Let op: alle onderstaande informatie is onder voorbehoud van wijzigingen
Toegangseisen
Dit vak is verplicht voor studenten Rechtsgeleerdheid met de afstudeerrichting Rechtsgeleerdheid, voor studenten Fiscaal Recht en voor studenten Notarieel Recht
Dit vak is geen keuzevak. Bijvakstudenten of gaststudenten mogen hier niet aan deelnemen.
Beschrijving
Het vak Grondslagen van het recht behandelt algemene theorieën over de grondslagen van het recht. De algemene vraag is dan: wat is recht? In dat kader komen de grondslagen van de moderne staat en de contractsfilosofen aan de orde omdat in de loop van de moderne tijd de staat de belangrijkste wetgevende instantie is geworden. De moderne staat laat zich kenmerken als een democratische rechtsstaat en dus moeten de beginselen van de rule of law en van de democratie aan de orde komen. In dat kader wordt ook aandacht besteed aan het concept ‘militante democratie’, ofwel aan de vraag hoe een democratische rechtsstaat om dient te gaan met zijn vijanden. Daarnaast worden de meer specifieke beginselen die de grondslag vormen van verschillende rechtsgebieden zoals het staatsrecht, strafrecht, internationaal publiekrecht en het privaatrecht besproken. Voorbeelden van dergelijke belangrijke beginselen zijn het beginsel van de scheiding van kerk en staat, het legaliteitsbeginsel, het beginsel van nulla poena sine lege, menselijke waardigheid, en redelijkheid en billijkheid. Tot slot bespreken we de precieze status van (verschillende opvattingen van) rechtvaardigheid in het algemeen, en van meer specifieke rechtsbeginselen in het bijzonder. Welke rol spelen deze noties in de praktijk van het recht?
Leerdoelen
Doel van het vak
Doel van het vak is inzicht bieden in de grondslagen van het recht en u te leren hoe u deze kennis kunt toepassen in een kritisch essay over een juridisch onderwerp.
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak heeft u de volgende kwalificaties verworven:
U herkent de belangrijkste (contracts-) theorieën over de grondslagen van het recht en kunt uitleggen waarin ze onderling verschillen.
U herkent de belangrijkste fundamentele beginselen van de verschillende rechtsgebieden en u kunt de overeenkomsten en verschillen herkennen en verklaren.
U kunt de fundamentele uitgangspunten van de democratische rechtsstaat herkennen, verdedigen en kritisch evalueren, mede in de context van het verval van rechtsstaat en democratie.
U kunt een kritisch essay schrijven over een moreel probleem rond de toepassing van het recht, zoals omgang met onrechtvaardig recht, de vraag of mensenrechten universeel zijn, et cetera.
Rooster
Kies voor propedeuse of bachelor en master.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 7
Namen docenten: Prof.dr. Afshin Ellian en prof.dr. Paul Cliteur
Vereiste voorbereiding door studenten: bestudering van de voor de betreffende week voorgeschreven stof.
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 7
Namen docenten: mr.dr. Gelijn Molier, mr.dr. Arie-Jan Kwak e.a.
Vereiste voorbereiding door studenten: opdrachten en vragen maken ter voorbereiding van de werkgroep, alsmede het maken van een grote schrijfopdracht.
Toetsing
Deeltoets/Eindtoets (m.c. tentamen): 2,5 uur
Deeltoets (schrijfopdracht tijdens de cursus)
Nabespreking: 2 uur
Toetsing
Toetsvorm(en)
Een schriftelijk tentamen bestaande uit 30 meerkeuzevragen en een schrijfopdracht. Bij de berekening van het cijfer telt het schriftelijk tentamen mee voor 70% en de schrijfopdracht voor 30%.
Let op:
Het schriftelijk tentamen kan worden herkanst, mits hiervoor ten minste het cijfer 4 is behaald.
Studenten die een onvoldoende hebben behaald voor de schrijfopdracht of deze niet hebben ingeleverd, krijgen de mogelijkheid deze over te doen. Het is dus niet vereist is dat zij minimaal een 4 moeten hebben gehaald.
Voor zowel het schriftelijk tentamen als de schrijfopdracht moet een voldoende worden behaald. Compensatie tussen het cijfer voor het schriftelijk tentamen en het cijfer voor de schrijfopdracht is niet mogelijk.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens de hoorcolleges en de werkgroepen en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.
Blackboard
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
- Rijpkema, Bastiaan, red., Wat te doen met antidemocratische partijen? De oratie van George van den Bergh uit 1936, Ingeleid door Bastiaan Rijpkema, met een voorwoord van René Cuperus, en een nawoord van Paul Cliteur, Elsevier Boeken, Amsterdam 2014.
De overige literatuur voor zowel de hoorcolleges als de werkgroepen staat op blackboard.
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis. Voltijd eerstejaars studenten die zijn ingedeeld in een tutorgroep door het Onderwijs Informatie Centrum (OIC), worden door het OIC aangemeld.
Contact
Vakcoördinator: dhr. Mr.dr. G. Molier
Werkadres: Steenschuur 25, kamer A3.29
Bereikbaarheid:
Telefoon: 071 527 8950
E-mail: g.molier@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Metajuridica
Afdeling: Encyclopedie
Kamernummer secretariaat: A3.19
Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van 09.00-16.30 uur
Telefoon secretariaat: 071 527 7548
E-mail: encyclopedie@law.leidenuniv.nl
Contractonderwijs
Belangstellenden die deze cursus in het kader van contractonderwijs willen volgen (met tentamen), kunnen meer informatie vinden over kosten, inschrijving, voorwaarden, etc. op de website van Juridisch PAO