Toegangseisen
Allen toegankelijk voor studenten van de lerarenopleiding Nederlands.
Leerdoelen:
De leraar in VMBO-TL en onderbouw en bovenbouw HAVO/VWO moet de leerlingen helpen zich de basiskennis en principes van het schoolvak eigen te maken en vertrouwd te raken met de manier waarop deze kennis in het dagelijkse leven en in de wereld van het werken gebruikt wordt. Bovendien moet hij zijn leerlingen introduceren in de kennis, principes, onderzoekswijzen en toepassingen van de wetenschappelijke discipline(s) waaraan het schoolvak gerelateerd is. Daartoe dient de leraar over de volgende kwalificaties te beschikken: – heeft zelf een grondige kennis en beheersing van de leerinhouden waarvoor hij verantwoordelijk is en kent het belang van die leerinhouden voor toekomstig beroep en en/of dagelijks leven van de leerlingen. – Kan gevarieerde lessen ontwerpen en geven waarbij leerlingen de geplande doelen bereiken en daarbij gemotiveerd en actief voortbouwen op reeds verworven kennis en vaardigheden – Evalueert de leeractiviteiten en de effecten hiervan en stelt op basis hiervan zo nodig zijn handelen bij. – Formuleert en onderbouwt een bij de eigen persoon en situatie passende praktijktheorie op vakonderwijs, op basis van reflectie op eigen leservaringen en relevante algemene en domeinspecifieke onderwijsleertheorieën.
Beschrijving
In Vakdidactiek 1 staan vooral de kennisbasis en basisvaardigheden centraal. Het gaat om de rol van docent als vakdidacticus. Dat betekent dat de dio de leerlingen moet helpen zich de basiskennis en principes van het schoolvak Nederlands eigen te maken en ze vertrouwd te maken met de manier waarop deze kennis in het dagelijks leven gebruikt wordt. Om die verantwoordelijkheid met theoretische onderbouwing waar te kunnen maken, moet de dio vakinhoudelijk en didactisch competent zijn. Voor het vmbo-t ook pedagogisch-didactisch competent.
De werkgroep richt zich op vakonderdelen uit de onderbouw van havo en vwo en het vmbo-t.
De dio zal lessen ontwerpen vanuit de op school gebruikte methode.
Werkwijze (relatie met de praktijk) en in te leveren opdrachten
Werkgroep met uit te voeren opdrachten tijdens de bijeenkomsten en voor het vakdidactisch dossier.
Feedback van docent en elkaar tijdens de bijeenkomsten.
Opdrachten (waaronder lesplannen) worden in het vakdidactisch dossier opgenomen.
Tijdens vakdidactische supervisie worden resultaten en ontwikkeling met behulp van de vakdidactische rubric besproken.
Toetsing
In het vakdidactisch dossier zijn zes opdrachten uitgewerkt, voorzien van reflectie. Een belangrijk instrument bij de beoordeling is de vakdidactische rubric.
Studiemateriaal
Verplichte literatuur:
H. Bonset e.a., Nederlands in de onderbouw. Een praktische didactiek. Bussum: Coutinho, 2010 [Vijfde, herziene druk].
Bolscher e.a., Literatuur en fictie. Een didactische handreiking voor het voortgezet onderwijs. Leidschendam: Biblion, 2004.
Expertgroep Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen, Over de drempels met taal. De niveaus voor de taalvaardigheid, 2008 (zie downloads op http://www.slo.nl/nieuws/dll/).
Aanbevolen literatuur:
D. de Coole & A. Valk, Actief met taal. Didactische werkvormen voor het talenonderwijs. Bussum: Coutinho, 2010.
M. Hajer & T. Meestringa, Handboek taalgericht vakonderwijs. Bussum: Coutinho, 2009 [Tweede, herziene druk].
T. Janssen, Literatuur leren lezen in dialoog. Lezersvragen als hulpmiddel bij het leren interpreteren van korte verhalen. Amsterdam: Vossiuspers UvA, 2009.
(http://www.kenniscentrumonderwijsopvoeding.hva.nl/content/kenniscentrum/documenten/pdf/literatuurlerenlezenindialoog.pdf
J. Land, Zwakke lezers, sterke teksten ? Delft: Eburon, 2009.
(http://igitur-archive.library.uu.nl/dissertations/2009-0211-203112/land.pdf)
G. Rijlaarsdam, ‘Observerend leren: een kernactiviteit in taalvaardigheidsonderwijs’. In: P. Bimmel et al. (red.), Handboek Ontwerpen Talen . Amsterdam: Vossiuspers UvA, 2008, pp. 76-94.
D. Schram & A.M. Raukema (red.), Lezen in de lengte en lezen in de breedte. Delft: Eburon, 2006. Stichting Lezen Reeks 7.
T. Witte, Het oog van de meester. Een onderzoek naar de literaire ontwikkeling van havo- en vwo-leerlingen in de tweede fase van het voortgezet onderwijs. Delft: Eburon, 2008. Stichting Lezen Reeks 12.
Digitale leeromgeving
Blackboard