Toegangseisen
Bachelor Rechtsgeleerdheid (zie ook OER).
Beschrijving
Het omgevingsrecht heeft betrekking op de fysieke leefomgeving. Concreet gaat het om het recht dat ziet op de bodem, het water, de lucht, de flora en fauna en de gebouwde constructies. Het omgevingsrecht reguleert een veelheid aan activiteiten in de Nederlandse samenleving. Kan een vuilstortplaats geschikt worden gemaakt tot recreatiepark? In hoeverre is woningbouw langs de randen van Schiphol mogelijk? Hoe om te gaan met de wens om honderden windmolens te plaatsen op Urk op nog geen 800 meter afstand van diverse woningen? Torpedeert het natuurbeschermingsrecht de in het kader van onze economische vooruitgang noodzakelijke bouwprojecten?
Mee kunnen praten en mee kunnen denken over dergelijke omgevingsrechtelijke vraagstukken is iets wat onontbeerlijk is voor een staats- en bestuursrechtjurist. Niet alleen leiden diverse vraagstukken in de media tot hevige discussies, ook blijkt het lastig te zijn de complexe materie op een voor de burger inhoudelijk goed te volgen niveau uit te leggen en in de context te plaatsen. Ook wat competenties betreft komt er veel bij kijken: men moet juridisch-inhoudelijk expert zijn maar ook sociaal vaardig en een strategisch denker. Met het vak Omgevingsrecht wordt inhoud gegeven aan de juridische kennis op dit voor de praktijk zeer relevante terrein.
Het recht dat van toepassing is op de fysieke leefomgeving heeft zich fragmentarisch ontwikkeld en is complex. Dat is een reden te meer om dit keuzevak te volgen. Voor de bodem, het water, de lucht, de flora en fauna en de gebouwde constructies zijn afzonderlijke wetten vastgesteld, waarbij weinig aandacht is besteed aan de onderlinge verhouding tussen de betreffende wetten. Iedere wet kent zijn eigen bevoegdheidsverdeling, afwegingskader en onderzoeksplichten, vaak ook zijn eigen besluitvormingsprocedures en soms zijn eigen rechtsbeschermingsprocedure. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat grote (bouw)projecten vaak vastlopen of aanzienlijke vertraging ondervinden. In de afgelopen 10 jaar is sterk het besef gegroeid dat de verschillende delen van het recht die van toepassing zijn op de fysieke leefomgeving meer integraal moeten worden benaderd, om zo een einde te maken aan het fragmentarische en nodeloos complexe karakter van het omgevingsrecht en de besluitvorming op dit terrein sneller te laten verlopen. De Waterwet en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht zijn hier een uitvloeisel van en inmiddels wordt zelfs nagedacht over een algemene en overkoepelende Omgevingswet.
In het profileringsvak Omgevingsrecht wordt een overzicht geboden van de verschillende deelterreinen van het omgevingsrecht (het ruimtelijk ordeningsrecht, het milieurecht en het natuurbeschermingsrecht). Centraal in dit vak staan de toestemmingen voor het ondernemen van activiteiten die gevolgen (kunnen) hebben voor de fysieke leefomgeving, de samenhang en coördinatie tussen die verschillende toestemmingen en de juridisch (complexe) vraagstukken die daarbij spelen. Er zal veel gebruik worden gemaakt van recente jurisprudentie en van (actuele) voorbeelden uit de praktijk. In hoeverre kan de aanwezigheid van een rugstreeppad of een zandhagedis voorgenomen ruimtelijke ingrepen belemmeren? Hoe kan Nederland voldoen aan de Europese normen voor schone lucht, en tegelijkertijd toch doorgaan met de bouw van woningen en met name de aanleg van wegen die de luchtkwaliteit verslechteren? De complexiteit van het omgevingsrecht en de al dan niet aanwezige samenhang of spanning tussen de verschillende onderdelen zullen tijdens de cursus duidelijk worden. Door middel van praktijkgerichte opdrachten zal u worden gevraagd uw weg te vinden in het omgevingsrecht en wordt u gestimuleerd tot het nadenken over creatieve oplossingen.
