Toegangseisen
Bachelor Rechtsgeleerdheid (zie ook OER).
Beschrijving
Kan een Iraanse vrouw aan wie achteraf bezien ten onrechte de vluchtelingenstatus is onthouden een schadevergoeding krijgen voor het feit dat zij daardoor jarenlang in Nederland geen inkomen uit arbeid heeft kunnen verwerven? Volgens de Hoge Raad niet: de toelating als vluchteling geschiedt om humanitaire redenen, en strekt niet tot de bescherming van enig vermogensrechtelijk belang (HR 13 april 2007, AB 2008, 16). Dit is maar één voorbeeld van de omvangrijke en veel besproken jurisprudentie op het gebied van de overheidsaansprakelijkheid. In dit vak worden de belangrijkste deelgebieden daarvan behandeld. Het vak beoogt u een grondige kennis en begrip bij te brengen van de bijzondere regels die gelden in de verhouding burger-overheid met betrekking tot aansprakelijkheidsvragen. Waar het Nederlandse recht wordt beïnvloed en/of aangevuld door Europees recht, zal dit ook aan de orde komen. Ook de training van schriftelijke vaardigheden vormt een belangrijk onderdeel van dit vak. Vanzelfsprekend komen ook belangrijke recente ontwikkelingen in de wetgeving, waaronder de (beoogde) regeling van overheidsaansprakelijkheid in de Awb, aan bod.
In vijf weken worden vijf onderwerpen diepgaand besproken. Eerst wordt de historische ontwikkeling van het overheidsaansprakelijkheidsrecht geschetst en wordt ingegaan op de rechtsmachtverdeling tussen burgerlijke rechter en bestuursrechter. Het leerstuk van de onrechtmatige daad staat vervolgens in twee colleges centraal, waarbij eerst het leerstuk van de formele rechtskracht wordt besproken. In week 3 passeren tal van onderdelen van materieel aansprakelijkheidsrecht de revue, waaronder de eisen van causaliteit en relativiteit en de aansprakelijkheid voor falend toezicht. In een vierde week wordt stilgestaan bij onrechtmatige wetgeving en onrechtmatige rechtspraak, twee onderwerpen waarop de invloed vanuit Europa duidelijk merkbaar is. In een laatste week wordt stilgestaan bij de tweede pijler van het overheidsaansprakelijkheidsrecht: de aansprakelijkheid voor rechtmatig optreden (nadeelcompensatie). Ook dit type aansprakelijkheid laat goed zien dat op de overheid soms bijzondere, specifiek op de verhouding overheid-burger toegesneden aansprakelijkheidsregels van toepassing zijn.
De onderverdeling per week is als volgt:
- Historisch kader van en rechtsmachtverdeling bij overheidsaansprakelijkheid
- Het leerstuk van de (omgekeerde) formele rechtskracht
- Materieel aansprakelijkheidsrecht: de onrechtmatige daad
- Onrechtmatige wetgeving en onrechtmatige rechtspraak
- Nadeelcompensatie
Leerdoelen
Doel van het vak:
Het vak stelt zich primair ten doel u te trainen in het oplossen van complexe aansprakelijkheidsvragen op het grensgebied van het bestuursrecht en het burgerlijk recht. Het vak beperkt zich niet tot het aanleren van het relevante materiële en processuele recht, maar spoort u tevens aan kritisch te reflecteren op meer rechtspolitieke vragen als de wenselijkheid van een (te) uitgebreide overheidsaansprakelijkheid. Ook beoogt het vak te laten zien op welke manier het overheidsaansprakelijkheidsrecht wordt beïnvloed en/of aangevuld door Europees recht (EU/EVRM).
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak heeft u de volgende kwalificaties verworven:
Eindtermen inhoud:
U heeft grondige kennis van en gedegen inzicht in het recht inzake overheidsaansprakelijkheid.
Eindtermen vaardigheden:
U bent in staat om meer complexe problemen – in de vorm van concrete casus dan wel abstracte vragen – die betrekking hebben op overheidsaansprakelijkheid diepgaand en in onderling verband te analyseren en te interpreteren, daarbij ook rechtspolitieke overwegingen te betrekken, daarover kritische vragen te stellen en originele en creatieve juridische oplossingen aan te dragen. U bent verder in staat om dit mondeling en schriftelijk helder te presenteren, zowel voor vakgenoten als voor niet-juristen.
Rooster
Kies voor propedeuse of bachelor en master.
Onderwijsvorm
Werkcolleges
- Aantal à 3 uur: 5
Vereiste voorbereiding door studenten: in de cursus van vijf weken drie werkstukken (maximaal 2500 woorden excl. noten en literatuurlijst).
Toetsing
Toetsvorm(en)
Drie werkstukken over een voorbereid onderwerp, waarvan het gemiddelde het eindcijfer bepaalt. Afronding geschiedt mede in het licht van de mondelinge participatie tijdens de colleges. De beoordeling van een werkstuk geschiedt door de docent van het betreffende college. Ten aanzien van de becijfering kunnen, afhankelijk van de docent, accentverschillen optreden. Het vak kent geen tentamen.
Inleverprocedures
Inleveren via blackboard en Safe Assign. Zie blackboardomgeving; uitleg op eerste bijeenkomst.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege, werkgroep en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.
Blackboard
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
T. Barkhuysen, J.E.M. Polak, B.J. Schueler, R.J.G.M. Widdershoven (red.), AB Klassiek, Deventer: Kluwer 2009.
Werkboek:
Geen
Reader:
Half september verkrijgbaar via www.readeronline.leidenuniv.nl
Aanbevolen studiemateriaal:
J.E.M. Polak e.a., ’Overheidsaansprakelijkheid anno 2008: stand van de rechtsontwikkeling’, O&A 2008, nr. 2a.
T. Barkhuysen, W. den Ouden, M.K.G. Tjepkema, Coulant compenseren?, Deventer: Kluwer 2012
G.E. van Maanen en R. de Lange, Onrechtmatige overheidsdaad. Deventer: Kluwer 2005
B.J. Schueler, Schadevergoeding en de Awb, Deventer: Kluwer 2005
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis.
Contact
Vakcoördinator: Mr.dr. M.K.G. Tjepkema
Werkadres: Kamer A1.57
Telefoon: 071 527 77 23
E-mail: m.k.g.tjepkema@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Publiekrecht
Afdeling: Staats- en bestuursrecht
Kamernummer secretariaat: B1.21
Openingstijden: 9.00 – 16.00 uur
Telefoon secretariaat: 071 – 527 7760
Opmerkingen
Studenten die het vak als conversievak gaan volgen, dienen zich voorafgaand aan het onderwijs te melden bij de coördinator van het vak.
Contractonderwijs
Belangstellenden die deze cursus in het kader van contractonderwijs willen volgen (met tentamen), kunnen meer informatie vinden over kosten, inschrijving, voorwaarden, etc. op de website van Juridisch PAO.