Toegangseisen
Bachelordiploma in een van de geesteswetenschappelijke opleidingen. Het college is toegankelijk voor MA-studenten Neerlandistiek en voor studenten uit andere opleidingen (als Literary Studies, Linguistics, Geschiedenis, Kunstgeschiedenis, Media Studies, Religieuze Wetenschappen en Wijsbegeerte).
Beschrijving
Dialoog is overal: in onderwijs en reclame, in vraaggesprekken, in FAQ’s van websites. We gaan in debat om anderen te overtuigen en we gaan een dialoog aan om culturele, politieke of religieuze verschillen te overbruggen, maar je luistert ook naar je hart, je geweten of je verstand om troost te vinden, een keuze te maken of jezelf beter te begrijpen. Bijna al deze vormen van conversatie en interactie keren terug in literaire dialogen, die al vanaf de middeleeuwen in het Nederlands bijzonder populair waren. We kennen (fictieve) gesprekken tussen vrienden, van een meester met zijn leerling of een vorst met zijn raadgever, en tussen de mens en ziel. De humanistische conversatiekunst leidde tot diepzinnige gesprekken over het hoogste goed, het ware geloof of troost in tijden van rampspoed en Opstand. Er zijn gesprekken over liefde, dood, geluk, God, oorlog, politiek en wetenschap.
In deze cursus onderzoeken we de gemeenschappelijke mechanismen van natuurlijke conversatie en literaire dialoog, die meestal afzonderlijk worden bestudeerd vanuit de verschillende disciplines van taalwetenschap en literatuurgeschiedenis. Conversatieanalyse draagt bij aan het begrip van wat er nu feitelijk gebeurt in geschreven dialogen en wat de toegevoegde waarde van een interactieve tekst is. Omgekeerd, laten de dialoogmodellen uit soms eeuwenoude literaire teksten zien wat de retorische en argumentatieve kracht van gesproken interactie is. Een gesprek geeft inzicht, of het nu een eenvoudige vraag-en-antwoord structuur betreft of een diepgaand filosofisch debat, of een gedachtewisseling over de toestand in de wereld.
We kijken in deze cursus naar de universele karakteristieken en historische ontwikkelingen van dialoog vanuit het perspectief van taal en literatuur. We bestuderen teksten, toneel en vormen van gesproken woord in onder meer de media en de zorg. Hoe bepaalt de rolverdeling het verloop van gesprekken, voor de deelnemers en de toeschouwers/lezers? Welk doel wil men bereiken in, of door middel van, een dialoog en hoe gebeurt dat? Hoe ontstaat begripsvorming in een conversatie? Wat is eigenlijk een ‘goed gesprek’?
Een antwoord op deze vragen kan niet uitsluitend uit de taal- of literatuurwetenschap komen, maar vraagt om een benadering vanuit de volle breedte van de neerlandistiek en is relevant voor al haar deelgebieden, inclusief de opleiding tot docent.
Leerdoelen
Na dit college ben je in staat (1) na het bestuderen van uiteenlopende teksten en aan de hand van nationale en internationale secundaire literatuur nieuw verworven kennis van thema’s en genres in de Nederlandse literatuur en de veranderende opvattingen daarover, toe te passen; (2) gebruik te maken van je inzichten in concepten uit de literatuur- en taalwetenschap en de toepasbaarheid daarvan; (3) teksten uit diverse genres te analyseren aan de hand van relevante benaderingswijzen en ideeën over literatuur, taal en media; (4) individueel onderzoek te verrichten en de resultaten daarvan te presenteren tijdens bijeenkomsten van de werkgroep, in een voordracht en een schriftelijk werkstuk. (5) je nieuw verworven kennis en inzichten geschikt te maken voor een didactisch lesconcept voor het middelbaar onderwijs (alleen verplicht voor studenten van de educatieve master
Rooster
Kijk op MyTimetable.
Onderwijsvorm
- Werkcollege
Toetsing en Weging
Leesverslagen, deelname aan de discussie, algehele inzet (15%)
Presentatie en prepaper waarbij studenten die dit vak volgen in het kader van de educatieve master een voor de cursus relevant theoretisch of methodisch onderwerp op het onderwijs toepassen(15%)
Werkstuk (70%)
Weging
Het eindcijfer komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van de drie deelcijfers, waarbij een deelcijfer niet lager mag zijn dan een 5,5.
Herkansing
Herkansing van het werkstuk is mogelijk in overleg met de docent.
Nabespreking
Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het werkstuk plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.
Literatuurlijst
Peter Womack, Dialogue (London, 2011);
E. Pascual & S. Sandler, ‘Fictive Interaction and the Conversation Frame’ , in E. Pascual & S. Sandler (eds.):The Conversation Frame. Forms and Functions of Fictive Interaction. Amsterdam, 2016, 3-22;
H.H. Clark, ‘Social actions, social commitments’, in S. C. Levinson & N. J. Enfield (eds.) Roots of human sociality: Culture, cognition, and human interaction. Oxford, 2006,126-150;
Stephen Clucas, 'Galileo, Bruno and the Rhetoric of Dialogue in Seventeenth-Century Natural Philosophy', in: History of Science 46 (2008), 405-
Inschrijven
Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Contact
Voor vragen over de inhoud van het vak kan je contact opnemen met de docent, de contactgegevens van de docent vind je door op de naam te klikken in de sidebar.
Voor vragen over het inschrijven voor vakken in usis kan je contact opnemen met de onderwijsadministratie Reuvensplaats
E-mail address: osz-oa-reuvensplaats@hum.leidenuniv.nl
Voor vragen over je studievoortgang kan je contact opnemen met de studie adviseur
Opmerkingen
Deze cursus kan gevolgd worden binnen het keuzetraject Medieval and Early Modern Studies.