Studiegids

nl en

Duiken in digitale bronnen: nieuwe technieken en het Nederlandse koloniale verleden

Vak
2023-2024

Toegangseisen

De propedeuse Geschiedenis is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar. Met de keuze voor het BA3 Seminar leg je de afstudeerrichting Nederlandse Geschiedenis definitief vast.

Beschrijving

Er is een historische revolutie aan de gang. In de afgelopen jaren hebben archiefinstellingen talloze Nederlandse koloniale archieven digitaal beschikbaar gemaakt. Aanvankelijk betekende dat vooral dat archiefstukken als digitale scans raadpleegbaar waren, maar sinds kort is er veel meer mogelijk. Dankzij handschriftherkenning (HTR – Handwritten Text Recognition) zijn veel archieven nu integraal doorzoekbaar. Deze nieuwe techniek opent ongekende nieuwe onderzoeksmogelijkheden! In dit college neem je een duik in de digitale koloniale archieven. We onderzoeken hoe deze digitale reproducties tot stand kwamen en of het betrouwbare weergaven zijn van de originele archiefstukken. Ook kijken we naar innovatieve manieren van onderzoek doen.

We richten ons tijdens deze collegereeks in het bijzonder op de vroegmoderne Atlantisch-koloniale geschiedenis van Nederland. De West-Indische Compagnie (WIC), de Sociëteit van Suriname en de Sociëteit van Berbice zijn enkele instellingen die archieven hebben nagelaten. Wij werken vooral met de automatische transcripties die het Nationaal Archief met behulp van kunstmatige intelligentie van deze archieven heeft gemaakt. Tijdens het college leer je meer over het toepassen van HTR, over doelgericht zoeken door digitale archieven en over het gebruik van Linked Open Data (LOD). We zetten ook wat eerste schreden op het programmeerpad, door de archieven met behulp van de programmeertaal Python te analyseren. Uiteraard houden we daarbij ook rekening met de koloniale context van de oorspronkelijke archiefstukken.

De revolutie is pas net begonnen. Samen gaan we onderzoeken welke nieuwe mogelijkheden nog op ons liggen te wachten!

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

  • 1) een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:

a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;

b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;

c. een wetenschappelijk debat analyseren;

d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.

  • 2) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:

a. een realistische planning hanteren;

b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;

c. een beargumenteerde conclusie formuleren;

d. feedback geven en ontvangen;

e. aanwijzingen van de docent verwerken.

  • 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.

  • 4) bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.

  • 5) bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.

  • 6) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 7) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort, meer specifiek:

bij de afstudeerrichting Nederlandse Geschiedenis: staatsvorming, identiteit, en politieke cultuur van Nederland en de Nederlandse overzeese gebieden vanaf de zestiende eeuw, en in het bijzonder voor de track Zeegeschiedenis: de relatie van de mens tot de oceanen, zeeën en rivieren.

  • 8) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht voor: Digital History.

  • bij de afstudeerrichting Nederlandse Geschiedenis: primaire bronnen en diachrone nationale geschiedenis, en in het bijzonder bij de track Zeegeschiedenis: het gebruik van museale objecten voor historisch onderzoek.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

  • 8) De student heeft kennis opgedaan over de manier waarop digitale reproducties van (koloniale) archieven tot stand komen en wat het betekent om met deze reproducties te werken.

  • 9) De student heeft ervaring opgedaan met digitale onderzoeksmethoden, waaronder het effectief doorzoeken van grote hoeveelheden ongestructureerde en gestructureerde data.

  • 10) De student kan de opgedane vaardigheden op het gebied van digitale geschiedenis toepassen in een onderzoeksproject en presentatie.

  • 11) De student heeft kennisgemaakt met de interdisciplinaire aspecten van digitale geschiedenis en kan deze inzichten integreren in het eigen onderzoek.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dien je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien je niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)

getoetste leerdoelen: 1-5, 8-11

  • Mondelinge presentatie

getoetste leerdoelen: 3-5, 8-11

  • Participatie

getoetste leerdoelen: 6, 8-11

  • Opdrachten (Wekelijkse essay- en programmeeropdrachten in het eerste blok)

getoetste leerdoelen: 8-11

Weging

  • Werkstuk: 65%

  • Referaat: 10%

  • Participatie: 10%

  • Opdrachten: 15%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoasls aangegeven het desbetreffende collegeschema op Brightspace.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzage nabespreking van het werkstuk plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

Recente wetenschappelijke literatuur (wordt tijdens het college bekendgemaakt).

Inschrijven

De inschrijving verloopt via een invulformulier dat alle Geschiedenisstudenten op de dag dat de inschrijvingen opengaan, toegestuurd krijgen.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga

Opmerkingen

Geen.