Studiegids

nl en

De lichamelijke mens: emoties, zintuigen en kennis (1500-1800)

Vak
2023-2024

Toegangseisen

De propedeuse Geschiedenis is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar. Met de keuze voor het BA3 Seminar leg je de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis definitief vast.

Beschrijving

In het vroegmoderne denken liggen emoties en zintuigen minder ver van elkaar af dan tegenwoordig. Indrukken komen binnen als passie, of gaan het lichaam uit als actie. Voelen en ‘voelen’ liggen op die manier niet ver uit elkaar. Toch bestaat het beeld dat men in de vroegmoderne tijd juist niet veel ophad met dit soort zaken. Descartes’s fundamentele twijfel wordt vaak uitgelegd als een wantrouwen van zintuigen: alleen het denken is te vertrouwen.

Toch licht dat wat genuanceerder: tussen 1500 en 1800 vormen emoties en zintuigen een dankbaar studieobject van geleerden. Bovendien zien we dat de rol en waardering van deze ‘lichaamsfuncties’ weldegelijk verandert. Dat hangt ook samen met veranderende medische en culturele opvattingen over hoe het menselijk lichaam werkt.

Dit vak kiest drie benaderingen. Ten eerste bestuderen we aan de hand van primair bronmateriaal het vroegmoderne denken over emoties en zintuigen. Wat was de (wetenschappelijke en culturele) consensus over de werking van het lichaam? Wat dacht men dat emoties en zintuigen waren? Ten tweede richten we ons ook op bredere rol die zij vervulden of toegewezen kregen: hoe gebruikte men deze om de wereld te verkennen, navigeren en bestuderen? Ten derde onderzoeken we of we als historici niet ook een meer zintuigelijke benadering moeten kiezen in het bestuderen van het verleden.

Aan de hand van bronmateriaal komen de volgende onderwerpen aan bod:

  • Historische ideeën over de werking van het menselijk lichaam, in het bijzonder emoties en zintuigen;

  • Het denken over de relatie tussen zintuigen en kennis;

  • Medische benaderingen: humoren, passies en acties;

  • De rol en plaats van emoties in de vroegmoderne samenleving;

  • Het bestuderen van verschillende visuele en tekstuele bronnen;

  • Het verkennen van multizintuigelijke benaderingen van de geschiedenis.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

  • 1) een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:

a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;

b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;

c. een wetenschappelijk debat analyseren;

d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.

  • 2) een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:

a. een realistische planning hanteren;

b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;

c. een beargumenteerde conclusie formuleren;

d. feedback geven en ontvangen;

e. aanwijzingen van de docent verwerken.

  • 3) reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.

  • 4) bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.

  • 5) bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.

  • 6) participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  • 7) De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Werkcollege behoort; bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: van de plaatsing van de Europese geschiedenis van na 1500 in een mondiaal perspectief; in het bijzonder de ontwikkeling en rol van politieke instituties;

  • 8) De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de bestudering van primaire bronnen en de relativiteit van nationaal gedefinieerde geschiedenissen.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

  • 9) heeft kennis van de belangrijkste historiografische debatten rondom emotiegeschiedenis en de geschiedenis van de zintuigen;

  • 10) is in staat bronmateriaal met een kennishistorische blik te benaderen, en kan kritisch op bronmateriaal reflecteren;

  • 11) heeft kennis van de methodologische en inhoudelijke aspecten van de bestudering van emotiegeschiedenis en zintuiggeschiedenis in de vroegmoderne periode.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dien je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien jet niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)

getoetste leerdoelen: 1-5, 7-11

  • Mondelinge presentatie

getoetste leerdoelen: 3-5, 6-11

  • Participatie

getoetste leerdoelen: 6, 10

  • Opdrachten

getoetste leerdoelen: 3-5, 7-11

Weging

  • Werkstuk: 70%

  • Referaat: 10%

  • Participatie: 5%

  • Opdracht 1: 5%

  • Opdracht 2: 5%

  • Opdracht 3: 5%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn; de toetsonderdelen en weging daarvan worden in de cursushandleiding en in het eerste college nader toegelicht..

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoals aangegeven in het desbetreffende collegeschema op Blackboard.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzage en nabespreking van het werkstuk plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

De literatuur zal tijdig worden gedeeld in Brightspace. Voor dit vak wordt geen gebruik gemaakt van een handboek.

Inschrijven

De inschrijving verloopt via een invulformulier dat alle Geschiedenisstudenten op de dag dat de inschrijvingen opengaan, toegestuurd krijgen.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga

Opmerkingen

Geen.