Studiegids

nl en

Orthopedagogiek: gezinsfactoren

Vak
2024-2025

Let op: dit vak vervangt met ingang van 1 september 2023 het vak Jeugdzorg in beweging. Studenten die op 1 september 2021 (of eerder) aan de Bacheloropleiding Pedagogische Wetenschappen zijn begonnen en het vak Jeugdzorg in beweging nog niet hebben gehaald volgen in plaats daarvan dit vak.
Voor alle studenten die vanaf 1 september 2022 begonnen zijn met de Bacheloropleiding Pedagogische Wetenschappen is Orthopedagogiek: gezinsfactoren een verplicht vak in blok 4 van jaar 2.

Introductie

Dit vak maakt deel uit van drie vakken over orthopedagogiek in het tweede jaar van de Bacheloropleiding Pedagogische Wetenschappen. In deze reeks worden het ontstaan en voortbestaan van stagnatie in de ontwikkeling van kinderen en jongeren belicht vanuit drie verschillende perspectieven: het individu, het gezin en het onderwijs. In de praktijk zijn deze factoren altijd in interactie met elkaar. Dat maakt dan ook dat er raakvlakken zijn tussen deze vakken.
Deze drie algemene vakken bouwen voort op de basiskennis die is opgedaan in het eerste jaar over onder andere de algemene ontwikkelings- en neuropsychologie, persoonlijkheids- en leertheorieën. Ze worden door alle Bachelorstudenten gevolgd. Studenten die in hun derde jaar de specialisatie Orthopedagogiek van opvoeding en onderwijs kiezen volgen dan vier vakken over diagnostiek en behandeling die een verdieping bieden van de drie vakken over Orthopedagogiek in het tweede jaar.

Beschrijving

Hoe kan het gezin een rol spelen bij stagnaties in de ontwikkeling van kinderen? In de cursus Orthopedagogiek: gezinsfactoren wordt voortgebouwd op de kennis over de invloed van het gezinssysteem op de ontwikkeling van kinderen, zoals besproken in het vak Gezinspedagogiek. In dit vak ligt de focus echter op de factoren en processen binnen het gezin die een negatieve invloed kunnen uitoefenen op de ontwikkeling van kinderen. Er wordt ingegaan op risico- en protectieve factoren binnen verschillende facetten van het gezinssysteem, waarbij aandacht besteed wordt aan hoe verschillende relaties en interacties tussen gezinsleden en ingrijpende gebeurtenissen binnen het gezin de ontwikkeling van kinderen kunnen beïnvloeden. Daarnaast wordt ingegaan op de relatie tussen gezinsfactoren en de omgeving: welke effecten kunnen sociaal-maatschappelijke factoren hebben op het functioneren van een gezin en daarmee op de ontwikkeling van kinderen? Aan de orde komen onder andere:

  • relatieproblemen tussen ouders;

  • psychische problematiek bij ouders;

  • huiselijk geweld in het gezin

  • problematiek bij brusjes;

  • overlijden, rouw en ziekte in het gezin;
    Daarnaast wordt een vertaling gemaakt naar het werkveld door aandacht te besteden aan de vormgeving van het Nederlandse jeugdzorgstelsel omtrent zowel lichte als intensieve vormen van gezinsondersteuning en verschillende vormen van uithuisplaatsing wanneer thuis opgroeien niet meer gaat.

Leerdoelen

Na deze cursus is de student in staat om:

  • wetenschappelijke theorieën en modellen te beschrijven die de invloed van gezinsfactoren op belemmeringen en stagnaties in de ontwikkeling van kinderen duiden;

  • veelvoorkomende problematiek in gezinssituaties en de invloed hiervan op de ontwikkeling van kinderen te beschrijven;

  • het effect van sociaal maatschappelijke factoren op het functioneren van het gezin en de ontwikkeling te beschrijven;

  • de vormgeving van het jeugdzorgstelsel omtrent lichte en intensieve vormen van gezinsondersteuning en verschillende vormen van uithuisplaatsing te beschrijven.

Rooster

Het rooster van dit vak vind je in MyTimetable.

Onderwijsvorm

Er zullen acht hoorcolleges van twee uur worden gegeven.

Toetsing

Toetsing vindt plaats via een schriftelijk tentamen dat bestaat uit meerkeuze en/of invulvragen over alle literatuur en over de stof die tijdens de colleges aan bod is gekomen. Een student is geslaagd voor dit vak als het tentamen is beoordeeld met een voldoende (5.5 of hoger).

Brightspace

Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van Brightspace.

Literatuur

Artikelen die via Brightspace bekend worden gemaakt.

Inschrijven voor vakken

Onderwijs
Studenten moeten zichzelf inschrijven voor alle onderwijseenheden (hoorcolleges, werkcolleges en practica) die zij willen volgen. Inschrijven kan tot uiterlijk 5 dagen voorafgaand aan de start van de cursus via Mystudymap.

Tentamens
Studenten moeten zich uiterlijk 10 kalenderdagen voor de tentamendatum inschrijven voor het tentamen. Zonder geldige inschrijving kun je niet deelnemen aan het tentamen.

Lees zorgvuldig alle informatie over de procedures en deadlines voor het inschrijven voor vakken en tentamens.

Contact

Coördinator van de cursus is dr. Sheila van Berkel.