Toegangseisen
Dit vak is geen keuzevak. Bijvakstudenten en gaststudenten mogen hier niet aan deelnemen.
Alleen studenten van de opleiding criminologie, voor wie dit vak verplicht is, kunnen dit vak volgen.
Beschrijving
De rechtspsychologie houdt zich bezig met een breed scala aan fundamentele vragen over de grondslagen van het recht, over daders, slachtoffers, getuigen en professionals binnen het strafrechtelijk systeem. De aandacht gaat onder andere uit naar verschillende soorten redeneren die worden uitgelokt in strafrechtelijke context, naar de juiste procedures bij het verhoor van getuigen en verdachten, naar leugendetectie, naar getraumatiseerde slachtoffers, naar de diagnostische waarde van bewijs, en naar beslissingen over bewijs en straf. Dit inleidende vak in de Rechtspsychologie zal bestaan uit vijf hoorcolleges en vijf werkcolleges. Tijdens de hoorcolleges wordt inzicht verschaft in het belang en de reikwijdte van dit vakgebied en wordt op belangrijke en kenmerkende onderdelen dieper ingegaan aan de hand van uitgevoerd empirisch onderzoek. Tijdens de werkcolleges worden strafrechtelijke problemen en oplossingen vanuit rechtspsychologisch perspectief besproken en bediscussieerd aan de hand van de voorgeschreven literatuur. Naast het behandelen van vragen en opdrachten, worden in ieder werkcollege referaten gehouden door studenten. Naar aanleiding van die referaten worden groepsdiscussies gehouden. Ook voeren studenten tijdens dit vak een beperkt empirisch rechtspsychologisch experiment. uit.
Leerdoelen
Doel van het vak:
Het doel is de student basale doch voor het strafrechtelijk proces essentiele kennis verschaffen over de menselijke beperkingen bij waarnemen, herkennen, herinneren, en beslissen. Het gaat om processen en beperkingen die juist in de strafrechtelijke context van belang zijn en daar een bijzondere betekenis krijgen. Op deze wijze leert de student met een kritische blik naar procedures en beslissingen binnen de rechtspraktijk te kijken. Dit vak biedt de studenten bovendien een eerste kennismaking met uiteenlopende vormen van empirisch wetenschappelijjk onderzoek op criminologisch en juridisch relevant terrein.
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:
kennis en inzicht van het belang en de reikwijdte van de rechtspsychologie;
enige kennis over werking en beperkingen van het menselijk geheugen en inzicht in de gevolgen hiervan voor het vermogen tot herinneren en verstoring en vertekening daarvan;
enige kennis over vermogen tot waarnemen en inzicht in de gevolgen hiervan voor het vermogen tot herkenning;
enige kennis van de diagnostische waarde van verschillende soorten bewijs en de rol die dat speelt in rechterlijke beslissingen
kennis en inzicht in hoe genoemde processen en onderwerpen vaak in het dagelijks leven weinig problematisch zijn, maar juist in strafrechtelijke context bijzonder gewicht krijgen.
Rooster
Kies voor propedeuse of bachelor en master.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 5
Namen docenten: Dr. J.W. de Keijser, en een nog nader te bepalen gastdocent
De hoorcolleges gaan dieper in op enkele onderwerpen uit de verplichte literatuur. De hoorcolleges zijn een aanvulling en geen vervanging van intensieve zelfstudie.
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 5
Namen docenten: Dr. M. Kunst en Dr. J.W. de Keijser
De werkgroepen bestaan uit referaten, gevolgd door vragen en discussie, en uit het gezamenlijk uitvoeren van opdrachten. Vereiste voorbereiding door studenten: Per werkcollege worden (maximaal) drie referaten gehouden die aansluiten bij thema’s in de voor die week voorgeschreven literatuur. Ieder referaat wordt door een koppel van twee studenten verzorgd. Tijdens de werkgroepen wordt grondige voorbereiding van de opgegeven literatuur voorondersteld, ook bij diegenen die geen referaat houden. Iedere student dient voor aanvang van iedere werkgroep een uitgewerkte stelling in te leveren, die betrekking heeft op één van de inhoudelijke thema’s van de bijeenkomst. Studenten voeren in een van de weken ook een mini-experiment uit waarvan een beknopt (schriftelijk) verslag gemaakt wordt.
