Studiegids

nl en

Orientatie op onderwijs

Vak
2024-2025

Toegangseisen

--

Beschrijving

Wil jij leren hoe je je kennis het beste overdraagt aan middelbare scholieren? Geef je bijles en vraag je je af of je dat didactisch goed aanpakt? Zou je weleens gastlessen willen geven over je favoriete vak? Spreekt leerlingen begeleiden met practicum of hun profielwerkstuk je aan?
Is je antwoord op één van deze vragen “JA”, meld je dan aan voor het “Orientatie op Onderwijs”. Dit vak biedt je een oriëntatie op de theorie van didactiek en de praktijk van doceren. Een stage in het onderwijs op een school maakt deel uit van deze oriëntatie. Je krijgt een theoretische basis (over leermateriaal en het leren van leerlingen) die erop gericht is om je voldoende handvatten te geven om enkele specifieke docententaken uit te voeren.
Deze betreft in het bijzonder het ontwikkelen van leermateriaal voor leerlingen: hoe vertaal je didactische principes naar dat leermateriaal. Daarbij kun je denken aan het (her)ontwerpen van een practicum of praktische opdracht, een lessenserie om leerlingen te leren hoe ze problemen aan kunnen pakken (zoals bij Olympiades), een lessenserie waarin aandacht is voor de samenhang tussen de bètavakken.
Naast het ontwikkelen van leermateriaal zal je tijdens de stage ook actief kennismaken met de doelgroep: je kunt hierbij denken aan het begeleiden van leerlingen, bijvoorbeeld bij projecten, praktische opdrachten of profielwerkstuk of het herhalen/oefenen van leerstof. Dit alles doe je op een school onder begeleiding van een docent. Het geleerde is uiteraard niet alleen toepasbaar in een rol als docent, maar is nuttig voor iedere situatie waar een beroep wordt gedaan op je uitleg- en presentatievaardigheden.
Dit vak vraagt behoorlijk wat initiatief van de student. Je moet/mag, binnen ruime kaders, je eigen leerdoelen formuleren, een eigen stageschool zoeken, en zelf met je stagedocent afspraken maken.
De cursus bestaat uit totaal vijf bijeenkomsten. De rest van de tijd besteed je aan het ontwikkelen van leermateriaal en de schoolstage.
Er zijn een viertal bijeenkomsten om je hierbij te ondersteunen en je de nodige theorie aan te reiken. In de eerste bijeenkomst krijg je informatie over inhoud, werkwijze en keuzemogelijkheden van de stage. Daarnaast zullen we ons in deze en de daaropvolgende bijeenkomsten bezighouden met (algemene) didactische theorie die je kunt gebruiken bij het uitvoeren van de opdrachten en taken op de stageschool. In de bijeenkomsten is ook aandacht voor je eigen leerdoelen en leerproces tijdens deze cursus.
In de vijfde bijeenkomst presenteren studenten aan elkaar hun materiaal en stage-ervaringen.
Naast de bijeenkomsten heb je tussendoor ook een individuele afspraak met je vakdidacticus om de opzet van je leermateriaal te bespreken en de invulling van de stage.

Dit vak wordt georganiseerd in samenwerking met het ICLON. Dit is de organisatie van de Universiteit Leiden die ook de educatieve minor en de lerarenopleidingen verzorgt. Je wordt begeleid door de vakdidacticus scheikunde van het ICLON.

Leerdoelen

  • De student kan met betrekking tot dit vak eigen leerdoelen formuleren, deze leerdoelen vertalen naar concrete acties en evalueren of deze leerdoelen zijn behaald

  • De student heeft kennis gemaakt met de doelgroep (middelbare scholieren) vanuit het perspectief van docent zijn

  • De student kan individuele leerlingen en/of kleine groepjes leerlingen begeleiden bij hun leerproces

  • De student kan (algemeen) didactische uitgangspunten gebruiken voor het ontwerpen van lesmateriaal voor het betreffende schoolvak

  • De student kan leermateriaal ontwikkelen voor het betreffende schoolvak en de gemaakte keuzes verantwoorden op basis van (algemeen)didactische literatuur

Rooster

Data: Dinsdagen 16:15-18:45 uur
10 sept, 24 sept, 8 okt, 26 nov, 21 jan, 28 jan.

