Omschrijving
In 1989 viel de muur. In de Midden- en Oost-Europese landen veranderde de politieke en economische oriëntatie. Op 1 januari 1992 hield de Sovjet-Unie op te bestaan. In deze cursus gaat het over de “postcommunistische transities”. In het tweede deel van de cursus is de focus gericht op de opvolgerstaten van de USSR. De vijftien opvolgerstaten hadden in een gelijke startpositie, althans, zij waren ingericht (geweest) naar hetzelfde “sovjet-model” met de dezelfde Communistische Partij in een monopoliepositie. Inmiddels zijn er echter aanzienlijke verschillen opgetreden tussen de opvolgerstaten. De Oostzee-republieken zijn toegetreden to de Europese Unie; de Wit-Russische leider Aleksandr Loekasjenko streeft naar samengaan met de Russische Federatie in een Nieuwe Unie en dan weer niet; Toerkmenistan koesterde zijn zelfstandigheid onder een “president voor het leven”, en is ook na diens overlijden ‘gebleven wat het was’; in Kazachstan en Oezbekistan blijven zekere democratische vormen behouden, maar is het feitelijke politieke regiem toch ‘anders’; ook Georgië en Armenië doen hun best om democratieën te lijken maar …; in Oekraïne… enzovoort.
Is deze onderscheiden politieke ontwikkeling van de opvolgerstaten toe te schrijven aan de verschillen in de nieuwe constituties van de opvolgerstaten, waarbij keuzes moesten worden gemaakt tussen presidentialisme en parlementarisme, tussen meerderheidsstelsel of evenredige vertegenwoordiging, federalisme en eenheidsstaat? Zijn andere factoren misschien van (groter) belang, zoals de cultureel-politieke oriëntatie van de ‘nieuwe élites’, de bemoeienis van andere staten, de eigen ‘traditionele’ bestuurscultuur, de ‘nationale samenstelling’ van de nieuwe staten, de geo-politieke ligging van die nieuwe staten?
In deze cursus zullen niet alle vragen worden beantwoord, maar de hoop is wel dat men een idee krijgt van de kwesties die daar spelen.
Onderwijsvormen en Toetsing
Tijdens de cursus zullen zowel mondelinge als schriftelijke bijdragen worden verwacht; de cursus wordt afgesloten met een eindopstel over een kwestie naar keuze, voor zover doenlijk in betrekkelijk kort bestek, en ook beperkt door de expertise van de docent. Bijdragen tijdens de cursus tellen samen voor 60% van het eindcijfer, het eindopstel voor 40%.
Studiematerialen
Deel I (voor allen verplicht):
Linz, Juan J. & Alfred Stepan, Problems of Democratic Transition and Consolidation: Southern Europe, South America, and Post-Communist Europe, The Johns Hopkins U.P., Baltimore & London 1996.
Steven Levitsky & Lucan A. Way, Competitive Authoritarianism: Hybrid Regimes after the Cold War, Cambridge University Press, New York 2010.
Deel II (keuzeliteratuur):
Åslund, Anders, How Ukraine Became a Market Economy and Democracy, The Peterson Institute for International Economics, Washington D.C. 2009.
Balmaceda, Margarita M., James I. Clem & Lisbeth L. Tarlow (eds.), Independent Belarus: Domestic Determinants, Regional Dynamics, and Inplications for the West, Harvard U.P., Cambridge (Mass.) 2002.
Barany, Zoltan & Robert G. Moser (eds.) Russian Politics: Challenges of Democratization, Cambridge U.P., Cambridge etc. 2001.
Colton, Timothy J. and Stephen Holmes (eds.), The State after Communism: Governance in the New Russia, Rowman & Littlefield Publishers, etc. 2006.
Dawisha, Karen & Bruce Parrott (eds.), Democratic changes and authoritarian reactions in Russia, Ukraine, Belarus, and Moldova, Cambridge U.P., Cambridge 1997.
Dawisha, Karen & Bruce Parrott (eds.), Conflict, cleavage, and change in Central Asia and the Caucasus, Cambridge U.P., Cambridge 1997.
Fish, M. Stephen, Democracy Derailed in Russia. The Future of Open Politics, Cambridge U.P., Cambridge etc. 2005.
Herzig, Edmund, The New Caucasus. Armenia, Azerbaijan and Georgia, The Royal Institute of International Affairs, London 1999.
Jones, Stephen, Georgia: A Political History since Independence, I.B.Tauris, London and New York 2013.
Oversloot, Hans & Ruben Verheul, “Managing Democracy: Political Parties and the State in Russia”, in: Petr Kopecký (ed.), Political Parties and the State in Post-Communist Europe, Routledge, London and New York 2008, pp. 133-155 (ISBN 978-0-415-43959-6) (reprint of the original article in: The Journal of Communist Studies and Transition Politics, 22 (2006) 3 (September), pp. 383-405).
Oversloot, Hans, “Reordering the State (without Changing the Constitution): Russia under Putin’s Rule, 2000-2008”, in: Review of Central and East European Law, Vol. 32, 2007, issue I, pp. 41-64.
Remington, Thomas F., Politics in Russia, Seventh Edition, Longman, Boston etc. 2012.
Sakwa, Richard, The Crisis of Russian Democracy. The Dual State, Factionalism and the Medvedev Succession, Cambridge U.P., Cambridge etc. 2011.
White, Stephen, Understanding Russian Politics, Cambridge U.P., Cambridge etc. 2011.
White, Stephen, Richard Saka & Henry E. Hale (eds.), Developments in Russian Politics 7, Duke University Press, Durham 2010.
Wilson, Andrew, Virtual Politics: Faking Democracy in the Post-Soviet World, Yale U.P., New Haven etc. 2005.
Algemene literatuur:
Riasanovsky, Nicholas V., & Mark D. Steinberg, A History of Russia, Eight Edition, Oxford U.P., New York & London 2010 (1963).
Magocsi, Paul Robert, A History of Ukraine. The Land and Its Peoples, Second Edition, University of Toronto Press, Toronto, Buffalo & London 2010 (1996).
Subtelny, Orest, Ukraine: A History, Fourth Edition, University of Toronto Press, Toronto, Buffalo & London 2009 (1988).
Rooster
Dinsdag 3 september t/m 22 oktober, 9.00-11.00 uur in SA29
Donderdag 5 september t/m 24 oktober, 9.00-11.00 uur in SA29 (géén college op 3 oktober)