Toegangseisen
Een goede beheersing van de Nederlandse taal.
Beschrijving
Dit keuzevak is bedoeld om studenten vertrouwd te maken met archiefonderzoek naar de rechtspraak van de Hoge Raad van Holland, Zeeland en West-Friesland. De Hoge Raad van Holland, Zeeland en West-Friesland was tussen 1582-1795 de belangrijkste rechtsprekende instantie in de Republiek. Naast dat hij de hoogste rechter in Holland en Zeeland was, sprak de Hoge Raad geregeld recht in zaken uit de West-Indische koloniën. Het archief van de Hoge Raad is volledig bewaard gebleven en gedigitaliseerd op de website van het Nationaal Archief. Het archief bevat bronmateriaal dat uniek is voor geheel continentaal Europa: via verschillende bronnen uit het archief is het mogelijk het geheime raadkameroverleg tussen de negen raadsheren te reconstrueren. Voor iedere rechtszaak kan worden opgezocht hoe de raadsheren tot hun beslissing kwamen, welke motieven ten grondslag lagen aan de uitspraak en of er eensgezindheid was binnen raadkamer over de genomen beslissing. De bronnen uit het archief worden aangevuld door de dagboeken die enkele raadsheren bijhielden. Van zeker vier raadsheren zijn persoonlijke aantekeningen bekend waarin zij de gang van zaken in raadkamer bespraken. Door dit alles kunnen de rechtszaken voor de Hoge Raad tot in detail worden bestudeerd.
In dit vak dient iedere student een rechtszaak te bespreken in een werkstuk van ca. 3000 woorden. De tijdspanne is beperkt tot de achttiende eeuw. Omdat de variëteit aan mogelijke onderwerpen groot is, kan worden gekozen voor zowel een juridische als een historische invalshoek. Van de scheiding van tafel en bed tussen man en vrouw tot de juridische status van weggevluchte slaven, van de verdeling van de erfenis van koning-stadhouder Willem III tot de uitleg van een koopakte tussen Amsterdamse kooplieden, van de aansprakelijkheid voor een verongelukt schip tot de vervolging van homoseksuelen, alle mogelijke onderwerpen werden aan de negen raadsheren van de Hoge Raad voorgelegd. De cursus is daardoor geschikt voor rechten- én geschiedenisstudenten.
De docenten begeleiden de studenten intensief bij het bronnenonderzoek en het lezen van het bronmateriaal. In combinatie met vijf lezingen over verschillende onderwerpen met betrekking tot de Hoge Raad biedt deze cursus een goede eerste kennismaking met de mogelijkheden van rechtshistorisch onderzoek naar het Rooms-Hollandse recht in de achttiende eeuw.
Leerdoelen
Doel van het vak:
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:
De student beschikt over algemene kennis van de rechterlijke organisatie in de Republiek en over de verschillende methoden van rechtshistorisch bronnenonderzoek.
De student heeft inzicht in de wijze waarop de Hoge Raad van Holland en Zeeland intern is georganiseerd.
De student heeft inzicht in de opbouw van het archief van de Hoge Raad van Holland en Zeeland en is in staat binnen dit archief bronmateriaal te vinden.
De student is in staat zelfstandig een onderzoek uit te voeren naar een rechtszaak voor de Hoge Raad van Holland en Zeeland.
De student is in staat het gedane onderzoek in woord en geschrift te presenteren.
Rooster
Het rooster van dit vak vind je hier.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 5
Namen docenten: prof. mr. E. Koops, mr. drs. T.A. van Polanen en gastsprekers.
Vereiste voorbereiding door studenten: voorbereiden opdrachten en bestudering opgegeven literatuur.
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 6
Namen docenten: prof. mr. E. Koops en mr. drs. T.A. van Polanen.
Vereiste voorbereiding door studenten: voorbereiden opdrachten en bestudering opgegeven literatuur.
Andere onderwijsvorm(en)
Omschrijving: Archiefbezoek Nationaal Archief Den Haag
Aantal à 3 uur: 1
Toetsing
Toetsvorm(en)
Werkstuk van ca. 3000 woorden (75%)
Referaat (15%)
Participatie (10%)
Cijfers kunnen onderling gecompenseerd worden.
Het houden van een referaat is een verplicht onderdeel.
Herkansing van het werkstuk door het inleveren op een tweede inlevermoment (al dan niet na verwerking feedback en commentaar).
Deelcijfers kunnen behoudens vrijstelling door de examencommissie niet worden meegenomen naar het volgende collegejaar.
Inleverprocedures
Wordt nader bekendgemaakt.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege, werkgroep en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.
Literatuur
Literatuur:
M.-Ch. Le Bailly & Chr.M.O. Verhas, Procesgids. Hoge Raad van Holland, Zeeland en West-Friesland (1582-1795), Hilversum: Verloren 2006.
Verdere literatuur wordt via Brightspace bekend gemaakt.
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis.
Contact
Vakcoördinator: T.A. van Polanen
Werkadres: KOG, Steenschuur 25, A3.12
Telefoon: +31 71 527 7239
E-mail: t.a.van.polanen@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Metajuridica
Afdeling: Rechtsgeschiedenis
Kamernummer secretariaat: A3.14
Openingstijden: maandag en donderdag 9h00-15h00 en dinsdagochtend van 9h00-13h00.
Telefoon secretariaat: +31 71 527 7442
E-mail: rechtsgeschiedenis@law.leidenuniv.nl
Opmerkingen
Geen.