Studiegids

nl en

Religie, levensbeschouwing en burgerschap in het onderwijs

Vak
2021-2022

Toegangseisen

De cursus is open voor studenten BA Religiewetenschappen en studenten die de Minor Religion in a Changing World volgen.

Andere studenten met een interesse in levensbeschouwelijk onderwijs (bij voorbeeld BA-studenten Onderwijswetenschappen, Geschiedenis of Wetenschappelijke Pabo) kunnen in veel gevallen worden toegelaten om het vak te volgen als keuzevak of extracurriculair vak. Ze dienen hiervoor contact op te nemen met Markus Altena Davidsen en met hun eigen studiecoördinator.

Een aantal MA-studenten volgen ook een MA-variant van het vak. BA- en MA-studenten volgen hetzelfe onderwijs, maar MA-studenten worden anders getentamineerd. De MA-variant van de cursus is verplicht voor studenten MA Religie en Levensbeschouwing. studenten van de eenjarige MA Leraar VHO in Godsdienst en Levensbeschouwing kunnen de MA-variant volgens als extracurriculair vak.

Beschrijving

Onderwijs over religie, levensbeschouwing en burgerschap (RLB) is een delicate kwestie. In dit vak krijgen studenten inzicht in de inrichting van het onderwijs over RLB in Nederland. De geschiedenis van het onderwijs over RLB wordt geschetst (van catechese via ‘levensbeschouwing’ naar de opkomst van seculier religieonderwijs, burgerschapsvorming en ethiek/filosofie als alternatieve vakken), en studenten krijgen een beeld van de functies van de belangrijkste betrokken partijen (o.a. het ministerie van OC&W, de onderwijskoepels Verus en VOS/ABB, de docentenopleidingen op universitair, hbo- en pabo-niveau, het Expertisecentrum LERVO en de docentenvereniging VDLG). Ze maken ook kennis met onderzoek naar de wensen en verwachtingen van leerlingen en ouders. Verder worden studenten geïntroduceerd tot de religiewetenschappelijke visie op onderwijs over RLB en vergelijken deze met de godsdienstpedagogische en levensbeschouwelijke vakvisies. Omdat het onderwijsveld in Nederland sterk beïnvloed is door de verzuiling en in Europees opzicht daardoor uniek is, wordt de Nederlandse context en inrichting van het RLB-onderwijs vergeleken met de situatie in een aantal buurlanden. In het laatste deel van de cursus maken studenten kennis met de belangrijkste lesmethodes over religie en levensbeschouwing op de Nederlandse markt. Ze voeren een klein onderzoek uit naar de kwaliteit en adequaatheid van een van de besproken lesmethodes.
Als onderdeel van de cursus is het mogelijk een dag mee te lopen met een docent Godsdienst/Levensbeschouwing op een middelbare school.

Leerdoelen

Na afronding van het vak

  • hebben studenten kennis van de geschiedenis en organisatie van het onderwijs over religie, levensbeschouwing en burgerschap in Nederland en kunnen ze deze kennis relateren aan de algemene inrichting van het Nederlandse onderwijsbestel;

  • hebben studenten inzicht in de belangrijkste Nederlandse en internationale pedagogisch-didactische vakvisies op het onderwijsgebied religie, levensbeschouwing en burgerschap;

  • kunnen studenten de inhoudelijke kwaliteit van bestaande lesmethodes over religie, levens-beschouwing en burgerschap kritisch en systematisch onderzoeken en evalueren.

Transferable skills
Na afronding van het vak hebben studenten hun vaardigheden verbeterd wat betreft:

  • kritische analyse van beleidsdocumenten (van de nationale overheid, NGOs, en IGOs);

  • kritische analyse van onderwijsmateriaal;

  • het formuleren van een beargumenteerde, wetenschappelijk gefundeerde eigen positie in een maatschappelijk debat.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

Werkcollege

Toetsing en weging

  1. Actieve deelname aan de colleges en workshops (20 %)
  2. Synopsis over de vakvisies van het onderwijsveld (40 %)
  3. Kritische analyse van zelfgekozen lesmethode (40 %)

Weging
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers.

Herkansing
Studenten die een onvoldoende hebben behaald voor het hele vak, en ook een onvoldoende hebben behaald voor de synopsis (deelcijfer 2), kunnen de synopsis herkansen door een nieuwe versie in te leveren van dezelfde opdracht.
Studenten die een onvoldoende hebben behaald voor het hele vak, en ook een onvoldoende hebben behaald voor de methodeanalyse (deelcijfer 3), kunnen de lesmethodeanalyse herkansen door een nieuwe versie in te leveren van dezelfde opdracht.
Een onvoldoende cijfer voor actieve deelname (deelcijfer 1) kan niet worden herkanst.

Literatuurlijst

Literatuur voor de cursus wordt via Brightspace beschikbaar gesteld.

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Vrieshof

Opmerkingen

Bij je van plan om na je BA de educatieve MA Religie en Levensbeschouwing te gaan volgen? Een MA-variant van het vak Religie, levensbeschouwing en burgerschap in het onderwijs is een verplicht onderdeel van de educatieve MA Religie en Levensbeschouwing. Studenten die dit vak al hebben afgerond als onderdeel van hun BA en daarna beginnen aan de MA Religie en Levensbeschouwing volgen het vak niet opnieuw. In plaats hiervan kunnen ze kiezen tussen een religiewetenschappelijke of vakdidactische zelfstudie.”