Studiegids

nl en

Retorica en Politiek

Vak
2020-2021

Toegangseisen

Studenten die ingeschreven staan voor de minor Retorica hebben toegang tot deze cursus. Geïnteresseerde studenten van buiten de minor mogen het vak ook als keuzevak volgen.

Beschrijving

Wat is de rol van retorica in de politiek? Politici debatteren in het parlement; daarnaast etaleren zij hun retorische strategieën in toespraken, media-optredens, en verkiezingsspotjes. Om elkaar en hun kiezers te overtuigen maken zij gebruik van de Aristotelische overtuigingsmiddelen in het politieke discours: logos, ethos en pathos (argumentatie, zelfpresentatie en emotie).
In dit college bestuderen we het politieke debat, van de Griekse volksvergadering tot de Tweede Kamer: hoe debatteren politici, aan welke regels moeten zij zich houden, en welke retorische beperkingen gelden er in het parlement? En we nemen schokkende politieke speeches onder de loep, van de oudheid tot de 21e eeuw. Aan bod komt bijvoorbeeld hoe Thucydides de argumenten van politieke sprekers fileert, hoe Wilders en Baudet elk op hun eigen wijze het ethos van hun tegenstanders aanvallen, hoe Klaver mensen probeert te enthousiasmeren voor een nieuwe brede volkspartij, en hoe Timmermans op het gevoel speelt ten bate van de slachtoffers van vlucht MH17. Politici bereiken hun kiezers veelal via de media: het college besteedt daarom ook aandacht aan de rol van journalisten in de communicatie tussen politici en hun publiek: hoe kunnen politici de journalistiek bespelen om onderwerpen op de agenda of juist van tafel te krijgen?

Leerdoelen

Na afronding van het college, kunnen studenten:

  • een aantal belangrijke factoren en concepten die een rol spelen bij politieke communicatie benoemen en beschrijven (waaronder (a) het inzetten van logos, ethos en pathos, (b) de interactie tussen politici en media, (c) de rol van journalisten in het politieke discours en (d) de werking van medialogica en agendasetting;

  • analyseren hoe logos, ethos en pathos worden ingezet in klassieke en moderne retorische teksten om een publiek te overtuigen;

  • hun analyses van een politiek debat in goede samenwerking helder en overtuigend mondeling presenteren.

Rooster

Colleges minor Retorica semester 1.

Onderwijsvorm

  • Hoorcollege

  • Werkcollege

Toetsing en weging

Toetsing

  • schriftelijk tentamen met korte invul- en essayvragen;

  • schriftelijke nota ter voorbereiding op de mondelinge presentatie (in duo’s);

  • mondelinge presentatie in duo’s met vooraf ingeleverde PowerPoint.

Weging

  • schriftelijk tentamen: 50%;

  • schriftelijke nota: 20%;

  • mondelinge presentatie in duo’s: 30%.
    Het gewogen gemiddelde van de deelcijfers moet voldoende zijn.

Herkansing

Het schriftelijke deeltentamen (50% van het eindcijfer) kan zo nodig worden herkanst. Nota en/of presentatie kunnen zo nodig herkanst worden d.m.v. een vervangende opdracht.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

  • A. Braet (2011) Retorische kritiek. Hoe beoordeel je overtuigingskracht. Den Haag: SDU. [Dit boek dient als basis voor de hele minor retorica];

  • J. de Jong, C. Pieper en A. Rademaker (red.) (2015) Beïnvloeden met emoties. Pathos en retorica. Amsterdam: Amsterdam University Press. (Met korting aan te schaffen via de docenten.)

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing

Contact

Prof.dr. J.C. de Jong

Dr. M. van Leeuwen

Dr. A.M. Rademaker

Opmerkingen

Niet van toepassing.