Studiegids

nl en

Literatuur: Historische Avant-garde en Modernisme (Stromingen 2)

Vak
2021-2022

Toegangseisen

Deze cursus is de tweede in de literaire stromingen-reeks binnen de FLW-Literatuurtrack en bouwt voort op de cursus Literatuur: Realisme en symbolisme (Stromingen 1). Keuzevakkers en andere geïnteresseerden kunnen de cursus ook los volgen.

Beschrijving

Deze cursus biedt, aan de hand van een breed scala aan literaire en theoretische teksten, een veelzijdig en gecontextualiseerd beeld van de historische avant-garde bewegingen uit de vroege twintigste eeuw en van het (Europese) literaire modernisme.
De historische avant-garde omvat een reeks roemruchte bewegingen als het futurisme, het constructivisme, het surrealisme en dada. Hun poëtica berustte op een anti-institutioneel karakter en verzette zich tegen de ‘autonomie’ van de kunst. Dit verzet krijgt gestalte in opruiende manifesten, in klankgedichten, in provocerende museumstukken en in vaak vervreemdende prozateksten. We lezen een aantal manifesten en bespreken het werk van avant-gardistische auteurs als Vladimir Majakovski, Valentine de Saint-Point, André Breton, Kurt Schwitters en Paul van Ostaijen.
De historische avant-garde bewegingen hangen nauw samen met het literaire modernisme, niet in de laatste plaats omdat beide stromingen opgevat kunnen worden als specifieke reacties op het sociaal-culturele fenomeen van de moderniteit. Industrialisering, urbanisatie, economische expansie, de versnelling van het openbare leven en de daarmee samenhangende veelheid aan indrukken bepalen de in veel opzichten overrompelende ervaring van deze moderniteit.
Enerzijds kenmerken zowel de historische avant-garde als het modernisme zich door een streven naar formele vernieuwing. Anderzijds onderscheidt het modernisme zich van de avant-garde bewegingen door een extreme subjectivering van literatuur: taal, ‘particulier als een vingerafdruk’, wordt als een ‘tweede huid’ voor het twijfelende, met zichzelf worstelende subject. We bespreken verschillende vormen en aspecten van het literaire modernisme aan de hand van werk van bekende modernistische auteurs als Franz Kafka, Virginia Woolf, T.S. Eliot, Martinus Nijhoff, en Jean Rhys.

Leerdoelen

Na afronding van de cursus:

  • heeft de student kennis van de meest invloedrijke stromingen c.q. ontwikkelingen binnen de Europese literatuur gedurende de periode van ca. 1900-1945

  • kan de student deze stromingen c.q. ontwikkelingen niet alleen binnen hun historische en culturele context plaatsen, maar beschikt de student ook over kennis van verschillende contemporaine (o.a. Simmel, Benjamin, Brecht) en hedendaagse theorieën die een kader kunnen bieden voor hun interpretatie.

  • is de student in staat zelf kritisch te reflecteren op de relatie tussen modernisering, moderniteit en (literair) modernisme

  • heeft de student inzicht in de specifieke literaire procédés, de thematiek en de (politieke) inzet van de literaire bewegingen en stromingen.

  • heeft de student uitgebreid geoefend met de analyse van avant-gardistische en modernistische literaire teksten

  • heeft de student verschillende academische vaardigheden geoefend, zoals presentatie, argumentatie en debat, tekstanalyse en academisch schrijven.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

Werkcollege

Toetsing en weging

Toetsing

Actieve participatie en bijdragen aan de collegediscussies
Mid-term opdracht
Tentamen

Weging

Actieve participatie en bijdragen aan de collegediscussies (10%)
Mid-term opdracht (40%)
Tentamen (50%)

Herkansing

Bij een onvoldoende als eindcijfer kan het tentamen (en, indien noodzakelijk, de mid-term opdracht) herkanst worden.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van het eindcijfer van dit studieonderdeel wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt.
Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

Verschillende losse teksten (op Brightspace en op de collegeplank in de UB)
Verschillende literaire werken (titels onder voorbehoud):
Franz Kafka, Die Verwandlung (De gedaanteverwisseling)
Jean Rhys, Good Morning, Midnight
Virginia Woolf, To the Lighthouse
Luigi Pirandello, Uno, Nessuno, Centomila (Iemand, niemand en honderdduizend)
T.S. Eliot, “The Love Song of J. Alfred Prufrock”
Martinus Nijhoff, “Awater”

Inschrijven

Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website

Voor reguliere hogerejaars bachelor studenten geldt dat zij verplicht zijn zich tijdig in te schrijven via uSis. Voor alle andere studenten geldt dat de inschrijving verloopt via de studiecoördinator: mevr. M.E. Dijkgraaf MA

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Arsenaal

Opmerkingen

Zie ook de eigen website van de opleiding Film- en literatuurwetenschap