Toegangseisen
Een BA-diploma Nederlandse taal en cultuur of een vergelijkbaar diploma.
Beschrijving
Taalgeschiedenissen zijn vaak geschiedenissen van de standaardtaal. Zo ook het Nederlands dat, zoals het verhaal gaat, rond 1650 zijn standaardtalige vorm had gevonden. Vanuit sociolinguïstisch perspectief, waarin talige verschillen in sociaal complexe samenlevingen (m.n. steden) centraal staan, kun je je afvragen of de taal van een stad als Leiden niet gevarieerder is geweest. Het is niet onwaarschijnlijk dat sociale verschillen ook in vroeger tijden correspondeerden met talige verschillen.
In dit college onderzoeken we de taal van de stad Leiden door de eeuwen heen. We concentreren ons op de periode waarvan altijd wordt aangenomen dat de standaardtaal dominant werd: de 17e en 18e eeuw. We achterhalen Leidse bronnen (in de UB, in het Regionaal Archief Leiden) die een glimp van de talige variatie laten zien, en proberen zo te komen tot een sociolinguïstische geschiedenis van de taal van Leiden. Het tweede deel van het college is praktisch met de nadruk op het eigen onderzoek van de taal van Leiden (archiefonderzoek, corpuscompilatie, taalkundige analyse). In het eerste deel bereiden we ons daarop voor door studie van de internationale onderzoekstraditie van de historische sociolinguïstiek.
In het afsluitende werkstuk kan er, afhankelijk van de interesse van de student, meer aandacht zijn voor theoretische taalkundige aspecten van taalvariatie en taalverandering, voor sociolinguïstische aspecten of voor de cultuur-historische context.
Leerdoelen
Je maakt kennis met het internationale historisch-sociolinguïstische onderzoek.
Je ontwikkelt kennis van het 17de- en 18de-eeuws Nederlands op alle niveaus (fonologie en spelling, morfologie, syntaxis, stijl).
Je kunt historisch-sociolinguïstische methoden in eigen onderzoek toepassen.
Je kunt mondeling en schriftelijk rapporten over onderzoeksresultaten.
Je kunt onderzoeksresultaten kritisch analyseren.
Je kunt filologische methoden toepassen in je eigen onderzoek.
Rooster
Het rooster is vanaf 1 juni beschikbaar via de “website”:http://www.hum.leidenuniv.nl/nederlands/roosters/
Onderwijsvorm
- Werkcollege
Studielast
Totale studielast 10 EC = 280 uur
Werkcollege 10 weken x 2 uur = 20 uur
Voorbereiding werkcollege 10 weken x 10 uur = 100 uur
Voorbereiding werkstuk 3 weken x 10 uur = 30 uur
Werkstuk (inlezen, onderzoek, schrijven eerste en tweede versie, presentatie) = 130 uur
Toetsing
werkstuk (70%)
mondelinge presentaties (15%)
participatie in de werkgroep (15%)
Herkansing
In het geval van een onvoldoende (lager dan een 5,5) kan het werkstuk herkanst worden.
Blackboard
Ja, met name voor cursusinformatie, literatuurverwijzingen en opdrachten.
Literatuur
Verplichte achtergrondliteratuur (UB Leiden): Terttu Nevalainen & Helena Raumolin-Brunberg, Historical Sociolinguistics: Language Change in Tudor and Stuart England. Londen 2003: Longman.
Verdere literatuur wordt later opgegeven.
Aanmelden
Eerstejaars studenten worden aan het begin van het jaar in werkgroepen ingedeeld. Voor reguliere hogerejaars bachelor- en masterstudenten geldt dat zij verplicht zijn zich tijdig in te schrijven via uSis voor de hoorcolleges en de werkgroepen. Voor alle andere studenten geldt dat de inschrijving verloopt via de studiecoördinator: <b.p.m.dongelmans@hum.leidenuniv.nl>
Contact
Voor inhoudelijk vragen omtrent deze cursus kun je contact opnemen met Dr. G.J. Rutten: <g.j.rutten@hum.leidenuniv.nl>
Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur/neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 101A. Tel. 071 5272 2604. Het e-mail adres is: <ndd@hum.leidenuniv.nl>
Opmerkingen
Deze werkgroep maakt deel uit van het Specialisatietraject Andere taalgeschiedenis en staat ook open voor MA-studenten Oudere Letterkunde, voor MA-studenten Nederlandkunde en voor studenten die de Researchmaster Linguistics volgen.