Studiegids

nl en

De waarheid als slachtoffer: oorlog en media (1945-1949)

Vak
2020-2021

Toegangseisen

De propedeuse Geschiedenis is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar. Met de keuze voor het BA3 Seminar leg je de afstudeerrichting Vaderlandse Geschiedenis definitief vast.

Beschrijving

In dit seminar gaan we onderzoek doen naar de Indonesische onfhankelijkheidsoorlog (1945-1950).
Geïnspireerd door de bekende uitspraak ‘The first casualty of war is the truth’, spitsen we ons toe op de vraag hoe open en volledig Nederlandse en Nederlands-Indische media over dit conflict hebben kunnen en willen berichten. Kranten, tijdschriften, maar ook bioscoopjournaals vormen hierbij een belangrijke bron. Belangrijke vragen die we ons zullen moeten stellen, zijn onder meer: hoe groot was de vrijheid voor journalisten om over deze oorlog te berichten? Hoe groot was hun bewegingsvrijheid in Indonesië? Was er censuur? Een ander aspect dat aan bod zal komen heeft betrekking op de rol van de diverse voorlichtingsdiensten van de Nederlandse krijgsmacht. In hoeverre hebben zij getracht de berichtgeving en beeldvorming over het conflict te sturen? Overigens zullen we ook het Indonesische perspectief bij ons onderzoek betrekken door onder meer de vraag aan bod te laten komen hoe de Republiek Indonesië getracht heeft de publieke opinie in binnen- en buitenland te beïnvloeden.

Kortom, de Indonesische onfhankelijkheidsoorlog als media- en propagandastrijd: dat is ons thema. We maken gebruik van de secundaire literatuur die hierover reeds is verschenen, zoals we ook enkele concepten en theorieën uit de journalistieke en communicatiewetenschappen zullen gebruiken. Maar vooral zullen we door het gebruik van primaire bronnen (kranten en archieven) een flink aantal aspecten van deze media- en propagandastrijd grondiger gaan bestuderen dan toe nu is gedaan, waarbij we een aantal opvattingen uit de secundaire literatuur kritisch tegen het licht zullen houden.

Iedere deelnemer aan het seminar schrijft een eigen werkstuk binnen dit overkoepelende thema, waarbij hij/zij bijvoorbeeld de berichtgeving rond een specifiek (gewelds)incident onderzoekt, of zich toelegt op de vraag in welke bewoordingen Nederlandse kranten over de strijders van de Indonesische Republiek schreven, of studie doet naar de vraag hoe een of meer kranten- en tijdschriftredacties met dit conflict ‘omgingen’. Meer dan genoeg stof voor een boeiend seminar.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

  • 1) een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
    a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
    b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
    c. een wetenschappelijk debat analyseren;
    d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.

  • 2) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:
    a. een realistische planning hanteren;
    b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
    c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
    d. feedback geven en ontvangen;
    e. aanwijzingen van de docent verwerken.

  • 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.

  • 4) bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.

  • 5) bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.

  • 6) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

    1. De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort, meer specifiek bij de afstudeerrichting Vaderlandse Geschiedenis van staatsvorming, identiteit, en politieke cultuur van Nederland en de Nederlandse overzeese gebieden vanaf de zestiende eeuw
    1. De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting Vaderlandse Geschiedenis: primaire bronnen en diachrone nationale geschiedenis; met speciale aandacht voor enkele concepten uit de media- en communicatiegeschiedenis en hun toepasbarheid op historische casus.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

  • 9) verwerft kennis over de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog;

  • 10) doet onderzoekservaring op in verschillende primaire bronnen;

  • 11) doet ervaring op met het gebruiken en leren interpreteren van audiovisueel bronnenmateriaal;

  • 12) leert gebruik te maken van theoretische concepten bij empirisch onderzoek.

Rooster

Kijk op MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien een student toch verhinderd is dient hij dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien de student niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, wordt deze uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)
    getoetste leerdoelen: 1-5, 6-10, 12

  • Mondelinge presentatie
    getoetste leerdoelen: 3-5, 6-10, 12

  • Participatie
    getoetste leerdoelen: 6-12

  • Opdracht 1: Presenteren van beredeneerde vraagsteliing voor werkstuk
    getoetste leerdoelen: 1, 9-10, 12

  • Opdracht 2
    getoetste leerdoelen: kort historiografische esay: 1,2, 5, 9-10, 12

  • Opdracht 3: Analyseren van geplubliceerde (audio)visuele bron.
    getoetste leerdoelen: 11

Weging

  • Werkstuk: 65%

  • Referaat: 10%

  • Participatie: 5%

  • Opdracht 1: 5 %

  • Opdracht 2: 5%

  • Opdracht 3: 10%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van opdrachten en werkstukken gelden de deadlines zoals aangegeven in het desbetreffende collegeschema op Brightspace.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoasls aangegeven het desbetreffende collegeschema op Brightspace.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzage nabespreking van het werkstuk plaatsvindt.

Literatuurlijst

De literatuurlijst is ruim voor aanvang van het college beschikbaar.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

niet van toepassing

Contact

Prof. dr. B. Schoenmaker

Opmerkingen

Geen