Andere onderwijsvorm(en)
Geen.
Toetsing
Toetsvorm(en)
Schriftelijk tentamen bestaande uit essay vragen
Het eindcijfer is het tentamencijfer mits aan de werkgroepverplichtingen naar behoren is voldaan.
Werkgroepeisen: aanwezigheid; referaat; wekelijks inleveren van uitgewerkte stelling en eenmalig mini-experiment, actieve participatie. Bij onvoldoende voor de werkgroepen, kan het vak niet gehaald worden
Inleverprocedures
Worden tijdig aangegeven via Blackboard.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, en hetgeen behandeld is tijdens hoorcolleges en werkgroepen.
Blackboard
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
Van Koppen, P.J., H. Merckelbach, M. Jelicic & J.W. de Keijser (Red.) (nieuwste druk). Reizen met mijn Rechter: Psychologie van het Recht. Kluwer: Deventer. Let op: niet alle hoofdstukken zijn verplicht, zie voorts de informatie die tijdig op Blackboard wordt geplaatst]
Werkboek:
Via Blackboard.
Reader:
Geen.
Aanbevolen studiemateriaal
Als aanbevolen in separate hoofdstukken in handboek.
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis. Voltijd eerstejaars studenten, die gestart zijn vanaf september 2011, worden aangemeld door het Onderwijs Informatie Centrum.
Contact
Vakcoördinator: dr. J.W. de Keijser
Werkadres: Steenschuur 25, kamer C1.05
Bereikbaarheid: Op afspraak via het secretariaat
Telefoon: (071) 527 7462
E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut voor Strafrecht & Criminologie
Afdeling: Criminologie
Kamernummer secretariaat: C1.02
Openingstijden: maandag t/m vrijdag, van 09.00 – 12.30 uur
Telefoon secretariaat: (071) 527 74 62
E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl
Opmerkingen
Voor propedeuse voltijdstudenten die zich met ingang van 1 september 2012 voor de opleiding hebben ingeschreven, geldt als ingangseis voor het tentamen dat een student 80% (tachtig procent) van de werkgroepbijeenkomsten feitelijk moet hebben bijgewoond, hebben voorbereid en in die bijeenkomsten actief hebben deelgenomen. Propedeuse voltijdstudenten (die met ingang van 1 september 2012 de opleiding volgen) worden automatisch ingeschreven voor tentamens. Bovendien geldt dat de tweede tentamenkans aan voorwaarden is gebonden. Gelegenheid tot het afleggen van het tweede tentamen heeft alleen een student die heeft deelgenomen aan het eerste tentamen en daarvoor ten minste het cijfer vier heeft gehaald, behoudens de bevoegdheid van de examencommissie om in bijzondere gevallen anders te besluiten.
Voor zowel de propedeuse deeltijdstudenten als voor de voltijdstudenten die vóór 1 september 2012 zijn begonnen met de bacheloropleiding maar die nog niet het propedeutisch examen hebben afgelegd (de zogenoemde herkansers), geldt deze aanwezigheidsplicht niet. Propedeuse deeltijdstudenten en herkansers dienen zichzelf in te schrijven voor tentamens. Voor de (propedeuse) deeltijdstudenten en de zogenoemde herkansers geldt wel de conditionele herkansing. Deze studenten kunnen zelf kiezen om wel of niet deel te nemen aan het eerste tentamen. Als een student ervoor kiest deel te nemen aan de eerste tentamenkans, dan mag hij/zij alleen deelnemen aan de tweede tentamenkans als voor het eerste tentamen het cijfer vier of hoger is gehaald.