In MyTimetable kun je alle vak- en opleidingsroosters vinden, waarmee jij je persoonlijke rooster kunt samenstellen. Onderwijsactiviteiten waarvoor je je via MyStudyMap hebt ingeschreven, worden automatisch in je rooster getoond.

Daarnaast kun je My Timetable gemakkelijk koppelen aan een agenda-app op je telefoon en worden roosterwijzigingen automatisch in je agenda doorgevoerd; bovendien ontvang je desgewenst per e-mail een notificatie van de wijziging. Je kunt notificaties aanzetten bij Instellingen, nadat je bent ingelogd.

Vragen? Bekijk de video, lees de instructie of neem contact op met de ISSC helpdesk.

Let op: Joint Degree studenten Leiden/Delft dienen de informatie uit de Leidse en Delftse MyTimetables samen te voegen om een volledig rooster te zien. Deze video legt uit hoe dat werkt.

Onderwijsvorm

  • Hoorcollege

  • Werkcollege

  • Zelfstudie

  • Stage

Toetsing en weging

De beoordeling vindt plaats aan de hand van een mondelinge presentatie en een schriftelijk verslag met daarin een uitwerking van de opdrachten van het Iclon, een beschrijving van de uitgevoerde taken en opgedane ervaringen en de zelfgemaakte leermaterialen.

Literatuurlijst

  • Janssen, F, Hulshof, H., & K. van Veen (2016). Uitdagend gedifferentieerd vakonderwijs. Praktisch gereedschap om je onderwijsrepertoire te blijven uitbreiden. Leiden/Groningen: UFB. Het boek is gratis beschikbaar als pdf via de volgende link: http://wordpress2.iclon.nl/iclonboekenblog/wp-content/uploads/2016/03/uitdagendgedifferentieerdvakonderwijsdef.pdf.

  • Janssen, F, Hulshof, H., & van Veen, K. (2019). Wat is echt de moeite waard om te onderwijzen? Een perspectiefgerichte benadering. Leiden/Groningen: UFB. Het boek is gratis beschikbaar als pdf via de volgende link: https://www.universiteitleiden.nl/binaries/content/assets/iclon/onderzoek/wat-is-echt-de-moeite-waard-om-te-onderwijzen.pdf

  • Artikelen aansluitend bij eigen thema’s en leerdoelen worden aanreikt.

Inschrijven

Als student ben je zelf verantwoordelijk voor het tijdig inschrijven via MyStudyMap.

In deze korte video zie je stap voor stap hoe je je kunt inschrijven voor cursussen in MyStudyMap.
Uitgebreide informatie over de werking van MyStudyMap vind je hier.

Er zijn twee inschrijfperiodes per jaar:

  • de inschrijving voor het najaar opent in juli

  • de inschrijving voor het voorjaar opent in december

Zie deze pagina voor meer informatie over deadlines en inschrijven voor vakken en tentamens.

Let op:

  • Het is verplicht om je in te schrijven voor alle activiteiten die je gaat volgen van een vak.

  • Je inschrijving is pas voltooid wanneer je je cursusplanning indient in het tabblad ‘Klaar voor inschrijving’ door op ‘indienen’ te klikken.

  • Niet ingeschreven zijn voor een (her)tentamen betekent dat je niet mag deelnemen aan het (her)tentamen.

Contact

Voor inhoudelijke vragen over de cursus en stage: cbertona@iclon.leidenuniv.nl

Opmerkingen

Software
Vanaf collegejaar 2024/2025 werkt de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen met het software distributieplatform Academic Software. Via het platform kun je toegang krijgen tot de software die je nodig hebt voor bepaalde vakken in je studie. Voor sommige software moet je laptop aan bepaalde systeemeisen voldoen. Dit staat aangegeven bij de software. Belangrijk is dat je de software installeert voor de start van het vak. Meer informatie over het laptopprofiel vind je op de studentenwebsite.