Leerdoelen
Doel van het vak:
Het vak Omgevingsrecht beoogt u kennis en inzicht te doen verwerven ten aanzien van een aantal belangrijke deelterreinen van het omgevingsrecht en de ontwikkelingen die zich op die terreinen hebben voorgedaan en nog steeds voordoen, teneinde u in staat te stellen om op een hoog niveau mee te denken en mee te praten over omgevingsrechtelijke vraagstukken en deze ook voor een publiek bestaande uit niet-juristen op begrijpelijke wijze uiteen te kunnen zetten.
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:
U beschikt over kennis en inzicht in het ruimtelijk ordenings-, milieu- en natuurbeschermingsrecht, alsmede de bestaande, ontbrekende en gewenste samenhang daartussen.
U bent vanuit het vakgebied in staat kritisch te reflecteren op dit vakgebied.
U bent in staat beginnende wetenschappelijke teksten te schrijven met betrekking tot (de verschillende onderdelen van) het omgevingsrecht.
U bent in staat juridische informatie op het terrein van (de verschillende onderdelen van) het omgevingsrecht aan vakgenoten te presenteren én deze informatie te ‘vertalen’ voor niet-juristen.
Ter voorbereiding voor voornoemde activiteiten bent u in staat eenvoudig juridisch onderzoek te doen, bestaande uit het (snel) verzamelen en interpreteren van juridische informatie (zowel in papieren als digitale versie), alsmede het interpreteren van planologische gegevens zoals bestemmingsplannen en nota’s met betrekking tot het milieubeleid.
Rooster
Kies voor propedeuse of bachelor en master.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Geen.
Werkgroepen
Aantal à 3 uur: 5
Namen docenten: M. Lurks en A. ten Veen
Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering opgegeven literatuur en jurisprudentie, zodat u tijdens de werkcolleges actief en kritisch kunt reflecteren op de behandelde stof (wekelijks). Het maken van tussenopdrachten bestaande uit casusvragen die voorafgaand aan het betreffende werkcollege dienen te worden ingeleverd.
Toetsing
Eindwerkstuk (take home).
Nabespreking: 2 uur
Toetsing
Toetsvorm(en)
Eindwerkstuk. Een take home opdracht. Het cijfer voor het eindwerkstuk is tevens het eindcijfer. Er wordt geen cijfer voor het eindwerkstuk vastgesteld als u niet heeft voldaan aan de aanwezigheidsplicht en de inleververplichting voor de tussenopdrachten.
Herkansing geschiedt mondeling en is alleen mogelijk indien een eindwerkstuk is ingeleverd.
Inleverprocedures
Worden bekend gemaakt via Blackboard.
Examenstof
Tot de examenstof (t.b.v. het eindwerkstuk) behoort de verplichte literatuur en jurisprudentie en hetgeen behandeld is tijdens de werkcolleges.
Blackboard
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
M.N. Boeve, F.A.G. Groothuijse, V.M.Y. van ‘t Lam e.a., Omgevingsrecht (reeks: Centrum voor Milieurecht), Groningen: Europa Law Publishing (laatste, meest recente druk).
P.J.J. van Buuren, A.A.J. de Gier, A.G.A. Nijmeijer, J. Robbe, Hoofdlijnen ruimtelijk bestuursrecht, Deventer: Kluwer (laatste, meest recente druk).
Werkboek:
Geen
Reader:
Reader jurisprudentie Omgevingsrecht 2013-2014
Reader aanvullende wet- en regelgeving Omgevingsrecht 2013-2014
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis.
Contact
Vakcoördinator: voor inhoudelijke kwesties: mr.dr. M. Lurks; voor praktische zaken: mw. mr. H.C. Lagrouw, tel. 071-5278543
Werkadres: Steenschuur 25, kamer A1.59//kamer B1.11
Bereikbaarheid: beide coördinatoren zijn zowel telefonisch als per e-mail bereikbaar
Telefoon: mr.dr. M. Lurks 06 57593288 of 071-527 8559.
E-mail: marco.lurks@vng.nl en/of h.c.lagrouw@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Publiekrecht
Afdeling: Staats- en Bestuursrecht
Kamernummer secretariaat: B1.21
Openingstijden: 9.00 – 16.45 uur
Telefoon secretariaat: 071 – 527 7713
Contractonderwijs
Belangstellenden die deze cursus in het kader van contractonderwijs willen volgen (met tentamen), kunnen meer informatie vinden over kosten, inschrijving, voorwaarden, etc. op de website van Juridisch PAO.