Toegangseisen
Toegelaten tot Honours College Law.
Beschrijving
Politieke begrippen en opvattingen kunnen op verschillende manieren geanalyseerd en begrepen worden. Eén manier is te onderzoeken hoe ze ontstaan zijn en welke veranderingen ze sindsdien hebben ondergaan, in welke contexten en met welke bedoelingen ze gebruikt zijn, et cetera. Op deze wijze kan tevens inzicht in de betekenis en toepassingsmogelijkheden worden verkregen van begrippen en opvattingen uit het hedendaagse politieke debat. In dit vak zullen we kijken naar de vroege geschiedenis van het idee van Reason of State of raison d’état, dat wil zeggen het idee dat politiek werkt volgens een logica van machtsverwerving die in extreme gevallen los staat van de principes van recht, moraal en godsdienst. We volgen deze geschiedenis vanaf het begin in de 16e eeuw tot aan de opname van het begrip in mainstream politiek denken in de loop van de 17e eeuw. Om een beeld te krijgen van de controversen en dilemma’s die dit begrip omringden lezen we teksten van (onder andere) Niccolo Machiavelli, Justus Lipsius, Cornelius Tacitus, Hugo de Groot en Thomas Hobbes, en plaatsen we deze in de contexten van de Reformatie, de tendens naar secularisering van politiek, bestuur en staatsrechtelijk denken, de grote monarchieën van de 17e eeuw, en de opkomst van het concept Natuurrecht. Terugkerende thema’s zullen zijn het hardnekkige verzet van diverse kanten tegen de opkomst van deze opvatting over politiek, het verband met secularisering en de relatie tussen staat en godsdienst. In een sessie in de Universiteitsbibliotheek zullen we een aantal van de originele boeken uit dit debat bekijken en zullen praktische aspecten van het onderzoek met dit soort materiaal aan de orde komen. Er is een sessie met een gastspreker die secularisering vanuit hedendaags perspectief zal bespreken, gevolgd door discussie (zie onderwijsvorm).
Leerdoelen
Doelstelling van het vak
Dit vak beoogt het studenten inzicht te geven in de historische dimensies van een aantal controversiële, steeds terugkerende sociale en politieke thema’s, zoals de verhouding tussen moraal en politiek, tussen staat en godsdienst, en secularisering, alsmede inzicht in de oorsprong van een aantal begrippenkaders en concepten die naar aanleiding van deze controverses ontwikkeld zijn.
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:
studenten hebben inzicht verworven in de omstandigheden en debatten van waaruit het idee van Reason of State in het Europese politieke denken is binnengekomen.
studenten hebben kennis gemaakt met een aantal belangrijke politieke en historische teksten uit de 16e en 17e eeuw – studenten kunnen zinvol reflecteren op de historische dimensies van een aantal politieke discussies (bv staat/godsdienst) en de waarde van deze kennis voor de beschouwing van hedendaagse controverses.
studenten hebben onderzoekvaardigheden ontwikkeld en zijn in staat hun onderzoekresultaten mondeling en schriftelijke te presenteren.
Onderwijsvorm
Werkgroepen
7 bijeenkomsten:
week 1-4: Inleidend deel; elke sessie bestaat uit een deel hoorcollege, gevolgd door discussie over de teksten.
Ter voorbereiden lezen studenten een hoeveelheid primaire en secundaire literatuur.
1-3 studenten bereiden per sessie op basis van de leesstof discussievragen voor die op de bijeenkomst met allen worden besproken en bediscussieerd.
week 1: Machiavelli en context; middeleeuwse opvatting over rechten en plichten van een vorst; Reformatie en godsdienstoorlogen.
week 2: Justus Lipsius en Cornelius Tacitus; ‘Machiavellisme’ getemperd; Iustitia en Prudentia. Verzet uit godsdienstige hoek, en verzet uit vrijzinnige hoek.
week 3: Thomas Hobbes en Hugo de Groot: twee concurrerende opvattingen over gemeenschap, sociale moraal en politiek
week 4: het concept ‘Interesse van Staat’. Opkomst van de wetenschappelijke bestudering van de politiek
week 5: excursie UB; presentatie oude drukken en practicum over gebruik van bronnen; Deze sessie vindt plaats in de Universiteitsbibliotheek. Daar zullen we een aantal van de originele boeken uit het debat over Reason of State bekijken en tevens zullen praktische aspecten van het onderzoek met dit soort materiaal aan de orde komen.
week 6: gastspreker: Sophie in ‘t Veld; inleveren opzet van de paper (kan afhankelijk van agenda eventueel worden omgewisseld met week 4, 5 of 7);
week 7: bespreking van de opzet van de papers: onderzoeksvraag, bronnen, methode. Elke student is referent van een andere student en geeft opbouwend commentaar op de opzet van zijn/haar paper.
Datum inleveren van de paper wordt tijdens de laatste bijeenkomst bekend gemaakt (na ruggenspraak van de docent met de studenten over het rooster van hun tentamens van de reguliere ba-vakken).
Dit vak heeft de status van praktische oefening: aanwezigheid en deelname is verplicht.
Gastspreker: mw. drs. Sophie in ‘t Veld, Europees Parlementslid voor D’66. Zij zal vanuit hedendaags perspectief een gastcollege geven over secularisering.
Toetsing
Toetsvorm(en)
kwaliteit van de discussievragen en bijdrage aan discussie op college
Paper
Het percentage van deze twee modaliteiten, d.w.z. in welk mate beide tellen/wegen voor het eindcijfer, zal waarschijnlijk 25%-75% of 2/3–1/3 voor respectievelijk deelname en paper worden. In beginsel wordt dit na de 1e bijeenkomst vastgesteld en meegedeeld aan de studenten.
Inleverprocedures
Paper inleveren in hardcopy + electronisch bij docent
Blackboard
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
- wordt nader bekend gemaakt via Blackboard
Aanbevolen studiemateriaal
- wordt nader bekend gemaakt via Blackboard
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis.
Maximum aantal deelnemers
Maximum aantal: 15
Contact
Vakcoördinator: Dr. J.H. Waszink
Werkadres:
Bereikbaarheid:
Telefoon:
E-mail: