Studiegids

nl en

Ruimte voor iedereen: ruimte onderhandelen, construeren en communiceren in laat-Middeleeuws Europa

Vak
2022-2023

Toegangseisen

De propedeuse Geschiedenis is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar. Met de keuze voor het BA3 Seminar leg je de afstudeerrichting Middeleeuwse Geschiedenis definitief vast.

Beschrijving

De ruimte waarin Middeleeuwers zich bewogen gaf hun leven betekenis, maar zij gaven die ruimte zelf ook betekenis. Hun ideeën over de ruimte waarin zij leefden structureerden het leven van alledag. Ruimte was altijd ambivalent: rivieren bijvoorbeeld konden functioneren als grenzen maar ook als verbindingsaders, en bovendien kon hun loop veranderen door de tijd heen, waardoor hun rol in het leven van mensen veranderde. Verschillende actoren onderhandelden in de late Middeleeuwen over de ruimte waarin zij leefden, van politieke elites, stedelingen en handelaren, tot inwoners van grensgebieden. Dit deden ze binnen de stad, maar ook erbuiten: op het niveau van bisdommen, heerlijkheden en vorstendommen. Voor het structureren en representeren van ruimte stonden hun verschillende technologieën ter beschikking, van meetkundige, tot cartografische en administratieve, maar ook hun handelen in de praktijk van alledag. Ideeën over de ruimte functioneerden echter ook als basis voor een culturele of politieke identiteit, soms op grond van een (imaginair) verleden. Net als vandaag konden zulke ideeën aanzetten tot militaire actie, met alle gevolgen van dien.

In dit college onderzoeken we de ideeën die mensen over ruimte hadden, op politiek, economisch, juridisch en cultureel niveau. We analyseren hoe mensen hun beeld van ruimte onderhandelden, en aan de hand van welke technologieën ze dat probeerden uit te dragen. Hiervoor bestuderen we een breed scala aan primaire bronnen, van rekeningen (reizen, grenzen, belastingen), tot ordonnanties, juridische procesdossiers waarin mensen reflecteren over ruimte in geval van conflict, kronieken en kaarten. Zo vinden we raakvlakken met andere benaderingen, van memory studies tot conflictstudies en onderzoek naar de constructie van identiteiten. In een afsluitend werkstuk krijgen studenten de vrijheid een onderzoeksvraag op basis van primair brononderzoek naar eigen keuze dieper uit te werken.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

  • 1) een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
    a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
    b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
    c. een wetenschappelijk debat analyseren;
    d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.

  • 2) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:
    a. een realistische planning hanteren;
    b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
    c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
    d. feedback geven en ontvangen;
    e. aanwijzingen van de docent verwerken.

  • 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.

  • 4) bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.

  • 5) bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.

  • 6) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 7) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort, meer specifiek bij de afstudeerrichting Middeleeuwse Geschiedenis: van de middeleeuwse grondslagen van de Europese geschiedenis; in het bijzonder van etniciteit, staatsvorming, internationale handel en scheepvaart, en contacten met de buiten-Europese wereld.

  • 8) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht bij de afstudeerrichting Middeleeuwse Geschiedenis voor het gebruik van laatmiddeleeuwse administratieve bronnen en geschiedschrijving met betrekking tot de Nederlanden in brede zin; paleografie, bronnenkunde.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

  • 9) De student verwerft inzicht in de belangrijkste academische debatten rond het concept ruimte in de studie van de Middeleeuwen;

  • 10) De student kan ruimte als analytische categorie op verschillende creatieve manieren inzetten in het formuleren van een academische vraagstelling, en daarbij aansluiting zoeken bij andere benaderingen;

  • 11) De student kan primair bronmateriaal op een creatieve manier vanuit een ruimte-gestuurde invalshoek bevragen en analyseren;

  • 12) De student oefent in het opzetten, documenteren en uitvoeren van eigen historisch onderzoek naar een relevant onderwerp dat gebaseerd zal zijn op zowel primaire bronnen als secundaire literatuur, en het (mondeling en schriftelijk) rapporteren hierover.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dien je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien jet niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)
    getoetste leerdoelen: 1-5, 7-12

  • Mondelinge presentatie
    getoetste leerdoelen: 3-5, 7-12

  • Participatie
    getoetste leerdoelen: 6-12

  • Opdrachten (Verwerkingsopdrachten en opdracht ter voorbereiding van het werkstuk)
    getoetste leerdoelen: 3, 5-12

Weging

  • Werkstuk: 60%

  • Referaat: 20%

  • Participatie: 10%

  • Opdrachten: 10%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoasls aangegeven in de desbetreffende Brightspace cursus.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het werkstuk plaatsvindt.

Literatuurlijst

Selecties uit:

  • Luca Zenobi, Borders and the politics of space in late medieval Italy : Milan, Venice and their territories in the fifteenth century (OUP 2018)

  • Tom Johnson, Law in Common: Legal Cultures in Late-Medieval England (OUP 2019)

  • Daniel Lord Smail, Imaginary Cartographies: Possession and Identity in Late Medieval Marseille (Cornell University Press 2000)

Overige literatuur zal via Brightspace worden bekendgemaakt. Voor zover niet toegankelijk via de UB zal de literatuur beschikbaar worden gesteld.

Inschrijven

De inschrijving verloopt via een invulformulier dat alle Geschiedenisstudenten op de dag dat de inschrijvingen opengaan, toegestuurd krijgen.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga

Opmerkingen

Niet van toepassing.