Studiegids

nl en

Van zeil naar stoom: de Nederlandse internationale scheepvaart tussen 1815 en 1940

Vak
2020-2021

Toegangseisen

De BSA-norm is behaald en beide Themacolleges zijn met een voldoende afgerond.

Beschrijving

Enkele jaren geleden deden Indonesische archeologen onderzoek naar een Nederlands scheepswrak uit de koloniale tijd. In een modderige ondiepte van een Indonesische rivier lag de raderstoomboot Onrust, in 1845 gebouwd in Rotterdam en in 1859 gezonken op Kalimantan. De Onrust is een vroeg voorbeeld van een Nederlands stoomschip. Het is typerend dat het om een marineschip ging: particuliere Nederlandse reders hielden lange tijd vast aan de traditionele zeilvaart. De opkomst van stoomaandrijving was echter niet te stoppen. Technologische verbeteringen maakten stoomschepen efficiënter en infrastructurele werken als het Suezkanaal bespoedigden de maritieme revolutie. Het leidde tot de opkomst van grote, kapitaalkrachtige rederijen als de Rotterdamsche Lloyd, de Stoomvaart Maatschappij Nederland, de Holland-Amerika Lijn en de Koninklijke Paketvaart Maatschappij. De revolutie had grote, soms onvoorziene gevolgen. Scheepstimmerwerven werden vervangen door industriële werven, aan boord kregen werktuigkundigen een grote rol en ook havensteden moesten hun infrastructuur aanpassen. In dit college kijken we naar belangrijke aspecten van de omwenteling en modernisering van de Nederlandse zeescheepvaart tussen 1815 en 1940. Daarbij plaatsen we de Nederlandse casus in internationale context en benadrukken we welke invloed de ontwikkelingen hadden op de internationale connecties van Nederland.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

De student kan:

  • 1) een gezamenlijke opdracht succesvol uitvoeren;

  • 2) een onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
    a. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
    b. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
    c. een wetenschappelijk debat analyseren;
    d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen

  • 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd;

  • 4) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij;
    a. een realistische planning hanteren;
    b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
    c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
    d. feedback geven en ontvangen;
    e. aanwijzingen van de docent verwerken.

  • 5) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 6) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Werkcollege behoort;

  • bij de afstudeerrichting Vaderlandse Geschiedenis: voor staatsvorming, identiteit, en politieke cultuur van Nederland en de Nederlandse overzeese gebieden vanaf de zestiende eeuw, en in het bijzonder voor de track Zeegeschiedenis: de relatie van de mens tot de oceanen, zeeën en rivieren.

  • 7) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht;

  • bij de afstudeerrichting Vaderlandse Geschiedenis: voor primaire bronnen en diachrone nationale geschiedenis, en in het bijzonder bij de track Zeegeschiedenis: het gebruik van museale objecten voor historisch onderzoek.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

  • 8) heeft kennis van de ontwikkeling van de Nederlandse scheepvaart in de negentiende en begin twintigste eeuw in multidisciplinair perspectief;

  • 9) heeft kennis van en inzicht in de onderzoeksmethoden en –technieken;

  • 10) heeft kennis van en inzicht in de historiografie en de geschiedtheorie op het gebied van de maritieme ‘revolutie’ na 1815 in het algemeen en zeevarend Nederland in het bijzonder, geplaatst in een mondiale context.

Rooster

Kijk op MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien een student toch verhinderd is dient hij dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien de student niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, wordt deze uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Werkstuk (5.000-6.000 woorden gebaseerd op literatuur; exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie, voetnoten)
    getoetste leerdoelen: 2-4, 6-10

  • Mondelinge presentatie
    getoetste leerdoelen: 1, 3-4, 6-10

  • Participatie
    getoetste leerdoelen: 5, 6-10

  • Opdrachten: deelopdrachten/korte essays over de wetenschappelijke literatuur en bronnen
    getoetste leerdoelen: 1, 6-10

Weging

  • Werkstuk: 75%

  • Mondelinge presentatie: 10%

  • Participatie: 5%

  • Opdracht 1: 5%

  • Opdracht 2: 5%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk en de schriftelijke opdrachten voldoende moeten zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van de opdrachten en het werkstuk geldt de deadline, zoals aangegeven in de corresponderende Brightspace cursus.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoals aangegeven in de corresponderende Brightspacecursus.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzage en nabespreking van het werkstuk plaatsvindt.

Literatuurlijst

  • Sarah Palmer, ‘The Maritime World in Historical Perspective’, International Journal of Maritime History 23-1 (2011) 1-12;

  • John Armstrong en David M. Williams, ‘ “A new and very modern business”: The Traffic and Operations of the Early Steamship’ in: John Armstrong en David M. Williams, The impact of technological change. The early steamship in Britain. Research in Maritime History 47 (St. John 2011) 183-205;

  • Overige literatuur zal via Blackboard of de collegeplank in de UB beschikbaar worden gesteld. Studenten hoeven zelf geen literatuur aan te schaffen.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.

Algemene informatie over uSis vind je op de website.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing

Contact

Dr. G.J. de Kok

Opmerkingen

geen