Toegangseisen
Studenten die dit vak willen volgen, dienen te zijn toegelaten tot de master Forensische Criminologie
(Forensic Criminology) (zie ook OER).
Beschrijving
In deze cursus zal worden ingegaan op de veranderde positie van het slachtoffer in de strafrechtelijke keten. Er wordt gestart met een algemene inleiding over de rechten van het slachtoffer, waarmee wordt voortgebouwd op de bachelorcursussen Rechtspsychologie en Daders en Slachtoffers. Hierbij zullen onder andere het in 2005 ingevoerde spreekrecht voor slachtoffers, de schriftelijke slachtofferverklaring, en de mogelijkheden tot schadevergoeding voor slachtoffers aan bod komen. Ook is er aandacht voor de meer sociaal-wetenschappelijke aspecten, zoals secundaire victimisatie (het zich nogmaals geslachtofferd voelen, door bijv. negatieve ervaringen met het strafproces) en malingeren (het opzettelijk produceren van valse of overdreven lichamelijke of psychische symptomen, bijv. in een schadevergoedingscontext).
Daarnaast zullen binnen de cursus Forensische Victimologie verschillende typen slachtoffers in de strafrechtsketen besproken worden, waarbij gedacht kan worden aan jeugdige slachtoffers (o.a. van kindermishandeling en –misbruik). Hierbij zal aandacht zijn voor de positie van het kind/jeugdigen in het strafproces: bijvoorbeeld kinderen/jeugdigen die moeten getuigen, de betrouwbaarheid van deze getuigenissen, en mogelijke secundaire victimisatie. Ook gekwalificeerde slachtoffers komen aan bod. Het gaat hier om mensen die tijdens uitoefening van hun functie slachtoffer worden, zoals een politieagent die slachtoffer wordt van geweld. Aan de hand van de richtlijn kwalificerende slachtoffers zal worden gekeken hoe het strafrecht met dit soort slachtoffers omgaat.
Een belangrijk thema binnen deze cursus vormt (herhaald) slachtofferschap van huiselijk geweld. Wat is huiselijk geweld, hoe vaak komt het voor, en welke meetproblemen spelen er? Er is aandacht voor de Aanwijzing huiselijk geweld en eergerelateerd geweld, aangezien deze een belangrijke richtlijn vormt voor de verschillende actoren binnen de strafrechtsketen. Binnen deze Aanwijzing wordt de in 2009 ingevoerde Wet Tijdelijk Huisverbod uitgebreid besproken. Met deze wet is het mogelijk om, ter bescherming van het slachtoffer, de pleger van het huiselijk geweld voor een periode van in beginsel 10 dagen de toegang tot de woning te ontzeggen en een contactverbod met het slachtoffer en eventuele kinderen op te leggen. De beslissing tot een huisverbod wordt voor belangrijke mate gebaseerd op een inschatting van het risico op verdere escalatie van het geweld, ook wel een risicotaxatie genoemd. Er zal binnen deze cursus dan ook specifiek en uitgebreid worden ingegaan op risicotaxatie van herhaald (slachtofferschap van) huiselijk geweld.
Leerdoelen
Doel van het vak
Doel van de cursus is studenten inzicht te verschaffen in de veranderde positie van het slachtoffer in de strafrechtelijke keten.
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven: – kennis over het juridisch instrumentarium van slachtoffers in het strafproces, waaronder het spreekrecht, de schriftelijke slachtofferverklaring en de mogelijkheden tot schadevergoeding voor het slachtoffer – kennis over verschillende typen slachtoffers in de strafrechtsketen, waaronder jeugdige slachtoffers (o.a. kindermishandeling en –misbruik) en gekwalificeerde slachtoffers – kennis over huiselijk geweld en de strafrechtsketen, waarbij de Aanwijzing huiselijk geweld en eergerelateerd geweld, en risicotaxatie van herhaald (slachtofferschap van) huiselijk geweld uitgebreid aan bod zullen komen – vaardigheid in het zelfstandig uitvoeren van een systematische literatuurreview en het rapporteren van bevindingen in de vorm van een posterpresentatie – vaardigheid in het houden en toelichten van een posterpresentatie
Rooster
Kies voor propedeuse of bachelor en master.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
- Deze cursus bestaat uit 5 hoorcolleges.
Werkgroepen
Deze cursus bestaat uit 1 werkgroep in week 1 waarin de opdracht rondom de posterpresentatie zal worden toegelicht (zie hieronder).
Daarnaast zullen er werkgroepen / practica in week 2 en 3 plaatsvinden waarin studenten verder werken aan de systematische review en er gelegenheid is tot het stellen van vragen over de posterpresentatie opdracht.
Andere onderwijsvorm(en)
- Aan het einde van deze cursus zullen 3 postersessies van ieder 4 uur plaatsvinden. Studenten zullen in 1 van deze sessies worden ingedeeld, waarin zij hun posterpresentatie houden en de posterpresentaties van hun medestudenten bijwonen.
Een belangrijk onderdeel binnen deze cursus is het maken en houden van een posterpresentatie. Voor deze posterpresentatie zullen studenten zelfstandig een systematische literatuurreview uitvoeren, over een goed ingeperkt forensisch victimologisch thema. Tijdens de werkgroep in week 1 zal dieper worden ingegaan op deze opdracht, waarbij o.a. wordt uitgelegd hoe studenten te werk moeten gaan, en hoe men een systematische review rapporteert in de vorm van een posterpresentatie. De posterpresentatie zal door de student mondeling worden toegelicht tijdens 1 van de 3 postersessies waarvoor hij/zij is ingedeeld. Tevens zal de student de posterpresentaties van de andere studenten in zijn/haar sessie bijwonen.
Toetsing
Toetsvorm(en)
In de eerste plaats zullen studenten ter afsluiting van deze cursus een posterpresentatie (inclusief mondelinge toelichting) houden, die door de docenten beoordeeld zal worden. Het cijfer voor de posterpresentatie bepaalt voor 40% het eindcijfer. Daarnaast wordt een schriftelijk tentamen afgenomen, waarbij studenten worden getoetst op inhoudelijke kennis (60% van het eindcijfer).
Inleverprocedures
Inleverprocedures zullen tijdig via Blackboard bekend worden gemaakt
Examenstof
Examenstof zal tijdig via Blackboard bekend worden gemaakt
Blackboard
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.
Literatuur
Verplicht en aanbevolen studiemateriaal zal tijdig via Blackboard bekend worden gemaakt
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis.
Contact
Vakcoördinator: Dr. Karlijn Kuijpers
E-mail: k.f.kuijpers@law.leidenuniv.nl
Telefoon: 071-527 8861
E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Strafrecht en criminologie
Afdeling: Criminologie
Openingstijden: 09.00 tot 12.30
Telefoon secretariaat: 071 – 527 74 62
E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl
Opmerkingen
Geen.
Contractonderwijs
Belangstellenden die deze cursus in het kader van contractonderwijs willen volgen (met tentamen), kunnen meer informatie vinden over kosten, inschrijving, voorwaarden, etc. op de website van Juridisch PAO.