en werd. Dit college wordt gegeven door de auteur van de biografie Dr. Herman Langeveld.
1 december 2010:College zes – Beel: Van Vazal tot onderkoning.
Was Beel staatsman? Een moeilijk te beantwoorden vraag. Hij was in ieder geval wel degene die een cruciale rol speelde tot ver nadat andere naoorlogse politieke leiders van het toneel waren verdwenen. Hij was achter de schermen betrokken bij veel naoorlogse kabinetsformaties. Dit college wordt gegeven door de auteur van de biografie Drs. Lambert Giebels (onder voorbehoud).
7 december 2010:College zeven – Cals: Koopman in verwachtingen 1914-1971.
De politieke loopbaan van Cals begon na de bevrijding. Hij was onder andere Tweede-Kamerlid, staatssecretaris en minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. Zijn aantreden als premier in 1965 leek de kroon op zijn carrière te worden. Maar in plaats van visionair bestuurder werd Cals vooral crisismanager: de huwelijken van de prinsessen Beatrix en Margriet, rumoer met provo’s en bouwvakkers, economische tegenwind en tegenvallende verkiezingsuitslagen maakten dat hij nauwelijks toekwam aan het beoogde ‘werken voor het jaar 2000’. Precies anderhalf jaar nadat hij zijn intrek in het Catshuis had genomen, sneuvelde Cals als premier. Naar huis gestuurd door zijn eigen KVP. Dit college wordt gegeven door de auteur van de biografie Paul van der Steen.
Coördinator:
Kees Nagtegaal MSc
Onderwijsvormen:
Hoorcolleges
Literatuur:
Nnb
Toetsing:
Ter afsluiting van de collegereeks dienen de studenten een paper te schrijven van 5000 woorden. In dit paper gaat de student dieper in op één van de staatslieden, of trekt een vergelijking tussen twee van de behandelde politieke leiders.
Inschrijving:
Studenten van de Universiteit Leiden kunnen deze collegereeks kosteloos volgen voor 5 ECTS. Om zich in te schrijven dienen studenten het inschrijfformulier in te vullen dat zij kunnen vinden op de volgende website: http://www.montesquieu-instituut.nl/9353000/1/j9vvhfxcd6p0lcl/viihcf9a0bzs.
Door dit formulier in te vullen melden zij zich automatisch aan bij zowel het Montesquieu Instituut als ook het onderwijssecretariaat van het Departement BSK van de Universiteit Leiden.
Inschrijving Gaststudenten
Voor studenten van een andere universiteit geldt een andere inschrijfprocedure in verband met de goedkeuring van de studiepunten. Voor hen geldt: lever samen met het inschrijfformulier de volgende documenten in:
Verklaring van geen bezwaar van de opleiding van uw eigen universiteit departement, waaruit blijkt dat de collegereeks door u gevolgd mag worden.
Verzoek tot inschrijving als gaststudent Universiteit Leiden.
Originele betalingsverklaring (geen kopie), aan te vragen bij de studentenadministratie van uw eigen universiteit (geen bewijs van inschrijving of kopie van giro- of bankafschrift).
Voor het inschrijfformulier zie: http://www.montesquieu-instituut.nl/9353000/1/j9vvhfxcd6p0lcl/viihcf9a0bzs of kijk op de website van Universiteit Leiden.
Conferentie
Op woensdag 15 december 2010 zal als afsluiting van deze collegereeks een conferentie georganiseerd worden over politieke biografieën.
De conferentie wordt georganiseerd door: – Montesquieu Instituut – Den Haag – Campus Den Haag – Universiteit Leiden – Documentatie Centrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP) – Universiteit Groningen – Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG) – Radboud Universiteit Nijmegen. – Biografie Instituut – Universiteit Groningen
Deze conferentie zal worden gehouden op de locatie Lange Houtstraat 5-7 van Campus Den Haag.
Rooster:
De colleges zijn van 18.30 tot 21.00 uur en vinden plaats op de locaties van de Campus Den Haag aan de Lange Houtstraat 5-7* en Stichthage (Den Haag-CS)**.
- Ingang bij de glazen deuren. Collegezaal ligt op de vierde verdieping en is per lift bereikbaar.
- Ingang in de stationshal van Den Haag –CS, bovenaan de roltrap is de entree aan de linkerhand.
Nb.: Bij beide locaties is bij binnenkomst legitimatie verplicht.
- Ingang in de stationshal van Den Haag –CS, bovenaan de roltrap is de entree aan de linkerhand.
Meer informatie
Kijk op de volgende website (zie: http://www.montesquieu-instituut.nl/9353000/1/j9vvhfxcd6p0lcl/viihcf9a0bzs) en/of stuur een e-mail naar: onderwijs@montesquieu-instituut.nl
Let op! Er kunnen nog wijzigingen optreden in dit rooster
Laatste wijziging: 16 september 2010