Toegangseisen
Aan het tentamen en, indien aangegeven, het onderwijs van de volgende onderwijseenheden kan pas worden deelgenomen indien de tentamens van de daarbij vermelde voorafgaande onderwijseenheden met goed gevolg zijn afgelegd: Taal en communicatie/Language and Communication (BA1).
Let op: dit vak wordt in beide semesters aangeboden. In het tweede semester krijgen studenten voorrang die zich niet in het eerste semester hebben ingeschreven.
Beschrijving
Gewoon zeggen wat je denkt. Dat klinkt misschien als een zinnig advies voor efficiënte communicatie, maar in veel situaties wordt het ongepast gevonden om direct te zijn en dan is het ook niet meer effectief. Taalgebruikers zijn in hun formuleringen daarom vaak indirect, omslachtig of vaag. Ze houden rekening met de gevoelens van hun gesprekspartner én met hun eigen imago: wie te direct is, kan bijvoorbeeld onaardig worden gevonden. Deze dynamiek vormt de basis van de beleefdheidstheorie, die in dit college centraal staat.
Hoe beleefd of indirect je moet zijn (of hoe direct je kán zijn) verschilt per cultuur, maar is ook binnen één cultuur sterk afhankelijk van de specifieke context en het gebruikte medium. Bovendien is beleefdheid een kwestie van normen, die per definitie in de loop van de tijd kunnen veranderen. Bij de introductie van een nieuw medium liggen de conventies nog niet vast. Hoe je een brief schrijft, heb je misschien nog geleerd of kun je opzoeken, maar hoe spreek je je docent aan in een mail? Hoe sluit je een gesprek af in Whatsapp, of hoeft dat helemaal niet? Wordt onbeschoft taalgebruik in tweets en reacties op internet gestimuleerd door het medium en in hoeverre wordt dat (nog) geaccepteerd? Kan onbeleefdheid ‘gepast’ zijn in specifieke genres (satire, politieke interviews)?
In dit college bestuderen we aan de hand van een aantal beleefdheidsstheorieën (van de klassieke theorie van Brown & Levinson tot de ‘discursieve’ theorie van bijv. Watts) hoe de keuze voor een meer of minder directe/beleefde formulering wordt bepaald door eigenschappen van cultuur, context en medium. In blok 1 staan theorieën van beleefdheid en medium centraal; in blok 2 verdiep je je in onbeleefdheid en doe je onderzoek naar (on)beleefdheid in een specifiek medium.
Leerdoelen
Na afronding van het college kun je:
1. De theorie van Brown & Levinson uitleggen en toepassen op concrete taalgebruiksgevallen;
2. De discursieve, post-moderne theorie van beleefdheid uitleggen en toepassen op concrete taalgebruiksgevallen;
3. Reflecteren op de rol van cultuur, context en medium op de (in)directheid van taalgebruik en specifieke gevallen analyseren in deze termen;
4. Een onderzoek uitvoeren naar (on)beleefdheidsverschijnselen in een specifiek medium en daarvan schriftelijk verslag uitbrengen volgens de eisen die het vakgebied daaraan stelt.
Rooster
De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.
Onderwijsvorm
Werkcollege
Toetsing en weging
Toetsing
Schriftelijk tentamen met gesloten en open vragen na blok 1 (40%)
Onderzoekspaper na blok 2 (50%)
Participatie en presentatie op college (10%)
Weging
Zie hierboven.
Herkansing
Zowel schriftelijk tentamen als onderzoekspaper moet voldoende zijn (minimaal 5.5), beide kunnen herkanst worden.
Inzage en nabespreking
Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.
Literatuurlijst
Reader met artikelen.
Inschrijven
Inschrijven via My Studymap is verplicht.
Aanmelden Contractonderwijs
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), o.a. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Contact
Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).
Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc.: Onderwijsadministratie Reuvensplaats.
Opmerkingen
Studenten Nederlandse taal en cultuur en overige studenten voor wie deze cursus een verplicht onderdeel is van het programma (zie ‘Maakt deel uit van’) hebben voorrang bij het volgen van de cursus wanneer de maximale capaciteit bereikt is. Overige studenten dienen voor inschrijving eerst toestemming te vragen aan de studieadviseur via stuconederlands@hum.leidenuniv.nl.